کوکی‌ها به اندازه‌ی خود اینترنت قدیمی هستند و تا سال‌ها، تنها گزینه‌ی شخصی سازی تجربه‌ی کاربری در وب و انتقال آن از یک صفحه به صفحه‌ی دیگری به‌شمار می‌آمدند؛ به این نوع کوکی‌ها، First-party cookies هم می‌گویند و توسط خود سایت ارائه دهنده‌ی محتوا و برنامه‌ها، تنظیم می‌شوند. در مقابل آن، third-party cookies یا کوکی‌های ثالث هم وجود دارند که از طریق دومین دیگری بجز دومین اصلی برنامه، ارائه و تنظیم می‌شوند؛ به همین جهت به آن‌ها Cross-site cookies هم می‌گویند. یکی از اهداف کوکی‌های ثالث، ردیابی فعالیت کاربران در بین سایت‌های مختلف است و این روزها به علت سوء استفاده‌های زیادی که از آن‌ها می‌شوند،‌ یکی از وسایل به اشتراک‌گذاری و جمع آوری اطلاعات خصوصی کاربران شده‌اند.

البته کوکی‌های ثالث، کاربردهای مفیدی هم دارند؛ مانند امکان پیاده سازی لاگین و اعتبارسنجی یکپارچه‌ی بین چندین برنامه که به آن SSO یا Single Sign On هم گفته می‌شود؛ نمونه‌ی آن، استفاده از Identity server و یا OpenId dict در دنیای دات‌نت است.

اما ... در کل به علت مشکلات یاد شده، اکثر مرورگرها تصمیم به عدم پذیرش و پردازش آن‌ها گرفته‌اند. برای مثال مرورگر Safari سال‌ها است که اینگونه کوکی‌ها را بلاک می‌کند و یا مرورگر فایرفاکس، کوکی‌های ثالث ردیاب‌ها را بلاک می‌کند و ... مرورگر کروم نیز تصمیم گرفته‌است، تا پایان سال 2024، به این جمع محلق شود. هرچند اخیرا اعلام کرده‌اند، بجای اینکه مرورگر کروم، راسا این کار را انجام دهد، قرار است امکان انتخاب این گزینه به خود کاربر واگذار شود (چون ... خود گوگل از این نوع کوکی‌ها منتفع است!). البته این تصمیم، به‌نظر W3C خوش نیامده و اعلام کرده‌اند که این نوع کوکی‌ها باید بروند!

روش آزمایش برنامه‌ها برای بررسی تاثیر ممنوعیت کوکی‌های ثالث

برای اینکه پیش از موعد، امکان آزمایش برنامه‌ی خود را داشته باشید و بتوانید تاثیر ممنوعیت بکارگیری کوکی‌های ثالث را بررسی کنید، در مرورگر کروم به آدرس زیر مراجعه کرده:

chrome://flags/#test-third-party-cookie-phaseout

و سپس این گزینه را فعال کنید و یا روش دوم فعالسازی آن، اجرای مرورگر کروم با سوئیچ test-third-party-cookie-phaseout-- از طریق خط فرمان است.

کدام برنامه‌ها با ممنوعیت کوکی‌های ثالث مشکل پیدا می‌کنند؟

اگر برنامه‌ی SSO شما، مبتنی بر اعتبارسنجی یکپارچه‌ی از نوع implicit flow است، حتما مشکل پیدا می‌کنید. در این حالت بهتر است به نوع امن‌تر authorization flow + PKCE‌ مهاجرت کنید.

علت مسدود شدن نوع اعتبارسنجی و احراز هویت implicit flow که در برنامه‌های تک صفحه‌ای وب (SPA/single-page apps) مرسوم است، شباهت بسیار زیاد آن به کاری است که ردیاب‌های اینترنتی انجام می‌دهند. در این‌حالت، سایت‌های ثالث، یک iframe مخفی را در پشت صحنه، درون سایت جاری باز کرده و توسط آن شروع به استفاده‌ی از امکانات مرتبط با کوکی‌ها می‌کنند. این الگو دقیقا همان کاری است که توسط implicit flow هم انجام می‌شود. بنابراین مرورگری که کوکی‌های ثالث از این دست را مسدود می‌کند، قابلیت اعتبارسنجی یکپارچه‌ی برنامه‌های SPA را هم غیرفعال خواهد کرد.

اینطور که در این مطلب عنوان شده، ماوس‌های قدیمی در اثر مشکلات سخت افزاری، می‌توانند به‌ازای هر کلیک کاربر، دو سیگنال کلیک، ظرف مدت کوتاهی (برای مثال 5 میلی ثانیه) تولید کنند. برنامه‌های مبتنی بر Blazor، توسط متدهای نامتقارن می‌توانند هردوی این سیگنال‌ها را دریافت کرده و بنابراین متد مربوطه در کسری از ثانیه دوبار اجرا خواهد شد.

برای رهایی از این مشکل می‌توان از کدی شبیه زیر بهره جست:

<button disabled="@_busy" Value="do-stuff" />
code{
private bool _busy = false;

public async Task Handler()
{
    if(_busy) return;
    _busy = true;
   try
   {
       // do your thing
   }
   finally
   {
       _busy = false;
   }
}
}

منطق آن ساده است؛ تا زمانی که اجرای متد، پایان نپذیرفته‌است، دکمه‌ی مربوطه غیرفعال می‌گردد، تا نتوان دوباره روی آن کلیک کرد.

اگر نمی‌خواهید به ازای هر کامپوننت، این کدهای تکراری را ایجاد کنید، می‌توانید کدهای فوق را در قالب یک کامپوننت مانند زیر ایجاد کنید (با نام دلخواه HandleValidSubmitForm.razor):

<EditForm Model="Model" OnValidSubmit="HandleValidSubmit">
    @ChildContent?.Invoke(context)
    <button disabled="@_busy">Submit</button>
</EditForm>

@code {
    private bool _busy;

    [Parameter]
    public object? Model { get; set; }

    [Parameter]
    public EventCallback<EditContext> OnValidSubmit { get; set; }

    [Parameter]
    public RenderFragment<EditContext>? ChildContent { get; set; }

    private async Task HandleValidSubmit(EditContext editContext)
    {
        if (_busy) return;

        _busy = true;

        try
        {
            await OnValidSubmit.InvokeAsync(editContext);
        }
        finally
        {
            _busy = false;
        }
    }
}

سپس می‌توانید در دیگر کامپوننت‌ها به شکل زیر از آن بهره ببرید.

<HandleValidSubmitForm Model="_customer" OnValidSubmit="HandleValidSubmit">
    <InputText @bind-Value="_customer.FirstName" />
    <InputText @bind-Value="_customer.LastName" />
</HandleValidSubmitForm>

@code {
    private Customer _customer = new Customer();

    private async Task HandleValidSubmit()
    {
        // do your thing
    }

    public class Customer
    {
        public string? FirstName { get; set; }
        public string? LastName { get; set; }
    }
}

هنگامیکه خطاهای غیر منتظره‌ای در برنامه‌ی مدیریت شده‌ی شما رخ می‌دهند، شما اطلاعات کمی را در مورد این مساله دارید. اگرچه شما می‌توانید تا حدودی جلوی این نوع خطاهای غیرمنتظره را با ابزارهای خطایابی و یا لاگر، رصد کنید ولی همیشه اینطور نیست؛ در این حال ذخیره، تجزیه و تحلیل Dump‌های حافظه، ممکن است آخرین گزینه برای شما باشد. خوشبختانه ویژوال استودیو، ابزاری عالی برای تجزیه و تحلیل Dump‌های حافظه است! در این مطلب به شما نشان می‌دهیم که چگونه Dump‌های حافظه را جمع آوری کرده و توسط ویژوال استودیو راه حل مشکلات درج شده‌ی در آن‌ها را پیدا کنید.

ابزارهایی وجود دارند که حافظه را مورد کاوش قرار داده و فعالیت‌هایی را که یک پروسس انجام می‌دهد، مانیتور می‌کنند. در حال حاضر ابزارهای مختلفی برای اینکار وجود دارند؛ از جمله Visual Studio ،ProcDump ،DebugDiag و WinDbg که ما در این پست از ProcDump استفاده می‌کنیم. 

برای شروع، من یک برنامه‌ی ساده را ایجاد کردم که شامل یک button است و با فشردن آن، یک خطای نامشخص اتفاق می‌افتد. برنامه را اجرا میکنیم. سپس به TaskManager رفته و آی‌دی پروسس برنامه را پیدا میکنیم: 

آیدی پروسس ما، 10896 می‌باشد.

ProcDump را دانلود کرده و آن‌را توسط CMD، به این صورت اجرا می‌کنیم تا تمامی فعالیت‌های پروسس موردنظر را زیرنظر بگیرد و فایل Dump ای را تولید کند:

 procdump.exe -ma -e 10896

حالا نوبت به کلیک بر روی Button، جهت ایجاد خطا می‌رسد. بر روی دکمه کلیک کرده و منتظر می‌شویم تا Dump، از حافظه جمع آوری و در سیستم تولید شود. عملیات با موفقیت انجام شده و فایل Dump در آدرس مشخص شده، ایجاد می‌شود. 

پیدا کردن منشاء خطا  

بعد از ایجاد فایل Dump، نوبت به پیدا کردن منشا خطا و رسیدن به کد موردنظر می‌رسد. ویژوال استودیو را باز کنید و فایل Dump را درون VS درگ/دراپ کنید. 

در پنجره‌ای که باز می‌شود، می‌توانید مشخصات کاملی از برنامه را مشاهده کنید. سمت راست، چند گزینه وجود دارند که با توجه به نوع برنامه (مدیریت شده یا محلی) و زبان برنامه نویسی، باید آن‌ها را انتخاب کنید. از آنجائیکه برنامه‌ی ما با زبان سی شارپ ایجاد شده، گزینه‌ی اول یعنی Debug with Managed only را انتخاب می‌کنیم.

بعد از انتخاب این گزینه، بلافاصله به کدی که باعث ایجاد خطا می‌شود، هدایت می‌شویم: 

کلام آخر اینکه سعی کنید تا حد ممکن، خودتان خطاها را مدیریت کنید و از ابزارهای خطایاب مانند AppCenter نیز استفاده کنید. اخیرا WPF و WinForm نیز به AppCenter اضافه شده‌اند.