نظرات مطالب
پالایش درخواست ها در IIS
میان افزاری برای شبیه سازی قسمتی از این امکانات در برنامه‌های ASP.NET Core

ابتدا بسته‌ی نیوگت DNTCommon.Web.Core را نصب کنید:
PM> Install-Package DNTCommon.Web.Core
سپس میان افزار AntiDos آن‌را به صورت زیر می‌توانید استفاده و تنظیم کنید:
الف) آن‌را پیش از هر میان‌افزار دیگری ثبت کنید:
public void Configure(IApplicationBuilder app)
{
  app.UseAntiDos();
ب) تنظیمات مخصوص آن‌را به فایل appsettings.json اضافه کنید.
ج) این تنظیمات را به صورت زیر به برنامه معرفی کنید:
public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
{
   services.Configure<AntiDosConfig>(options => Configuration.GetSection("AntiDosConfig").Bind(options));
این میان‌افزار هم یک فایروال است که می‌تواند یک رنج‌آی‌پی را ببندد و هم می‌تواند کلاینت‌ها را بر اساس user agent و همچنین هدرهای خاصی فیلتر کند. به علاوه در آن می‌توانید تنظیم کنید که یک کاربر در هر دقیقه چندبار می‌تواند درخواستی را به سمت سایت ارسال کند و پس از آن تا مدتی دسترسی آن به سایت قطع شود. 
مطالب
آشنایی با Gridify
Gridify چیست ؟

به طور خلاصه Gridify یک کتابخانه ساده و سریع است که عملیات‌های Filtering , Pagination و Sorting را با استفاده از شرط‌های متنی (string based) امکان پذیر میکند.
به طور مثال فرض کنید که یک API را برای دریافت لیست کاربران با نام UsersList نوشته‌اید. مثال:
 [HttpGet("[action]")]
 public async Task<IActionResult> UsersList()
 {
    var users =  await _dbContext.Users.AsNoTracking().ToListAsync();
    return Ok(users);
 }
طبیعتا بخش FrontEnd نرم افزار شما نیاز دارد این اطلاعات را به کاربر نمایش دهد. به همین جهت در بیشتر مواقع از یک گرید برای نمایش این اطلاعات استفاده میشود.
پس از دریافت اطلاعات از سرور با مشکلات زیر مواجه خواهیم شد.
  1. عدم پشتیبانی از Pagination: چون API، تمامی کاربران را به سمت کلاینت ارسال میکند؛ به همین جهت، هم با مشکل کارآیی (performance) در آینده مواجه میشویم و هم امکان گذاشتن صفحه بندی (Pagination) وجود نخواهد داشت. 
  2. عدم پشتیبانی از Sorting: اگر در گرید نمایش داده شده کاربر بخواهد اطلاعات را Sort کند، چون چنین امکانی هنوز برای API ما تعریف نشده، این عملیات سمت سرور امکان پذیر نیست.
  3. عدم پشتیبانی از Filtering: همیشه نمایش تمامی اطلاعات مفید نیست. در اکثر مواقع ما نیاز داریم تا قسمتی از اطلاعات را با شرطی خاص، برگردانیم. به طور مثال لیست کاربران فعال در سامانه یا لیست کاربران غیرفعال. 
این مشکلات بدون استفاده از هیچ کتابخانه‌ای قابل حل است ولی نه به سادگی؛ به طور مثال یا باید چندین API مختلف با امکانات مختلف بنویسیم، یا یک API را برای پشتیبانی از این موارد تغییر بسیار دهیم. من برای اینکه از بحث دور نشویم، به پیاده سازی نمونه دستی پشتیبانی از این موارد در اینجا نمی‌پردازم، چرا که اگر یکبار تلاشی را برای اینکار انجام داده باشیم، طبیعتا  مشکلات و کد کثیفی که در نهایت تولید شده است، یادآوری خواهد شد. 
برای رفع این مشکلات میتوان از کتابخانه Gridify استفاده کرد. مثال :
 [HttpGet("[action]")]
 public async Task<IActionResult> UsersList(GridifyQuery filter)
 {
    var users =  await _dbContext.Users.AsNoTracking().GridifyAsync(filter);
    return Ok(users);
 }
در مثال بالا با استفاده از کلاس GridifyQuery میتوانیم به کنترل هر سه مشکل Sorting - Pagination - Filtering سمت کلاینت بپردازیم. (در ادامه با این کلاس بیشتر آشنا خواهیم شد).


استفاده از Gridify به API‌ها محدود نمیشود. به طور کلی ما میتوانیم در هر نوع لیستی که امکان استفاده از IQueryable  را به ما میدهد از آن استفاده نماییم. 
فرض کنید در یک برنامه Console Application قصد داریم یک فیلتر را از کاربر دریافت کرده و آن را روی لیست خروجی خود اعمال کنیم. به دلیل اینکه امکان جستجوی متنی در دات نت وجود ندارد، برای انجام اینکار مجبور خواهیم شد که برای تک تک فیلدهایی که قرار است برای فیلترینگ پشتیبانی کنیم، یک query جداگانه بنویسیم؛ ولی این عملیات توسط کتابخانه Gridify امکان پذیر است. به طور مثال فرض کنید قصد داریم در لیست کاربران، کاربرانی را  با نام Ali، پیدا کنیم. 
var result = Users.AsQueryable().ApplyFiltering("name==Ali");
این کد دقیقا معادل کد زیر است.
var result = Users.AsQueryable().Where(q => q.Name == "Ali");
در اینجا با استفاده از کتابخانه Gridify ما توانستیم یک static Linq را به یک dynamic Linq که در runtime مقدار دهی خواهد شد، تغییر دهیم. به همین جهت استفاده از مورد اول در برنامه‌ی Console ما امکان پذیر است. تا اینجا ما با امکانات کلی این کتابخانه آشنا شدیم. در مقالات بعدی سعی میکنم به سایر امکانات این کتابخانه و بیشتر به جزئیات بپردازم. همینطور برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به لینک زیر مراجعه نمایید.
مطالب
مراحل تنظیم Let's Encrypt در IIS
روزگاری دریافت مجوزهای SSL، گران و سخت بود. برای رفع این مشکلات مؤسسه‌هایی مانند Let's Encrypt پدیدار شده‌اند که مجوزهای SSL رایگانی را برای سایت‌های اینترنتی صادر می‌کنند. دسترسی به سرویس آن‌ها از طریق API ارائه شده‌ی آن، بسیار ساده بوده، کار با آن رایگان است و نیاز به مجوز خاصی ندارد. فقط باید دقت داشت که گواهینامه‌های Let's Encrypt دو ماهه هستند و وب‌سرور سایت شما باید اجازه‌ی دسترسی به محل ویژه‌ای را که جهت تعیین اعتبار دومین درخواستی ایجاد می‌شود، صادر کند. البته درخواست گواهی مجدد و تمدید آن در هر زمانی، حتی اگر پیش از انقضای آن باشد، مسیر است و از این لحاظ محدودیتی ندارد. در ادامه نحوه‌ی کار با این سرویس را در ویندوزهای سرور بررسی خواهیم کرد.


دریافت برنامه‌ی win-acme

برنامه‌ی win-acme کار دریافت، نصب و تنظیم به روز رسانی خودکار مجوزهای Let’s Encrypt را در ویندوز بسیار ساده کرده‌است و تقریبا به برنامه‌ی استاندارد انجام اینکار تبدیل شده‌است. این برنامه، انجام مراحل زیر را خودکار کرده‌است:
- اسکن IIS برای یافتن bindings و نام سایت‌ها
-  اتصال به Let’s Encrypt certificate authority و دریافت مجوزهای لازم
- درج خودکار مجوزهای دریافتی در Windows certificate store
- ایجاد HTTPS binding خودکار در IIS
- استفاده از Windows Task Scheduler‌، جهت ایجاد وظیفه‌ی به روز رسانی خودکار مجوزهای درخواست شده

به همین جهت پیش از هر کاری نیاز است این برنامه را دریافت کنید:
https://github.com/PKISharp/win-acme/releases

این برنامه از دات نت نگارش 4.6.2 استفاده می‌کند. بنابراین نیاز است این نگارش و یا ترجیحا آخرین نگارش دات نت فریم ورک را بر روی سرور نصب کنید.


آماده سازی برنامه‌ی ASP.NET جهت دریافت مجوزهای Let’s Encrypt

سرور Let’s Encrypt، در حین صدور مجوز برای سایت شما نیاز دارد بررسی کند که آیا شما واقعا صاحب همان دومین هستید یا خیر. به همین جهت مسیر
/.well-known/acme-challenge/id
را بر روی سرور شما بررسی خواهد کرد (بنابراین سرور شما باید به اینترنت متصل بوده و همچنین مجوز دسترسی به این مسیر را عمومی کند). برنامه‌ی win-acme این id را از سرور Let’s Encrypt به صورت خودکار دریافت کرده و فایلی را در مسیر یاد شده ایجاد می‌کند. سپس سرور Let’s Encrypt یکبار این مسیر را خواهد خواند. مشکل اینجا است که دسترسی به این فایل بدون پسوند در برنامه‌های MVC به صورت پیش‌فرض مسیر نیست و نیازی به تنظیمات خاصی دارد:
روش انجام اینکار در ASP.NET Core به صورت زیر است:
[HttpGet("/.well-known/acme-challenge/{id}")]
public IActionResult LetsEncrypt(string id, [FromServices] IHostingEnvironment env)
{
   id = Path.GetFileName(id); // security cleaning
   var file = Path.Combine(env.ContentRootPath, ".well-known", "acme-challenge", id);
   return PhysicalFile(file, "text/plain");
}
این اکشن متد را در هر کنترلری قرار دهید، تفاوتی نمی‌کند و کار خواهد کرد؛ چون attribute routing آن مستقل از محل قرارگیری آن است.
در MVC 5x پارامتر env را حذف و بجای آن از Server.MapPath و در آخر از return File استفاده کنید.
[Route(".well-known/acme-challenge/{id}")]
public ActionResult LetsEncrypt(string id)
{
   id = Path.GetFileName(id); // security cleaning
   var file = Path.Combine(Server.MapPath("~/.well-known/acme-challenge"), id);
   return File(file, "text/plain", id);
}
اگر این مرحله را تنظیم نکنید، در وسط کار دریافت مجوز توسط برنامه‌ی win-acme، به علت اینکه مشخص نیست آیا شما صاحب دامنه هستید یا خیر، خطایی را دریافت کرده و برنامه متوقف می‌شود.


آماده سازی IIS برای دریافت مجوزهای Let’s Encrypt

ابتدا به قسمت Edit bindings وب سایتی که قرار است مجوز را دریافت کند مراجعه کرده:


و سپس bindings مناسبی را ایجاد کنید (از نوع HTTP و نه HTTPS):


برای مثال اگر سایت شما قرار است توسط آدرس‌های www.dotnettips.info و dotnettips.info در دسترس باشد، نیاز است دو binding را در اینجا ثبت کنید. برای تمام موارد ثبت شده هم این تنظیمات را مدنظر داشته باشید:
Type:http
Port:80
IP address:All Unassigned
برنامه‌ی win-acme بر اساس این HTTP Bindings است که معادل‌های متناظر HTTPS آن‌ها را به صورت خودکار ثبت و تنظیم می‌کند.


اجرای برنامه‌ی win-acme بر روی ویندوز سرور 2008

IISهای 8 به بعد (و یا ویندوز سرور 2012 به بعد) دارای ویژگی هستند به نام Server Name Indication و یا SNI که اجاز می‌دهند بتوان چندین مجوز SSL را بر روی یک IP تنظیم کرد.


در اینجا به ازای هر Bindings تعریف شده‌ی در قسمت قبل، یک مجوز Let’s Encrypt دریافت خواهد شد. اما چون ویندوز سرور 2008 به همراه IIS 7.5 است، فاقد ویژگی SNI است. به همین جهت در حالت عادی برای مثال فقط برای www.dotnettips.info مجوزی را دریافت می‌کنید و اگر کاربر به آدرس dotnettips.info مراجعه کند، دیگر نمی‌تواند به سایت وارد شود و پیام غیرمعتبر بودن مجوز SSL را مشاهده خواهد کرد.
برنامه‌ی win-acme برای رفع این مشکل، از ویژگی خاصی به نام «SAN certificate» پشتیبانی می‌کند.
به این ترتیب با ویندوز سرور 2008 هم می‌توان دامنه‌ی اصلی و زیر دامنه‌های تعریف شده را نیز پوشش داد و سایت به این ترتیب بدون مشکل کار خواهد کرد. مراحل تنظیم SAN توسط برنامه‌ی win-acme به این صورت است:

ابتدا که برنامه‌ی win-acme را با دسترسی admin اجرا می‌کنید، چنین منویی نمایش داده می‌شود:
 N: Create new certificate
 M: Create new certificate with advanced options
 L: List scheduled renewals
 R: Renew scheduled
 S: Renew specific
 A: Renew *all*
 V: Revoke certificate
 C: Cancel scheduled renewal
 X: Cancel *all* scheduled renewals
 Q: Quit
گزینه‌ی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش می‌دهد:
 [INFO] Running in Simple mode

 1: Single binding of an IIS site
 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site
 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites
 4: Manually input host names
 C: Cancel
در این حالت برای ویندوز سرور 2008، فقط و فقط گزینه‌ی 2 را انتخاب کنید.
سپس لیست سایت‌های نصب شده‌ی در IIS را نمایش می‌دهد:
 1: Default Web Site
 C: Cancel

 Choose site: 1
در اینجا برای مثال شماره‌ی 1 یا هر شماره‌ی دیگر متناظر با وب سایت مدنظر را انتخاب کنید.
در ادامه منوی زیر را نمایش می‌دهد:
 * www.dotnettips.info
 * dotnettips.info

 Press enter to include all listed hosts, or type a comma-separated lists of exclusions:
لیستی را که در اینجا مشاهده می‌کنید، همان Bindings است که پیشتر ایجاد کردیم. عنوان می‌کند که برای کدامیک از این‌ها نیاز است مجوز دریافت و نصب شود. کلید enter را فشار دهید تا برای تمام آن‌ها اینکار صورت گیرد.
و ... همین! پس از آن کار دریافت، نصب و به روز رسانی Bindings در IIS به صورت خودکار انجام خواهد شد. اکنون اگر به قسمت Binding سایت مراجعه کنید، این تنظیمات خودکار جدید را مشاهده خواهید کرد:


اگر به لاگ نصب مجوزها دقت کنید این دو سطر نیز در انتهای آن ذکر می‌شوند:
 [INFO] Adding renewal for Default Web Site
 [INFO] Next renewal scheduled at 2018/7/21 4:19:20 AM
علت اینجا است که مجوزهای Let’s Encrypt طول عمر کمی دارند و در صورت به روز نشدن مداوم، کاربران دیگر قادر به مرور سایت نخواهند بود. به همین جهت این برنامه یک Scheduled Task ویندوز را نیز جهت به روز رسانی خودکار این مجوزها ایجاد و تنظیم می‌کند.


اجرای برنامه‌ی win-acme بر روی ویندوزهای سرور 2012 به بعد

چون IIS ویندوزهای سرور 2012 به بعد، از نصب و فعالسازی بیش از یک مجوز SSL به ازای یک IP به صورت توکار تحت عنوان ویژگی SNI پشتیبانی می‌کنند، مراحل انجام آن ساده‌تر هستند.
ابتدا که برنامه‌ی win-acme را با دسترسی admin اجرا می‌کنید، چنین منویی نمایش داده می‌شود:
 N: Create new certificate
 M: Create new certificate with advanced options
 L: List scheduled renewals
 R: Renew scheduled
 S: Renew specific
 A: Renew *all*
 V: Revoke certificate
 C: Cancel scheduled renewal
 X: Cancel *all* scheduled renewals
 Q: Quit
گزینه‌ی N یا ایجاد مجوز جدید را انتخاب کنید.
سپس منوی بعدی را نمایش می‌دهد:
 [INFO] Running in Simple mode

 1: Single binding of an IIS site
 2: SAN certificate for all bindings of an IIS site
 3: SAN certificate for all bindings of multiple IIS sites
 4: Manually input host names
 C: Cancel
در این حالت گزینه‌ی 4 را انتخاب کنید (با فرض اینکه از IIS 8.0 به بعد استفاده می‌کنید).
سپس از شما درخواست می‌کند که لیست دامنه و زیر دامنه‌هایی را که قرار است برای آن‌ها مجوز SSL صادر شوند، به صورت لیست جدا شده‌ی توسط کاما، وارد کنید:
 Enter comma-separated list of host names, starting with the primary one: dotnettips.info, www.dotnettips.info
در ادامه لیست وب سایت‌های ثبت شده‌ی در IIS را نمایش می‌دهد:
1: Default Web Site
2: mysiteName
Choose site to create new bindings: 1
در اینجا شماره‌ی سایتی را که می‌خواهید برای آن مجوز صادر شود، انتخاب کنید.
و ... همین! پس از آن مجوزهای SSL درخواستی، دریافت، نصب و تنظیم خواهند شد. همچنین یک Scheduled Task هم برای به روز رسانی خودکار آن تنظیم می‌شود.
نظرات مطالب
اجرای وظایف زمان بندی شده با Quartz.NET - قسمت دوم

ممنون از شما آقا سعید

بله در بعضی موارد سرور می‌تواند از خود من باشد و در بعضی موارد دسترسی ریموت برای نصب و کنترل سرویس را دارم.

درمورد برنامه‌های وب برای این کار : من یکبار این کار را انجام دادم و از cache expiration استفاده کردم. ولی چون این برنامه‌ی وب هیچ request ای نداشت برنامه down شد و عملیات زمان بندی متوقف شد.

پس میشه گفت استفاده از سرویس‌های ویندوزی، راه حل متداولی هست؟

اشتراک‌ها
کانال اموزش زبان برنامه نویسی جاوا ، و اندروید

در این کانال دوره‌های آموزشی از قبیل آموزش Object Oriented Programming و همچنین قواعد برنامه نویسی از جمله SOC , Solid Principle , Yagni , Kiss , ... و همچنین الگوی‌های طراحی را پوشش خواهد داد . که در نهایت به سراغ اندروید رفته و کلی مفاهیم رو به جزئیات توضیح داده خواهد شد . این دوره ها  در 3 سطح Basic , Intermediate , Advanced تفکیک می‌شوند .

خواهشمندیم این کانال را به دوستان خود معرفی نمایید تا بتوانیم با کمک شما دوستان شبکه ای از برنامه نویسان حرفه ای را دوره هم جمع نماییم .  

کانال اموزش زبان برنامه نویسی جاوا ، و اندروید
مطالب
آشنایی با CLR: قسمت نهم
net framework. شامل Framework Class Library یا به اختصار FCL است. FCL مجموعه‌ای از dll اسمبلی‌هایی است که صدها و هزاران نوع در آن تعریف شده‌اند و هر نوع تعدادی کار انجام می‌دهد. همچنین مایکروسافت کتابخانه‌های اضافه‌تری را چون azure و Directx نیز ارائه کرده است که باز هر کدام شامل نوع‌های زیادی می‌شوند. این کتابخانه به طور شگفت آوری باعث سرعت و راحتی توسعه دهندگان در زمینه فناوری‌های مایکروسافت گشته است.

تعدادی از فناوری‌هایی که توسط این کتابخانه پشتیبانی می‌شوند در زیر آمده است:

Web Service: این فناوری اجازه‌ی ارسال و دریافت پیام‌های تحت شبکه را به خصوص بر روی اینترنت، فراهم می‌کند و باعث ارتباط جامع‌تر بین برنامه‌ها و فناوری‌های مختلف می‌گردد. در انواع جدیدتر WCF و Web Api نیز به بازار ارائه شده‌اند.

webform و MVC : فناوری‌های تحت وب که باعث سهولت در ساخت وب سایت‌ها می‌شوند که وب فرم رفته رفته به سمت منسوخ شدن پیش می‌رود و در صورتی که قصد دارید طراحی وب را آغاز کنید توصیه میکنم از همان اول به سمت MVC بروید.

Rich Windows GUI Application : برای سهولت در ایجاد برنامه‌های تحت وب حالا چه با فناوری WPF یا فناوری قدیمی و البته منسوخ شده Windows Form.
Windows Console Application: برای ایجاد برنامه‌های ساده و بدون رابط گرافیکی.
Windows Services: شما می‌توانید یک یا چند سرویس تحت ویندوز را که توسط Service Control Manager یا به اختصار SCM کنترل می‌شوند، تولید کنید.
Database stored Procedure: نوشتن stored procedure بر روی دیتابیس‌هایی چون sql server و اوراکل و ... توسط فریم ورک دات نت مهیاست.
Component Libraray: ساخت اسمبلی‌های واحدی که می‌توانند با انواع مختلفی از موارد بالا ارتباط برقرار کنند.
Portable Class Libary : این نوع پروژه‌ها شما را قادر می‌سازد تا کلاس‌هایی با قابلیت انتقال پذیری برای استفاده در سیلور لایت، ویندوز فون و ایکس باکس و فروشگاه ویندوز و ... تولید کنید.

ازآنجا که یک کتابخانه شامل زیادی نوع می‌گردد سعی شده است گروه بندی‌های مختلفی از آن در قالبی به اسم فضای نام namespace تقسیم بندی گردند که شما آشنایی با آن‌ها دارید. به همین جهت فقط تصویر زیر را که نمایشی از فضای نام‌های اساسی و مشترک و پرکاربرد هستند، قرار می‌دهم.

در CLR مفهومی به نام Common Type System یا CTS وجود دارد که توضیح می‌دهد نوع‌ها باید چگونه تعریف شوند و چگونه باید رفتار کنند که این قوانین از آنجایی که در ریشه‌ی CLR نهفته است، بین تمامی زبان‌های دات نت مشترک می‌باشد. تعدادی از مشخصات این CTS در زیر آورده شده است ولی در آینده بررسی بیشتری روی آنان خواهیم داشت:

  • فیلد
  • متد
  • پراپرتی
  • رویدادها

CTS همچنین شامل قوانین زیادی در مورد وضعیت کپسوله سازی برای اعضای یک نوع دارد:

  • private
  • public
  • Family یا در زبان‌هایی مثل سی ++ و سی شارپ با نام protected شناخته می‌شود.
  • family and assembly: این هم مثل بالایی است ولی کلاس مشتق شده باید در همان اسمبلی باشد. در زبا‌ن‌هایی چون سی شارپ و ویژوال بیسیک، چنین امکانی پیاده سازی نشده‌است و دسترسی به آن ممکن نیست ولی در IL Assembly چنین قابلیتی وجود دارد.
  • Assembly یا در بعضی زبان‌ها به نام internal شناخته می‌شود.
  • Family Or Assembly: که در سی شارپ با نوع Protected internal شناخته می‌شود. در این وضعیت هر عضوی در هر اسمبلی قابل ارث بری است و یک عضو فقط می‌تواند در همان اسمبلی مورد استفاده قرار بگیرد.

موارد دیگری که تحت قوانین CTS هستند مفاهیم ارث بری، متدهای مجازی، عمر اشیاء و .. است.

یکی دیگر از ویژگی‌های CTS این است که همه‌ی نوع‌ها از نوع شیء Object که در فضای نام system قرار دارد ارث بری کرده‌اند. به همین دلیل همه‌ی نوع‌ها حداقل قابلیت‌هایی را که یک نوع object ارئه میدهد، دارند که به شرح زیر هستند:

  • مقایسه‌ی دو شیء از لحاظ برابری.
  • به دست آوردن هش کد برای هر نمونه از یک شیء
  • ارائه‌ای از وضعیت شیء به صورت رشته ای
  • دریافت نوع شیء جاری
CLS
وجود COM‌ها به دلیل ایجاد اشیاء در یک زبان متفاوت بود تا با زبان دیگر ارتباط برقرار کنند. در طرف دیگر CLR هم بین زبان‌های برنامه نویسی یکپارچگی ایجاد کرده است. یکپارچگی زبان‌های برنامه نویسی علل زیادی دارند. اول اینکه رسیدن به هدف یا یک الگوریتم خاص در زبان دیگر راحت‌تر از زبان پایه پروژه است. دوم در یک کار تیمی که افراد مختلف با دانش متفاوتی حضور دارند و ممکن است زیان هر یک متفاوت باشند.
برای ایجاد این یکپارچگی، مایکروسافت سیستم CLS یا Common Language Specification را راه اندازی کرد. این سیستم برای تولیدکنندگان کامپایلرها جزئیاتی را تعریف می‌کند که کامپایلر آن‌ها را باید با حداقل ویژگی‌های تعریف شده‌ی CLR، پشتیبانی کند.


CLR/CTS مجموعه‌ای از ویژگی‌ها را شامل می‌شود و گفتیم که هر زبانی بسیاری از این ویژگی‌ها را پشتیبانی می‌کند ولی نه کامل. به عنوان مثال برنامه نویسی که قصد کرده از IL Assembly استفاده کند، قادر است از تمامی این ویژگی‌هایی که CLR/CTS ارائه می‌دهند، استفاده کند ولی تعدادی دیگر از زبان‌ها مثل سی شارپ و فورترن و ویژوال بیسیک تنها بخشی از آن را استفاده می‌کنند و CLS حداقل ویژگی که بین همه این زبان‌ها مشترک است را ارائه می‌کند.
شکل زیر را نگاه کنید:

یعنی اگر شما دارید نوع جدیدی را در یک زبان ایجاد می‌کنید که قصد دارید در یک زبان دیگر استفاده شود، نباید از امتیازات ویژه‌ای که آن زبان در اختیار شما می‌گذارد و به بیان بهتر CLS آن‌ها را پشتیبانی نمی‌کند، استفاده کنید؛ چرا که کد شما ممکن است در زبان دیگر مورد استفاده قرار نگیرد.

به کد زیر دقت کنید. تعدادی از کدها سازگاری کامل با CLS دارند که به آن‌ها CLS Compliant گویند و تعدادی از آن‌ها non-CLS-Compliant هستند یعنی با CLS سازگاری ندارند ولی استفاده از خاصیت [(assembly: CLSCompliant(true]  باعث می‌شود که تا کامپایلر از پشتیبانی و سازگاری این کدها اطمینان کسب کند و در صورت وجود، از اجرای آن جلوگیری کند. با کمپایل کد زیر دو اخطار به ما میرسد.
using System;

// Tell compiler to check for CLS compliance
[assembly: CLSCompliant(true)]

namespace SomeLibrary {

// Warnings appear because the class is public
public sealed class SomeLibraryType {

// Warning: Return type of 'SomeLibrary.SomeLibraryType.Abc()'
// is not CLS­compliant
public UInt32 Abc() { return 0; }

// Warning: Identifier 'SomeLibrary.SomeLibraryType.abc()'
// differing only in case is not CLS­compliant
public void abc() { }

// No warning: this method is private
private UInt32 ABC() { return 0; }
}
}

اولین اخطار اینکه یکی از متدها یک عدد صحیح بدون علامت unsigned integer را بر می‌گرداند که همه‌ی زبان‌ها آن را پشتیبانی نمی‌کنند و خاص بعضی از زبان هاست.
دومین اخطار اینکه دو متد یکسان وجود دارند که در حروف بزرگ و کوچک تفاوت دارند. ولی زبان هایی چون ویژوال بیسیک نمی‌توانند تفاوتی بین دو متد abc و ABC بیابند.

نکته‌ی جالب اینکه اگر شما کلمه public را از جلوی نام کلاس بردارید تمامی این اخطارها لغو می‌شود. به این خاطر که این‌ها اشیای داخلی آن اسمبلی شناخته شده و قرار نیست از بیرون به آن دسترسی صورت بگیرد. عضو خصوصی کد بالا را ببینید؛ کامنت بالای آن می‌گوید که چون خصوصی است هشداری نمی‌گیرد، چون قرار نیست در زبان مقصد از آن به طور مستقیم استفاده کند.
برای دیدن قوانین CLS به این صفحه مراجعه فرمایید.

سازگاری با کدهای مدیریت نشده
در بالا در مورد یکپارچگی و سازگاری کدهای مدیریت شده توسط CLS صحبت کردیم ولی در مورد ارتباط با کدهای مدیریت نشده چطور؟
مایکروسافت موقعیکه CLR را ارئه کرد، متوجه این قضیه بود که بسیاری از شرکت‌ها توانایی اینکه کدهای خودشون را مجددا طراحی و پیاده سازی کنند، ندارند و خوب، سورس‌های مدیریت نشده‌ی زیادی هم موجود هست که توسعه دهندگان علاقه زیادی به استفاده از آن‌ها دارند. در نتیجه مایکروسافت طرحی را ریخت که CLR هر دو قسمت کدهای مدیریت شده و نشده را پشتیبانی کند. دو نمونه از این پشتیبانی را در زیر بیان می‌کنیم:
یک. کدهای مدیریت شده می‌توانند توابع مدیریت شده را در قالب یک dll صدا زده و از آن‌ها استفاده کنند.
دو. کدهای مدیریت شده می‌توانند از کامپوننت‌های COM استفاده کنند: بسیاری از شرکت‌ها از قبل بسیاری از کامپوننت‌های COM را ایجاد کرده بودند که کدهای مدیریت شده با راحتی با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنند. ولی اگر دوست دارید روی آن‌ها کنترل بیشتری داشته باشید و آن کدها را به معادل CLR تبدیل کنید؛ میتوانید از ابزار کمکی که مایکروسافت همراه فریم ورک دات نت ارائه کرده است استفاده کنید. نام این ابزار TLBIMP.exe می‌باشد که از Type Library Importer گرفته شده است.

سه. اگر کدهای مدیریت نشده‌ی زیادتری دارید شاید راحت‌تر باشد که برعکس کار کنید و کدهای مدیریت شده را در در یک برنامه‌ی مدیریت نشده اجرا کنید. این کدها می‌توانند برای مثال به یک Activex یا shell Extension تبدیل شده و مورد استفاده قرار گیرند. ابزارهای TLBEXP .exe و RegAsm .exe برای این منظور به همراه فریم ورک دات نت عرضه شده اند.
سورس کد Type Library Importer را میتوانید در کدپلکس بیابید.
در ویندوز 8 به بعد مایکروسافت API جدید را تحت عنوان WinsowsRuntime یا winRT ارائه کرده است . این api یک سیستم داخلی را  از طریق کامپوننت‌های com ایجاد کرده و به جای استفاده از فایل‌های کتابخانه‌ای، کامپوننت‌ها api هایشان را از طریق متادیتاهایی بر اساس استاندارد ECMA که توسط تیم دات نت طراحی شده است معرفی می‌کنند.
زیبایی این روش اینست که کد نوشته شده در زبان‌های دات نت  می‌تواند به طور مداوم با api‌های winrt ارتباط برقرار کند. یعنی همه‌ی کارها توسط CLR انجام می‌گیرد بدون اینکه لازم باشد از ابزار اضافی استفاده کنید. در آینده در مورد winRT بیشتر صحبت می‌کنیم.
 
سخن پایانی: ممنون از دوستان عزیز بابت پیگیری مطالب تا بدینجا. تا این قسمت فصل اول کتاب با عنوان اصول اولیه CLR بخش اول مدل اجرای CLR به پایان رسید.
ادامه‌ی مطالب بعد از تکمیل هر بخش در دسترس دوستان قرار خواهد گرفت.
مطالب
بهبود کارآیی حلقه‌های foreach در دات نت 7
بالاخره تفاوت کارآیی بین حلقه‌های for و foreach در دات نت 7 برطرف شده‌است که این مورد نیز یکی دیگر از دلایل بهبود کارآیی LINQ در دات نت 7 است. در این مطلب به همراه آزمایشی، این مورد را بررسی خواهیم کرد.


تدارک یک آزمایش برای بررسی کارآیی حلقه‌های for و foreach در دات نت 7

یک برنامه‌ی کنسول جدید را ایجاد کرده و سپس کتابخانه‌ی BenchmarkDotNet را با TargetFramework دات نت 7 به صورت زیر به پروژه اضافه می‌کنیم:
<Project Sdk="Microsoft.NET.Sdk">
  <PropertyGroup>
    <OutputType>Exe</OutputType>
    <TargetFramework>net7.0</TargetFramework>
    <ImplicitUsings>enable</ImplicitUsings>
    <Nullable>enable</Nullable>
  </PropertyGroup>

  <ItemGroup>
    <PackageReference Include="BenchmarkDotNet" Version="0.13.4" />
  </ItemGroup>
</Project>
در ادامه به این پروژه، کلاس زیر را اضافه می‌کنیم:
using BenchmarkDotNet.Attributes;
using BenchmarkDotNet.Jobs;

namespace NET7Loops;

[SimpleJob(RuntimeMoniker.Net60)]
[SimpleJob(RuntimeMoniker.Net70)]
[MemoryDiagnoser(false)]
public class Benchmarks
{
    private int[] ItemsArray;
    private List<int> ItemsList;

    [GlobalSetup]
    public void Setup()
    {
        var random = new Random(420);
        var randomItems = Enumerable.Range(0, 1000).Select(_ => random.Next());
        ItemsArray = randomItems.ToArray();
        ItemsList = randomItems.ToList();
    }

    [Benchmark]
    public void For_Array()
    {
        for (var i = 0; i < ItemsArray.Length; i++)
        {
            var item = ItemsArray[i];
        }
    }

    [Benchmark]
    public void For_List()
    {
        for (var i = 0; i < ItemsList.Count; i++)
        {
            var item = ItemsList[i];
        }
    }

    [Benchmark]
    public void ForEach_Array()
    {
        foreach (var item in ItemsArray)
        {
        }
    }

    [Benchmark]
    public void ForEach_List()
    {
        foreach (var item in ItemsList)
        {
        }
    }
}
که توسط دستورات زیر در حالت release اجرا شده و نتایج نهایی را نمایش می‌دهد:
using BenchmarkDotNet.Running;
using NET7Loops;

BenchmarkRunner.Run<Benchmarks>();
توضیحات:

- می‌توان یک پروژه را یکبار بر اساس دات نت 7 و یکبار هم بر اساس دات نت 6 با تغییر target framework آن‌ها کامپایل و اجرا کرد تا بتوان نتایج این دو را با هم مقایسه کرد و یا می‌توان با ذکر [SimpleJob(RuntimeMoniker.Net60)] و همچنین [SimpleJob(RuntimeMoniker.Net70)]، این مورد را به صورت خودکار به BenchmarkDotNet دات نت واگذار کرد.
- در این آزمایش، ابتدا یک آرایه و یک لیست را تهیه می‌کنیم.
- سپس یکبار حلقه‌های for و foreach را بر روی آرایه و همین عملیات را بر روی لیست تهیه شده، تکرار می‌کنیم.

نتایج حاصل به صورت زیر هستند:


همانطور که در نتایج فوق هم مشاهده می‌کنید:
در دات نت 6
- تفاوتی بین کارآیی حلقه‌ها‌ی for و foreach، زمانیکه بر روی یک آرایه اجرا می‌شوند، وجود ندارد.
- اما کارآیی حلقه‌ی foreach نسبت به حلقه‌ی for، زمانیکه بر روی یک لیست اجرا می‌شوند، تقریبا 50 درصد کمتر است.

در دات نت 7
- تفاوتی بین کارآیی حلقه‌ها‌ی for و forach، زمانیکه بر روی یک آرایه اجرا می‌شوند، وجود ندارد. بنابراین از این لحاظ با دات نت 6 تفاوتی ندارد.
- اما کارآیی حلقه‌ی foreach نسبت به حلقه‌ی for، زمانیکه بر روی یک لیست اجرا می‌شود، تقریبا یکسان و قابل چشم‌پوشی است. یعنی در دات نت 7، کارآیی این دو حلقه یکی شده‌است. اما چرا؟


روشی در جهت یافتن یکی بودن سرعت حلقه‌های for و foreach بر اساس خروجی کامپایلر

با مشاهده‌ی نتایج حاصل از BenchmarkDotNet می‌توان به بهبود کارآیی حاصل پی‌برد؛ اما برای مثال چرا زمانیکه از آرایه استفاده می‌شود، حتی در دات نت 6، تفاوتی بین دو حلقه‌ی for و foreach وجود ندارد، اما زمانیکه از لیست‌ها استفاده می‌شود، این کارآیی 50 درصد افت می‌کند؟
برای پاسخ به این سؤال می‌توان از IL Viewer موجود در Rider استفاده کرد که آخرین نگارش آن به همراه نمایش #Low-level C هم هست:

این همان خروجی است که توسط کامپایلر، پیش از تولید کدهای باینری نهایی، تهیه می‌شود. یعنی اگر قصد داشته باشیم تا درک کامپایلر را نسبت به قطعه کدی مشاهده کنیم، می‌توان به این خروجی مراجعه کرد که به صورت زیر است:
// Decompiled with JetBrains decompiler
// Type: NET7Loops.Benchmarks
// Assembly: NET7Loops, Version=1.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=null
// MVID: E398BEE7-8123-4C55-AF9A-F7D83DDA73F1
// Assembly location: C:\Prog\1401\Net7Tests\NET7Loops\bin\Debug\net7.0\NET7Loops.dll
// Compiler-generated code is shown

using BenchmarkDotNet.Attributes;
using BenchmarkDotNet.Jobs;
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.Linq;
using System.Runtime.CompilerServices;

namespace NET7Loops
{
  [NullableContext(1)]
  [Nullable(0)]
  [SimpleJob(RuntimeMoniker.Net60, -1, -1, -1, -1, null, false)]
  [SimpleJob(RuntimeMoniker.Net70, -1, -1, -1, -1, null, false)]
  [MemoryDiagnoser(false)]
  public class Benchmarks
  {
    private int[] ItemsArray;
    private List<int> ItemsList;

    [GlobalSetup]
    public void Setup()
    {
      Benchmarks.<>c__DisplayClass2_0 cDisplayClass20 = new Benchmarks.<>c__DisplayClass2_0();
      cDisplayClass20.random = new Random(420);
      IEnumerable<int> source = Enumerable.Range(0, 1000).Select<int, int>(new Func<int, int>((object) cDisplayClass20, __methodptr(<Setup>b__0)));
      this.ItemsArray = source.ToArray<int>();
      this.ItemsList = source.ToList<int>();
    }

    [Benchmark(23, "C:\\Prog\\1401\\Net7Tests\\NET7Loops\\Benchmarks.cs")]
    public void For_Array()
    {
      for (int index = 0; index < this.ItemsArray.Length; ++index)
      {
        int items = this.ItemsArray[index];
      }
    }

    [Benchmark(32, "C:\\Prog\\1401\\Net7Tests\\NET7Loops\\Benchmarks.cs")]
    public void For_List()
    {
      for (int index = 0; index < this.ItemsList.Count; ++index)
      {
        int items = this.ItemsList[index];
      }
    }

    [Benchmark(41, "C:\\Prog\\1401\\Net7Tests\\NET7Loops\\Benchmarks.cs")]
    public void ForEach_Array()
    {
      int[] itemsArray = this.ItemsArray;
      for (int index = 0; index < itemsArray.Length; ++index)
      {
        int num = itemsArray[index];
      }
    }

    [Benchmark(49, "C:\\Prog\\1401\\Net7Tests\\NET7Loops\\Benchmarks.cs")]
    public void ForEach_List()
    {
      List<int>.Enumerator enumerator = this.ItemsList.GetEnumerator();
      try
      {
        while (enumerator.MoveNext())
        {
          int current = enumerator.Current;
        }
      }
      finally
      {
        enumerator.Dispose();
      }
    }

    public Benchmarks()
    {
      base..ctor();
    }

    [CompilerGenerated]
    private sealed class <>c__DisplayClass2_0
    {
      [Nullable(0)]
      public Random random;

      public <>c__DisplayClass2_0()
      {
        base..ctor();
      }

      internal int <Setup>b__0(int _)
      {
        return this.random.Next();
      }
    }
  }
}
در این خروجی بهتر می‌توان مشاهده کرد که چرا در حالت استفاده‌ی از آرایه‌ها، تفاوتی بین حلقه‌های for و foreach نیست؛ چون هر دو به صورت حلقه‌ی for تفسیر می‌شوند:
for (int index = 0; index < this.ItemsArray.Length; ++index)
{
   int items = this.ItemsArray[index];
}
اما زمانیکه به لیست‌ها می‌رسیم، حلقه‌ی foreach به صورت زیر تفسیر می‌شود که بدیهی است نسبت به حلقه‌ی for، کندتر اجرا خواهد شد:
      List<int>.Enumerator enumerator = this.ItemsList.GetEnumerator();
      try
      {
        while (enumerator.MoveNext())
        {
          int current = enumerator.Current;
        }
      }
      finally
      {
        enumerator.Dispose();
      }
اگر این خروجی را برای دات نت 6 و دات نت 7 تهیه کنیم، به یک جواب خواهیم رسید. یعنی از دیدگاه #Low-level C، تفاوتی بین IL دات نت 6 و 7 از این لحاظ وجود ندارد. تفاوتی اصلی در بهبودهای JIT دات نت 7 است که سبب شده، خروجی نهایی حلقه‌‌های foreach با for یکی باشد.