پیش نیاز : آشنایی اولیه با مفاهیم WCF برای فهم بهتر مطالب
در ابتدا یک WCf Service Application ایجاد کنید و مدل زیر را بسازید:
[DataContract]
public abstract class Person
{
[DataMember]
public int Code { get; set; }
[DataMember]
public string Name { get; set; }
}
کلاس #1
[DataContract] public class Student : Person { [DataMember] public int StudentId { get; set; } }
[DataContract] public class Teacher : Person { public int TeacherId { get; set; } }
[ServiceContract] public interface IStudentService { [OperationContract] IEnumerable<Person> GetAll(); }
public class StudentService : IStudentService { public IEnumerable<Person> GetAll() { List<Person> listOfPerson = new List<Person>(); listOfPerson.Add( new Student() { Code = 1, StudentId = 123, Name = "Masoud Pakdel" } ); listOfPerson.Add( new Student() { Code = 1, StudentId = 123, Name = "Mostafa Asgari"} ); listOfPerson.Add( new Student() { Code = 1, StudentId = 123, Name = "Saeed Alizadeh"} );
listOfPerson.Add( new Teacher() { Code = 1, TeacherId = 321, Name = "Mahdi Rad"} ); listOfPerson.Add( new Teacher() { Code = 1, TeacherId = 321, Name = "Mohammad Heydari" } ); listOfPerson.Add( new Teacher() { Code = 1, TeacherId = 321, Name = "Saeed Khatami"} ); return listOfPerson; }
class Program { static void Main( string[] args ) { StudentService.StudentServiceClient client = new StudentService.StudentServiceClient(); client.GetAll().ToList().ForEach( _record => { Console.Write( "Name : {0}", _record.Name ); Console.WriteLine( "Code : {0}", _record.Code ); } ); Console.ReadLine(); } }
مشکل از اینجا ناشی میشود که هنگام عمل سریالایز ، WCF Runtime با توجه به وهله سازی از کلاس Person میدونه که باید کلاس Student یا Teacher رو سریالایز کنه ولی در هنگام عمل دی سریالایز، WCF Runtime این موضوع رو درک نمیکنه به همین دلیل یک Communication Exception پرتاب میکنه. برای حل این مشکل و برای اینکه WCF Deserialize Engine رو متوجه نوع وهله سازی کلاسهای مشتق شده از کلاس پایه کنیم باید از KnownTypeAttribute استفاده کنیم. فقط کافیست که این Attribute رو بالای کلاس Person به ازای تمام کلاسهای مشتق شده از اون قرار بدید.بدین صورت:
[DataContract] [KnownType( typeof( Student ) )] [KnownType( typeof(Teacher) )] public abstract class Person { [DataMember] public int Code { get; set; } [DataMember] public string Name { get; set; } }
با وجود KnownType دیگه WCF Deserialize Engine میدونه که باید از کدام DataContact برای عمل دی سریالاز نمونه ساخته شده از کلاس Person استفاده کنه. دانستن این مطلب هنگام پیاده سازی مفاهیم ارث بری در ORM ها زمانی که از WCF استفاده میکنیم ضروری است.
مدل برنامه
در اینجا قصد داریم لیستی را با ساختار کلاس Product در اختیار Kendo UI گرید قرار دهیم:
namespace KendoUI03.Models { public class Product { public int Id { set; get; } public string Name { set; get; } public decimal Price { set; get; } public bool IsAvailable { set; get; } } }
پیشنیاز تامین داده مخصوص Kendo UI Grid
برای ارائه اطلاعات مخصوص Kendo UI Grid، ابتدا باید درنظر داشت که این گرید، درخواستهای صفحه بندی خود را با فرمت ذیل ارسال میکند. همانطور که مشاهده میکنید، صرفا یک کوئری استرینگ با فرمت JSON را دریافت خواهیم کرد:
/api/products?{"take":10,"skip":0,"page":1,"pageSize":10,"sort":[{"field":"Id","dir":"desc"}]}
{ "Data": [ {"Id":1500,"Name":"نام 1500","Price":2499.0,"IsAvailable":false}, {"Id":1499,"Name":"نام 1499","Price":2498.0,"IsAvailable":true} ], "Total":1500, "Aggregates":null }
میتوان برای تمام اینها، کلاس و Parser تهیه کرد و یا ... پروژهی سورس بازی به نام Kendo.DynamicLinq نیز چنین کاری را میسر میسازد که در ادامه از آن استفاده خواهیم کرد. برای نصب آن تنها کافی است دستور ذیل را صادر کنید:
PM> Install-Package Kendo.DynamicLinq
تامین کنندهی داده سمت سرور
همانند مطلب کار با Kendo UI DataSource ، یک ASP.NET Web API Controller جدید را به پروژه اضافه کنید و همچنین مسیریابیهای مخصوص آنرا به فایل global.asax.cs نیز اضافه نمائید.
using System.Linq; using System.Net.Http; using System.Web.Http; using Kendo.DynamicLinq; using KendoUI03.Models; using Newtonsoft.Json; namespace KendoUI03.Controllers { public class ProductsController : ApiController { public DataSourceResult Get(HttpRequestMessage requestMessage) { var request = JsonConvert.DeserializeObject<DataSourceRequest>( requestMessage.RequestUri.ParseQueryString().GetKey(0) ); var list = ProductDataSource.LatestProducts; return list.AsQueryable() .ToDataSourceResult(request.Take, request.Skip, request.Sort, request.Filter); } } }
ProductDataSource.LatestProducts صرفا یک لیست جنریک تهیه شده از کلاس Product است. در نهایت با استفاده از متد الحاقی جدید ToDataSourceResult، به صورت خودکار مباحث صفحه بندی سمت سرور به همراه مرتب سازی اطلاعات، صورت گرفته و اطلاعات نهایی با فرمت DataSourceResult بازگشت داده میشود. DataSourceResult نیز در Kendo.DynamicLinq تعریف شده و سه فیلد یاد شدهی Data، Total و Aggregates را تولید میکند.
تا اینجا کارهای سمت سرور این مثال به پایان میرسد.
تهیه View نمایش اطلاعات ارسالی از سمت سرور
اعمال مباحث بومی سازی
<head> <meta charset="utf-8" /> <meta http-equiv="Content-Language" content="fa" /> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>Kendo UI: Implemeting the Grid</title> <link href="styles/kendo.common.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" /> <!--شیوه نامهی مخصوص راست به چپ سازی--> <link href="styles/kendo.rtl.min.css" rel="stylesheet" /> <link href="styles/kendo.default.min.css" rel="stylesheet" type="text/css" /> <script src="js/jquery.min.js" type="text/javascript"></script> <script src="js/kendo.all.min.js" type="text/javascript"></script> <!--محل سفارشی سازی پیامها و مسایل بومی--> <script src="js/cultures/kendo.culture.fa-IR.js" type="text/javascript"></script> <script src="js/cultures/kendo.culture.fa.js" type="text/javascript"></script> <script src="js/messages/kendo.messages.en-US.js" type="text/javascript"></script> <style type="text/css"> body { font-family: tahoma; font-size: 9pt; } </style> <script type="text/javascript"> // جهت استفاده از فایل: kendo.culture.fa-IR.js kendo.culture("fa-IR"); </script> </head>
- سپس سه فایل kendo.culture.fa-IR.js، kendo.culture.fa.js و kendo.messages.en-US.js نیز اضافه شدهاند. فایلهای fa و fa-Ir آن هر چند به ظاهر برای ایران طراحی شدهاند، اما نام ماههای موجود در آن عربی است که نیاز به ویرایش دارد. به همین جهت به سورس این فایلها، جهت ویرایش نهایی نیاز خواهد بود که در پوشهی src\js\cultures مجموعهی اصلی Kendo UI موجود هستند (ر.ک. فایل پیوست).
- فایل kendo.messages.en-US.js حاوی تمام پیامهای مرتبط با Kendo UI است. برای مثال«رکوردهای 10 تا 15 از 1000 ردیف» را در اینجا میتوانید به فارسی ترجمه کنید.
- متد kendo.culture کار مشخص سازی فرهنگ بومی برنامه را به عهده دارد. برای مثال در اینجا به fa-IR تنظیم شدهاست. این مورد سبب خواهد شد تا از فایل kendo.culture.fa-IR.js استفاده گردد. اگر مقدار آنرا به fa تنظیم کنید، از فایل kendo.culture.fa.js کمک گرفته خواهد شد.
راست به چپ سازی گرید
تنها کاری که برای راست به چپ سازی Kendo UI Grid باید صورت گیرد، محصور سازی div آن در یک div با کلاس مساوی k-rtl است:
<div class="k-rtl"> <div id="report-grid"></div> </div>
تامین داده و نمایش گرید
در ادامه کدهای کامل DataSource و Kendo UI Grid را ملاحظه میکنید:
<script type="text/javascript"> $(function () { var productsDataSource = new kendo.data.DataSource({ transport: { read: { url: "api/products", dataType: "json", contentType: 'application/json; charset=utf-8', type: 'GET' }, parameterMap: function (options) { return kendo.stringify(options); } }, schema: { data: "Data", total: "Total", model: { fields: { "Id": { type: "number" }, //تعیین نوع فیلد برای جستجوی پویا مهم است "Name": { type: "string" }, "IsAvailable": { type: "boolean" }, "Price": { type: "number" } } } }, error: function (e) { alert(e.errorThrown); }, pageSize: 10, sort: { field: "Id", dir: "desc" }, serverPaging: true, serverFiltering: true, serverSorting: true }); $("#report-grid").kendoGrid({ dataSource: productsDataSource, autoBind: true, scrollable: false, pageable: true, sortable: true, filterable: true, reorderable: true, columnMenu: true, columns: [ { field: "Id", title: "شماره", width: "130px" }, { field: "Name", title: "نام محصول" }, { field: "IsAvailable", title: "موجود است", template: '<input type="checkbox" #= IsAvailable ? checked="checked" : "" # disabled="disabled" ></input>' }, { field: "Price", title: "قیمت", format: "{0:c}" } ] }); }); </script>
- در اینجا ذکر contentType الزامی است. زیرا ASP.NET Web API بر این اساس است که تصمیم میگیرد، خروجی را به صورت JSON ارائه دهد یا XML.
- با استفاده از parameterMap، سبب خواهیم شد تا پارامترهای ارسالی به سرور، با فرمت صحیحی تبدیل به JSON شده و بدون مشکل به سرور ارسال گردند.
- در قسمت schema باید نام فیلدهای موجود در DataSourceResult دقیقا مشخص شوند تا گرید بداند که data را باید از چه فیلدی استخراج کند و تعداد کل ردیفها در کدام فیلد قرار گرفتهاست.
- نحوهی تعریف model را نیز در اینجا ملاحظه میکنید. ذکر نوع فیلدها در اینجا بسیار مهم است و اگر قید نشوند، در حین جستجوی پویا به مشکل برخواهیم خورد. زیرا پیش فرض نوع تمام فیلدها string است و در این حالت نمیتوان عدد 1 رشتهای را با یک فیلد از نوع int در سمت سرور مقایسه کرد.
- در اینجا serverPaging، serverFiltering و serverSorting نیز به true تنظیم شدهاند. اگر این مقدار دهیها صورت نگیرد، این اعمال در سمت کلاینت انجام خواهند شد.
پس از تعریف DataSource، تنها کافی است آنرا به خاصیت dataSource یک kendoGrid نسبت دهیم.
- autoBind: true سبب میشود تا اطلاعات DataSource بدون نیاز به فراخوانی متد read آن به صورت خودکار دریافت شوند.
- با تنظیم scrollable: false، اعلام میکنیم که قرار است تمام رکوردها در معرض دید قرارگیرند و اسکرول پیدا نکنند.
- pageable: true صفحه بندی را فعال میکند. این مورد نیاز به تنظیم pageSize: 10 در قسمت DataSource نیز دارد.
- با sortable: true مرتب سازی ستونها با کلیک بر روی سرستونها فعال میگردد.
- filterable: true به معنای فعال شدن جستجوی خودکار بر روی فیلدها است. کتابخانهی Kendo.DynamicLinq حاصل آنرا در سمت سرور مدیریت میکند.
- reorderable: true سبب میشود تا کاربر بتواند محل قرارگیری ستونها را تغییر دهد.
- ذکر columnMenu: true اختیاری است. اگر ذکر شود، امکان مخفی سازی انتخابی ستونها نیز مسیر خواهد شد.
- در آخر ستونهای گرید مشخص شدهاند. با تعیین "{format: "{0:c سبب نمایش فیلدهای قیمت با سه رقم جدا کننده خواهیم شد. مقدار ریال آن از فایل فرهنگ جاری تنظیم شده دریافت میگردد. با استفاده از template تعریف شده نیز سبب نمایش فیلد bool به صورت یک checkbox خواهیم شد.
کدهای کامل این مثال را از اینجا میتوانید دریافت کنید:
KendoUI03.zip
$.get('http://site-url', function(data) { //این تابع پس از پایان کار عملیات ایجکسی در آینده فراخوانی خواهد شد });
$.get('http://site-url/0', function(data0) { // callback #1 $.get('http://site-url/1', function(data1) { // callback #2 $.post('http://site-url/2', function(data2) { // callback #3 }); }); });
روشهای زیادی برای حل این مساله ارائه شدهاست و در حال حاضر کار کردن با promiseها متداولترین روش حل مدیریت فراخوانی کدهای همزمان جاوا اسکریپتی است. برای نمونه اگر از AngularJS استفاده کنید، سرویسهای آن برای دریافت اطلاعات از سرور، از یک چنین مفهومی استفاده میکنند.
Promise در جاوا اسکریپت چیست؟
شیء Promise، نمایانگر قراردادی است که در آینده میتواند مورد قبول واقع شود، یا رد گردد. بررسی این قرارداد، تنها یکبار میتواند رخ دهد (پذیرش یا رد آن). هنگامیکه این بررسی صورت گرفت (رد یا پذیرش آن و نه هردو)، یک callback برای اطلاع رسانی فراخوانی میگردد. سپس این callback میتواند یک Promise دیگر را سبب شود. به این ترتیب میتوان Promiseها را زنجیر وار به یکدیگر متصل کرد. برای نمونه jQuery به صورت توکار از promises پشتیبانی میکند:
// returns a promise $.get('http://site-url/0') .then(function(data) { // callback 1 // returns a promise return $.get('http://site-url/1'); }) .then(function(data) { // callback 2 // returns a promise return $.post('http://site-url/2'); }) .then(function(data) { // callback 3 });
در این حالت، هر callback حداقل سه کار را میتواند انجام دهد:
الف) یک promise دیگر را بازگشت دهد. نمونه آنرا با return $.get در کدهای فوق ملاحظه میکنید.
ب) خاتمه عادی. همینجا کار promise با مقدار بازگشت داده شده، پایان مییابد.
ج) صدور یک استثناء. سبب برگشت خوردن و عدم پذیرش promise میشود.
استفاده از Promises در سایر کتابخانهها
jQuery پیاده سازی توکاری از promises دارد؛ اما سایر کتابخانهها، مانند AngularJS ایی که مثال زده شده چطور عمل میکنند؟
استانداردی به نام +Promises/A جهت یک دست سازی پیاده سازیهای promise در جاوا اسکریپت پیشنهاد شدهاست. jQuery نیمی از آنرا پیاده سازی کردهاست؛ اما کتابخانهی دیگری به نام Q Library، پیاده سازی نسبتا مفصلتری را از این استاندارد ارائه میدهد. فریم ورک AngularJS نیز در پشت صحنه از همین کتابخانه برای پیاده سازی promises استفاده میکند.
آشنایی با کتابخانه Q
استفاده مقدماتی از Q همانند مثالی است که از jQuery ملاحظه کردید.
Q.fcall(callback1) .then(callback2);
Q.fcall(function() { return $.get('http://my-url'); }) .then(callback3);
function waitForClick() { var deferred = Q.defer(); $('#okButton').click(function() { deferred.resolve(); }); $('#cancelButton').click(function() { deferred.reject(); }); return deferred.promise; } Q.fcall(waitForClick) .then(function() { // ok button was clicked }, function() { // cancel button was clicked });
در ادامه کار، اینبار متد then، دو callback را قبول میکند. Callback اول پس از پذیرش قرار داد و Callback دوم پس از رد قرار داد، فراخوانی خواهد گردید.
در رنجیره تعریف شده، اگر معادلی برای reject درنظر گرفته نشده باشد، مانند مثال ذیل:
Q.fcall(myFunction1) .then(success1) .then(success2, failure1);
همچنین اگر نتیجهی success1 با شکست مواجه شود نیز failure1 فراخوانی میگردد. اما باید درنظر داشت که شکست success2، توسط failure1 مدیریت نمیشود.
Promises در AngularJS
در AngularJS امکانات کتابخانه Q توسط پارامتری به نام q$ در اختیار سرویسهای برنامه قرار میگیرد (تزریق میشود):
var app = angular.module("myApp", []); app.factory('dataSvc', function($http, $q){ var basePath="api/books"; getAllBooks = function(){ var deferred = $q.defer(); $http.get(basePath).success(function(data){ deferred.resolve(data); }).error(function(err){ deferred.reject("service failed!"); }); return deferred.promise; }; return{ getAllBooks:getAllBooks }; }); app.controller('HomeController', function($scope, $window, dataSvc){ function initialize(){ dataSvc.getAllBooks().then(function(data){ $scope.books = data; }, function(msg){ $window.alert(msg); }); } initialize(); });
اکنون در کنترلری که قرار است از این سرویس استفاده کند، متد then کتابخانه Q را ملاحظه میکنید که دو Callback متناظر resolve و reject مدیریت promise بازگشت داده شده را به همراه دارد. اگر عملیات Ajaxایی موفقیت آمیز باشد، شیء books را مقدار دهی میکند و اگر خیر، پیامی را به کاربر نمایش خواهد داد.
پشتیبانی مرورگرهای جدید از استاندارد Promise
در حال حاضر کروم 32 و نگارشهای شبانه فایرفاکس، Promise را که جزئی از استاندارد JavaScript شدهاست، به صورت توکار و بدون نیاز به کتابخانههای جانبی، پشتیبانی میکنند.
if (window.Promise) { // Check if the browser supports Promises var promise = new Promise(function(resolve, reject) { //asynchronous code goes here }); }
if (window.Promise) { console.log('Promise found'); var promise = new Promise(function(resolve, reject) { // async if (result) { resolve(data); } else { reject('error'); } }); promise.then(function(data) { console.log('Promise fulfilled.'); }, function(error) { console.log('Promise rejected.'); }); } else { console.log('Promise not available'); }
نگاهی به هویت سنجی کاربران در ASP.NET MVC 5
NOSQL قسمت دوم
در این مطلب دستهبندی کلی و نوع ساختار دادهای این سیستمها و بررسی سادهترین آنها را مرور میکنیم.
در حالت کلی پایگاهای داده NoSQL به ۴ دسته تقسیم میشوند که به ترتیب پیچیدگی ذخیرهسازی دادهها عبارتند از:
- Key/Value Store Databases
- Document Databases
- Graph Databases
- Column Family Databases
به دلیل موجود بودن این نوع ساختار دادهای در اکثر کتابخانههای زبانهای برنامهنویسی ( به عنوان مثال پیادهسازیهای مختلف اینترفیس Map شامل HashTable ، HashMap و موارد دیگر در کتابخانههای JDK ) این نوع ساختار برای اکثر برنامهنویسان آشنا بوده و فراگیری آن نیز ساده میباشد.
Key/Value Store Databases:
از موارد استفاده این گونه سیستمها به موارد زیر میتوان اشاره کرد:
- در پلتفرمهای اشتراک گذاری دادهها . هدف کلی صرفا هندل کردن
آپلود محتوی (باینری) و به صورت همزمان بروز کردن در سمت دیگر میباشد.(
اپلیکیشنی مانند اینستاگرام را تصور کنید) در اینگونه نرمافزارها با
تعداد بسیار زیاد کاربر و تقاضا، استفاده از این نوع پایگاه داده به مراتب
کارایی و سرعت را بالاتر میبرد. و با توجه به عدم پیشبینی حجم دادهها
یکی از ویژگیهای این نوع پایگاه داده تحت عنوان Horizontal Scaling مطرح
میشود که در صورت Overflow شدن سرور، دادهها را به سمت سرور دیگری
میتوان هدایت کرد وبدون مشکل پردازش را ادامه داد ، این ویژگی یک وجه
تمایز کارایی این سیستم با سیستمهای RDBMS میباشد که جهت مقابله با چنین
وضعیتی تنها راه پیشرو بالا بردن امکانات سرور میباشد و به طور کلی
دادهها را در یک سرور میتوان نگهداری کرد ( البته راهحلهایی نظیر
پارتیشن کردن و غیره وجود دارد که به مراتب پیچیدگی و کارایی کمتری نسبت به
Horizontal Scaling در پایگاههای داده NoSQL دارد.)
- برای Cache کردن صقحات بسیار کارا میباشد ، به عنوان مثال میتوان
آدرس درخواست را به عنوان Key در نظر گرفت و مقدار آن را نیز معادل JSON
نتیجه که توسط کلاینت پردازش خواهد شد قرار داد.
- یک نسخه کپی شده از توئیتر که کاملا توسط این نوع پایگاه داده پیاده شده است نیز از این آدرس
قابل مشاهده است. این برنامه به زبانهای php , ruby و java نوشته شده
است و سورس نیز در مخارن github میجود میباشد. (یک نمونه پیاده سازی
ایدهآل جهت آشنایی با نحوهی مدیریت دادهها در این نوع پایگاه داده)
هر یک از پیادهسازیها دارای ویژگیهای مربوط به خود هستند به عنوان مثال Memcached دادهها را صرفا در DRAM ذخیره میکند که نتیجهی آن Volatile بودن دادهها میباشد و به هیچ وجه از این سیستم جهت نگهداری دائمی دادهها نباید استفاده شود. از طرف دیگر Redis دادهها را علاوه بر حافظه اصلی در حافظه جانبی نیز ذخیره میکند که نتیجهی آن سرعت بالا در کنار پایائی میباشد.
همانگونه که در تعریف کلی عنوان شد یکی از ویژگیهای این سیستمها متنباز بودن انها میباشد که نتیجهی آن وجود پیادهسازیهای متنوع از هر کدام میباشد ، لازم است قبل از انتخاب هر سیستم به خوبی با ویژگیهای اکثر سیستمهای محبوب و پراستفاده آشنا شویم و با توجه به نیاز سیستم را انتخاب کنیم.
در مطلب بعدی با نوع دوم یعنی Document Databases آشنا خواهیم شد.
ASP.NET MVC #21
آشنایی با تکنیکهای Ajax در ASP.NET MVC
اهمیت آشنایی با Ajax، ارائه تجربه کاربری بهتری از برنامههای وب، به مصرف کنندگان نهایی آن میباشد. به این ترتیب میتوان درخواستهای غیرهمزمانی (asynchronous) را با فرمت XML یا Json به سرور ارسال کرد و سپس نتیجه نهایی را که حجم آن نسبت به یک صفحه کامل بسیار کمتر است، به کاربر ارائه داد. غیرهمزمان بودن درخواستها سبب میشود تا ترد اصلی رابط کاربری برنامه قفل نشده و کاربر در این بین میتواند به سایر امور خود بپردازد. به این ترتیب میتوان برنامههای وبی را که شبیه به برنامههای دسکتاپ هستند تولید نمود؛ کل صفحه مرتبا به سرور ارسال نمیشود، flickering و چشمک زدن صفحه کاهش خواهد یافت (چون نیازی به ترسیم مجدد کل صفحه نخواهد بود و عموما قسمتی جزئی از یک صفحه به روز میشود) یا بدون نیاز به ارسال کل صفحه به سرور، به کاربری خواهیم گفت که آیا اطلاعاتی که وارد کرده است معتبر میباشد یا نه (نمونهای از آن را در قسمت Remote validation اعتبار سنجی اطلاعات ملاحظه نمودید).
مروری بر محتویات پوشه Scripts یک پروژه جدید ASP.NET MVC در ویژوال استودیو
با ایجاد هر پروژه ASP.NET MVC جدیدی در ویژوال استودیو، یک سری اسکریپت هم به صورت خودکار در پوشه Scripts آن اضافه میشوند. تعدادی از این فایلها توسط مایکروسافت پیاده سازی شدهاند. برای مثال:
MicrosoftAjax.debug.js
MicrosoftAjax.js
MicrosoftMvcAjax.debug.js
MicrosoftMvcAjax.js
MicrosoftMvcValidation.debug.js
MicrosoftMvcValidation.js
این فایلها از ASP.NET MVC 3 به بعد، صرفا جهت سازگاری با نگارشهای قبلی قرار دارند و استفاده از آنها اختیاری است. بنابراین با خیال راحت آنها را delete کنید! روش توصیه شده جهت پیاده سازی ویژگیهای Ajax ایی، استفاده از کتابخانههای مرتبط با jQuery میباشد؛ از این جهت که 100ها افزونه برای کار با آن توسط گروه وسیعی از برنامه نویسها در سراسر دنیا تاکنون تهیه شده است. به علاوه فریم ورک jQuery تنها منحصر به اعمال Ajax ایی نیست و از آن جهت دستکاری DOM (document object model) و CSS صفحه نیز میتوان استفاده کرد. همچنین حجم کمی نیز داشته، با انواع و اقسام مرورگرها سازگار است و مرتبا هم به روز میشود.
در این پوشه سه فایل دیگر پایه کتابخانه jQuery نیز قرار دارند:
jquery-xyz-vsdoc.js
jquery-xyz.js
jquery-xyz.min.js
فایل vsdoc برای ارائه نهایی برنامه طراحی نشده است. هدف از آن ارائه Intellisense بهتری از jQuery در VS.NET میباشد. فایلی که باید به کلاینت ارائه شود، فایل min یا فشرده شده آن است. اگر به آن نگاهی بیندازیم به نظر obfuscated مشاهده میشود. علت آن هم حذف فواصل، توضیحات و همچنین کاهش طول متغیرها است تا اندازه فایل نهایی به حداقل خود کاهش پیدا کند. البته این فایل از دیدگاه مفسر جاوا اسکریپت یک مرورگر، فایل بینقصی است!
اگر علاقمند هستید که سورس اصلی jQuery را مطالعه کنید، به فایل jquery-xyz.js مراجعه نمائید.
محل الحاق اسکریپتهای عمومی مورد نیاز برنامه نیز بهتر است در فایل master page یا layout برنامه باشد که به صورت پیش فرض اینکار انجام شده است.
سایر فایلهای اسکریپتی که در این پوشه مشاهده میشوند، یک سری افزونه عمومی یا نوشته شده توسط تیم ASP.NET MVC برفراز jQuery هستند.
به چهار نکته نیز حین استفاده از اسکریپتهای موجود باید دقت داشت:
الف) همیشه از متد Url.Content همانند تعاریفی که در فایل Views\Shared\_Layout.cshtml مشاهده میکنید، برای مشخص سازی مسیر ریشه سایت، استفاده نمائید. به این ترتیب صرفنظر از آدرس جاری صفحه، همواره آدرس صحیح قرارگیری پوشه اسکریپتها در صفحه ذکر خواهد شد.
ب) ترتیب فایلهای js مهم هستند. ابتدا باید کتابخانه اصلی jQuery ذکر شود و سپس افزونههای آنها.
ج) اگر اسکریپتهای jQuery در فایل layout سایت تعریف شدهاند؛ نیازی به تعریف مجدد آنها در Viewهای سایت نیست.
د) اگر View ایی به اسکریپت ویژهای جهت اجرا نیاز دارد، بهتر است آنرا به شکل یک section داخل view تعریف کرد و سپس به کمک متد RenderSection این قسمت را در layout سایت مقدار دهی نمود. مثالی از آنرا در قسمت 20 این سری مشاهده نمودید (افزودن نمایش جمع هر ستون گزارش).
یک نکته
اگر آخرین به روز رسانیهای ASP.NET MVC را نیز نصب کرده باشید، فایلی به نام packages.config به صورت پیش فرض به هر پروژه جدید ASP.NET MVC اضافه میشود. به این ترتیب VS.NET به کمک NuGet این امکان را خواهد یافت تا شما را از آخرین به روز رسانیهای این کتابخانهها مطلع کند.
آشنایی با Ajax Helpers توکار ASP.NET MVC
اگر به تعاریف خواص و متدهای کلاس WebViewPage دقت کنیم:
using System;
namespace System.Web.Mvc
{
public abstract class WebViewPage<TModel> : WebViewPage
{
protected WebViewPage();
public AjaxHelper<TModel> Ajax { get; set; }
public HtmlHelper<TModel> Html { get; set; }
public TModel Model { get; }
public ViewDataDictionary<TModel> ViewData { get; set; }
public override void InitHelpers();
protected override void SetViewData(ViewDataDictionary viewData);
}
}
علاوه بر خاصیت Html که وهلهای از آن امکان دسترسی به Html helpers توکار ASP.NET MVC را در یک View فراهم میکند، خاصیتی به نام Ajax نیز وجود دارد که توسط آن میتوان به تعدادی متد AjaxHelper توکار دسترسی داشت. برای مثال توسط متد Ajax.ActionLink میتوان قسمتی از صفحه را به کمک ویژگیهای Ajax، به روز رسانی کرد.
مثالی در مورد به روز رسانی قسمتی از صفحه به کمک متد Ajax.ActionLink
ابتدا نیاز است فایل Views\Shared\_Layout.cshtml را اندکی ویرایش کرد. برای این منظور سطر الحاق jquery.unobtrusive-ajax.min.js را به فایل layout برنامه اضافه نمائید (اگر این سطر اضافه نشود، متد Ajax.ActionLink همانند یک لینک معمولی رفتار خواهد کرد):
<head>
<title>@ViewBag.Title</title>
<link href="@Url.Content("~/Content/Site.css")" rel="stylesheet" type="text/css" />
<script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery-1.5.1.min.js")" type="text/javascript"></script>
<script src="@Url.Content("~/Scripts/jquery.unobtrusive-ajax.min.js")" type="text/javascript"></script>
</head>
سپس مدل ساده و منبع داده زیر را نیز به پروژه اضافه کنید:
namespace MvcApplication18.Models
{
public class Employee
{
public int Id { set; get; }
public string Name { set; get; }
}
}
using System.Collections.Generic;
namespace MvcApplication18.Models
{
public static class EmployeeDataSource
{
public static IList<Employee> CreateEmployees()
{
var list = new List<Employee>();
for (int i = 0; i < 1000; i++)
{
list.Add(new Employee { Id = i + 1, Name = "name " + i });
}
return list;
}
}
}
در ادامه کنترلر جدیدی را به برنامه با محتوای زیر اضافه کنید:
using System.Linq;
using System.Web.Mvc;
using MvcApplication18.Models;
namespace MvcApplication18.Controllers
{
public class HomeController : Controller
{
[HttpGet]
public ActionResult Index()
{
return View();
}
[HttpPost] //for IE-8
public ActionResult EmployeeInfo(int? id)
{
if (!Request.IsAjaxRequest())
return View("Error");
if (!id.HasValue)
return View("Error");
var list = EmployeeDataSource.CreateEmployees();
var data = list.Where(x => x.Id == id.Value).FirstOrDefault();
if (data == null)
return View("Error");
return PartialView(viewName: "_EmployeeInfo", model: data);
}
}
}
بر روی متد Index کلیک راست کرده و گزینه Add view را انتخاب کنید. یک View خالی را به آن اضافه نمائید. همچنین بر روی متد EmployeeInfo کلیک راست کرده و با انتخاب گزینه Add view در صفحه ظاهر شده یک partial view را اضافه نمائید. جهت تمایز بین partial view و view هم بهتر است نام partial view با یک underline شروع شود.
کدهای partial view مورد نظر را به نحو زیر تغییر دهید:
@model MvcApplication18.Models.Employee
<strong>Name:</strong> @Model.Name
سپس کدهای View متناظر با متد Index را نیز به صورت زیر اعمال کنید:
@{
ViewBag.Title = "Index";
}
<h2>
Index</h2>
<div id="EmployeeInfo">
@Ajax.ActionLink(
linkText: "Get Employee-1 info",
actionName: "EmployeeInfo",
controllerName: "Home",
routeValues: new { id = 1 },
ajaxOptions: new AjaxOptions
{
HttpMethod = "POST",
InsertionMode = InsertionMode.Replace,
UpdateTargetId = "EmployeeInfo",
LoadingElementId = "Progress"
})
</div>
<div id="Progress" style="display: none">
<img src="@Url.Content("~/Content/images/loading.gif")" alt="loading..." />
</div>
توضیحات جزئیات کدهای فوق
متد Ajax.ActionLink لینکی را تولید میکند که با کلیک کاربر بر روی آن، اطلاعات اکشن متد واقع در کنترلری مشخص، به کمک ویژگیهای jQuery Ajax دریافت شده و سپس در مقصدی که توسط UpdateTargetId مشخص میگردد، بر اساس مقدار InsertionMode، درج خواهد شد (میتواند قبل از آن درج شود یا پس از آن و یا اینکه کل محتوای مقصد را بازنویسی کند). HttpMethod آن هم به POST تنظیم شده تا با IE مشکلی نباشد. از این جهت که IE پیغامهای GET را کش میکند و مساله ساز خواهد شد. توسط پارامتر routeValues، آرگومان مورد نظر به متد EmployeeInfo ارسال خواهد شد.
به علاوه یکی دیگر از خواص کلاس AjaxOptions، برای معرفی حالت بروز خطایی در سمت سرور به نام OnFailure در نظر گرفته شده است. در اینجا میتوان نام یک متد JavaScript ایی را مشخص کرده و پیغام خطای عمومی را در صورت فراخوانی آن به کاربر نمایش داد. یا توسط خاصیت Confirm آن میتوان یک پیغام را پیش از ارسال اطلاعات به سرور به کاربر نمایش داد.
به این ترتیب در مثال فوق، id=1 به متد EmployeeInfo به صورت غیرهمزمان ارسال میگردد. سپس کارمندی بر این اساس یافت شده و در ادامه partial view مورد نظر بر اساس اطلاعات کاربر مذکور، رندر خواهد شد. نتیجه کار، در یک div با id مساوی EmployeeInfo درج میگردد (InsertionMode.Replace). متد Ajax.ActionLink از این جهت داخل div تعریف شدهاست که پس از کلیک کاربر و جایگزینی محتوا، محو شود. اگر نیازی به محو آن نبود، آنرا خارج از div تعریف کنید.
عملیات دریافت اطلاعات از سرور ممکن است مدتی طول بکشد (برای مثال دریافت اطلاعات از بانک اطلاعاتی). به همین جهت بهتر است در این بین از تصاویری که نمایش دهنده انجام عملیات است، استفاده شود. برای این منظور یک div با id مساوی Progress تعریف شده و id آن به LoadingElementId انتساب داده شده است. این div با توجه به display: none آن، در ابتدای امر به کاربر نمایش داده نخواهد شد؛ در آغاز کار دریافت اطلاعات از سرور توسط متد Ajax.ActionLink نمایان شده و پس از خاتمه کار مجددا مخفی خواهد شد.
به علاوه اگر به کدهای فوق دقت کرده باشید، از متد Request.IsAjaxRequest نیز استفاده شده است. به این ترتیب میتوان تشخیص داد که آیا درخواست رسیده از طرف jQuery Ajax صادر شده است یا خیر. البته آنچنان روش قابل ملاحظهای نیست؛ چون امکان دستکاری Http Headers همیشه وجود دارد؛ اما بررسی آن ضرری ندارد. البته این نوع بررسیها را در ASP.NET MVC بهتر است تبدیل به یک فیلتر سفارشی نمود؛ به این ترتیب حجم if و else نویسی در متدهای کنترلرها به حداقل خواهد رسید. برای مثال:
[AttributeUsage(AttributeTargets.Class|AttributeTargets.Method)]
public class AjaxOnlyAttribute : ActionFilterAttribute
{
public override void OnActionExecuting(ActionExecutingContext filterContext)
{
if (filterContext.HttpContext.Request.IsAjaxRequest())
{
base.OnActionExecuting(filterContext);
}
else
{
throw new InvalidOperationException("This operation can only be accessed via Ajax requests");
}
}
}
و برای استفاده از آن خواهیم داشت:
[AjaxOnly]
public ActionResult SomeAjaxAction()
{
return Content("Hello!");
}
در مورد کلمه unobtrusive در قسمت بررسی نحوه اعتبار سنجی اطلاعات، توضیحاتی را ملاحظه نمودهاید. در اینجا نیز از ویژگیهای data-* برای معرفی پارامترهای مورد نیاز حین ارسال اطلاعات به سرور، استفاده میگردد. برای مثال خروجی متد Ajax.ActionLink به شکل زیر است. به این ترتیب امکان حذف کدهای جاوا اسکریپت از صفحه فراهم میشود و توسط یک فایل jquery.unobtrusive-ajax.min.js که توسط تیم ASP.NET MVC تهیه شده، اطلاعات مورد نیاز به سرور ارسال خواهد گردید:
<a data-ajax="true" data-ajax-loading="#Progress" data-ajax-method="POST"
data-ajax-mode="replace" data-ajax-update="#EmployeeInfo"
href="/Home/EmployeeInfo/1">Get Employee-1 info</a>
در کل این روش قابلیت نگهداری بهتری نسبت به روش اسکریپت نویسی مستقیم داخل صفحات را به همراه دارد. به علاوه جدا سازی افزونه اسکریپت وفق دهنده این اطلاعات با متد jQuery.Ajax از صفحه جاری، که امکان کش شدن آنرا به سادگی میسر میسازد.
به روز رسانی اطلاعات قسمتی از صفحه بدون استفاده از متد Ajax.ActionLink
الزامی به استفاده از متد Ajax.ActionLink و فایل jquery.unobtrusive-ajax.min.js وجود ندارد. اینکار را مستقیما به کمک jQuery نیز میتوان به نحو زیر انجام داد:
<a href="#" onclick="LoadEmployeeInfo()">Get Employee-1 info</a>
@section javascript
{
<script type="text/javascript">
function LoadEmployeeInfo() {
showProgress();
$.ajax({
type: "POST",
url: "/Home/EmployeeInfo",
data: JSON.stringify({ id: 1 }),
contentType: "application/json; charset=utf-8",
dataType: "json",
// controller is returning a simple text, not json
complete: function (xhr, status) {
var data = xhr.responseText;
if (status === 'error' || !data) {
//handleError
}
else {
$('#EmployeeInfo').html(data);
}
hideProgress();
}
});
}
function showProgress() {
$('#Progress').css("display", "block");
}
function hideProgress() {
$('#Progress').css("display", "none");
}
</script>
}
توضیحات:
توسط متد jQuery.Ajax نیز میتوان درخواستهای Ajax ایی خود را به سرور ارسال کرد. در اینجا type نوع http verb مورد نظر را مشخص میکند که به POST تنظیم شده است. Url آدرس کنترلر را دریافت میکند. البته حین استفاده از متد توکار Ajax.ActionLink، این لینک به صورت خودکار بر اساس تعاریف مسیریابی برنامه تنظیم میشود. اما در صورت استفاده مستقیم از jQuery.Ajax باید دقت داشت که با تغییر تعاریف مسیریابی برنامه نیاز است تا این Url نیز به روز شود.
سه سطر بعدی نوع اطلاعاتی را که باید به سرور POST شوند مشخص میکند. نوع json است و همچنین contentType آن برای ارسال اطلاعات یونیکد ضروری است. از متد JSON.stringify برای تبدیل اشیاء به رشته کمک گرفتهایم. این متد در تمام مرورگرهای امروزی به صورت توکار پشتیبانی میشود و استفاده از آن سبب خواهد شد تا اطلاعات به نحو صحیحی encode شده و به سرور ارسال شوند. بنابراین این رشته ارسالی اطلاعات را به صورت دستی تهیه نکنید؛ چون کاراکترهای زیادی هستند که ممکن است مشکل ساز شده و باید پیش از ارسال به سرور اصطلاحا escape یا encode شوند.
متداول است از پارامتر success برای دریافت نتیجه عملیات متد jQuery.Ajax استفاده شود. اما در اینجا از پارامتر complete آن استفاده شده است. علت هم اینجا است که return PartialView یک رشته را بر میگرداند. پارامتر success انتظار دریافت خروجی از نوع json را دارد. به همین جهت در این مثال خاص باید از پارامتر complete استفاده کرد تا بتوان به رشته بدون فرمت خروجی بدون مشکل دسترسی پیدا کرد.
به علاوه چون از یک section برای تعریف اسکریپتهای مورد نیاز استفاده کردهایم، برای درج خودکار آن در هدر صفحه باید قسمت هدر فایل layout برنامه را به صورت زیر مقدار دهی کرد:
@RenderSection("javascript", required: false)
دسترسی به اطلاعات یک مدل در View، به کمک jQuery Ajax
اگر جزئی از صفحه که قرار است به روز شود، پیچیده است، روش استفاده از partial viewها توصیه میشود؛ برای مثال میتوان اطلاعات یک مدل را به همراه یک گرید کامل از اطلاعات، رندر کرد و سپس در صفحه درج نمود. اما اگر تنها به اطلاعات چند خاصیت از مدلی نیاز داشتیم، میتوان از روشهایی با سربار کمتر نیز استفاده کرد. برای مثال متد جدید زیر را به کنترلر Home اضافه کنید:
[HttpPost] //for IE-8
public ActionResult EmployeeInfoData(int? id)
{
if (!Request.IsAjaxRequest())
return Json(false);
if (!id.HasValue)
return Json(false);
var list = EmployeeDataSource.CreateEmployees();
var data = list.Where(x => x.Id == id.Value).FirstOrDefault();
if (data == null)
return Json(false);
return Json(data);
}
سپس View برنامه را نیز به نحو زیر تغییر دهید:
<a href="#" onclick="LoadEmployeeInfoData()">Get Employee-2 info</a>
@section javascript
{
<script type="text/javascript">
function LoadEmployeeInfoData() {
showProgress();
$.ajax({
type: "POST",
url: "/Home/EmployeeInfoData",
data: JSON.stringify({ id: 1 }),
contentType: "application/json; charset=utf-8",
dataType: "json",
// controller is returning the json data
success: function (result) {
if (result) {
alert(result.Id + ' - ' + result.Name);
}
hideProgress();
},
error: function (result) {
alert(result.status + ' ' + result.statusText);
hideProgress();
}
});
}
function showProgress() {
$('#Progress').css("display", "block");
}
function hideProgress() {
$('#Progress').css("display", "none");
}
</script>
}
در این مثال، کنترلر برنامه، اطلاعات مدل را تبدیل به Json کرده و بازگشت خواهد داد. سپس میتوان به اطلاعات این مدل و خواص آن در View برنامه، در پارامتر success متد jQuery.Ajax، مطابق کدهای فوق دسترسی یافت. اینبار چون خروجی کنترلر تعریف شده از نوع Json است، امکان استفاده از پارامتر success فراهم شده است. همه چیز هم در اینجا خودکار است؛ تبدیل یک شیء به Json و برعکس.
یک نکته: اگر نوع متد کنترلر، HttpGet باشد، نیاز خواهد بود تا پارامتر دوم متد بازگشت Json، مساوی JsonRequestBehavior.AllowGet قرار داده شود.
ارسال اطلاعات فرمها به سرور، به کمک ویژگیهای Ajax
متد کمکی توکار دیگری به نام Ajax.BeginForm در ASP.NET MVC وجود دارد که کار ارسال غیرهمزمان اطلاعات یک فرم را به سرور انجام داده و سپس اطلاعاتی را از سرور دریافت و قسمتی از صفحه را به روز خواهد کرد. مکانیزم کاری کلی آن بسیار شبیه به متد Ajax.ActionLink میباشد. در ادامه با تکمیل مثال قسمت جاری، به بررسی این ویژگی خواهیم پرداخت.
ابتدا متد جستجوی زیر را به کنترلر برنامه اضافه کنید:
[HttpPost] //for IE-8
public ActionResult SearchEmployeeInfo(string data)
{
if (!Request.IsAjaxRequest())
return Content(string.Empty);
if (string.IsNullOrWhiteSpace(data))
return Content(string.Empty);
var employeesList = EmployeeDataSource.CreateEmployees();
var list = employeesList.Where(x => x.Name.Contains(data)).ToList();
if (list == null || !list.Any())
return Content(string.Empty);
return PartialView(viewName: "_SearchEmployeeInfo", model: list);
}
سپس بر روی نام متد کلیک راست کرده و گزینه add view را انتخاب کنید. در صفحه باز شده، گزینه create a stronlgly typed view را انتخاب کرده و قالب scaffolding را هم بر روی list قرار دهید. سپس گزینه ایجاد partial view را نیز انتخاب کنید. نام آنرا هم _SearchEmployeeInfo وارد نمائید. برای نمونه خروجی حاصل به نحو زیر خواهد بود:
@model IEnumerable<MvcApplication18.Models.Employee>
<table>
<tr>
<th>
Name
</th>
</tr>
@foreach (var item in Model) {
<tr>
<td>
@Html.DisplayFor(modelItem => item.Name)
</td>
</tr>
}
</table>
تا اینجا یک متد جستجو را ایجاد کردهایم که میتواند لیستی از رکوردهای کارمندان را بر اساس قسمتی از نام آنها که توسط کاربری جستجو شده است، بازگشت دهد. سپس این اطلاعات را به partial view مورد نظر ارسال کرده و یک جدول را بر اساس آن تولید خواهیم نمود.
اکنون به فایل Index.cshtml مراجعه کرده و فرم Ajax ایی زیر را اضافه نمائید:
@using (Ajax.BeginForm(actionName: "SearchEmployeeInfo",
controllerName: "Home",
ajaxOptions: new AjaxOptions
{
HttpMethod = "POST",
InsertionMode = InsertionMode.Replace,
UpdateTargetId = "EmployeeInfo",
LoadingElementId = "Progress"
}))
{
@Html.TextBox("data")
<input type="submit" value="Search" />
}
اینبار بجای استفاده از متد Html.BeginForm از متد Ajax.BeginForm استفاده شده است. به کمک آن اطلاعات Html.TextBox تعریف شده، به کنترلر Home و متد SearchEmployeeInfo آن، بر اساس HttpMethod تعریف شده، ارسال گردیده و نتیجه آن در یک div با id مساوی EmployeeInfo درج میگردد. همچنین اگر اطلاعاتی یافت نشد، به کمک متد return Content یک رشته خالی بازگشت داده میشود.
متد Ajax.BeginForm نیز از ویژگیهای data-* برای تعریف اطلاعات مورد نیاز ارسالی به سرور استفاده میکند. بنابراین نیاز به سطر الحاق jquery.unobtrusive-ajax.min.js در فایل layout برنامه جهت وفق دادن این اطلاعات unobtrusive به اطلاعات مورد نیاز متد jQuery.Ajax وجود دارد.
<form action="/Home/SearchEmployeeInfo" data-ajax="true"
data-ajax-loading="#Progress" data-ajax-method="POST"
data-ajax-mode="replace" data-ajax-update="#EmployeeInfo"
id="form0" method="post">
<input id="data" name="data" type="text" value="" />
<input type="submit" value="Search" />
</form>
کتابخانه کمکی «ASP.net MVC Awesome - jQuery Ajax Helpers»
علاوه بر متدهای توکار Ajax همراه با ASP.NET MVC، سایر علاقمندان نیز یک سری Ajax helper را بر اساس افزونههای jQuery تدارک دیدهاند که از آدرس زیر قابل دریافت هستند:
http://awesome.codeplex.com/
افزودن فرمها به کمک jQuery.Ajax و فعال سازی اعتبار سنجی سمت کلاینت
در ASP.NET MVC چون ViewState حذف شده است، امکان تزریق فرمهای جدید به صفحه یا به روز رسانی قسمتی از صفحه توسط jQuery Ajax به سهولت و بدون دریافت پیغام «viewstate is corrupted» در حین ارسال اطلاعات به سرور، میسر است.
در این حالت باید به یک نکته مهم نیز دقت داشت: «اعتبار سنجی سمت کلاینت دیگر کار نمیکند». علت اینجا است که در حین بارگذاری متداول یک صفحه، متد زیر به صورت خودکار فراخوانی میگردد:
$.validator.unobtrusive.parse("#{form-id}");
اما با به روز رسانی قسمتی از صفحه، دیگر اینچنین نخواهد بود و نیاز است این فراخوانی را دستی انجام دهیم. برای مثال:
$.ajax
({
url: "/{controller}/{action}/{id}",
type: "get",
success: function(data)
{
$.validator.unobtrusive.parse("#{form-id}");
}
});
//or
$.get('/{controller}/{action}/{id}', function (data) { $.validator.unobtrusive.parse("#{form-id}"); });
شبیه به همین مساله را حین استفاده از Ajax.BeginForm نیز باید مد نظر داشت:
@using (Ajax.BeginForm(
"Action1",
"Controller",
null,
new AjaxOptions {
OnSuccess = "onSuccess",
UpdateTargetId = "result"
},
null)
)
{
<input type="submit" value="Save" />
}
var onSuccess = function(result) {
// enable unobtrusive validation for the contents
// that was injected into the <div id="result"></div> node
$.validator.unobtrusive.parse("#result");
};
در این مثال در پارامتر UpdateTargetId، مجددا یک فرم رندر میشود. بنابراین اعتبار سنجی سمت کلاینت آن دیگر کار نخواهد کرد مگر اینکه با مقدار دهی خاصیت OnSuccess، مجددا متد unobtrusive.parse را فراخوانی کنیم.
در 5 سال آینده مواردی که در ادمه برشمرده خواهند شد، نقش بسیار مهمی را در دنیای برنامه نویسی و جهت گیریهای آن ایفا خواهند کرد (برای مثال اگر برای شما این سؤال مطرح است که هدف از WCF ، REST services ، سیلورلایت 3 و غیره چیست، این مقالهی کوتاه را مطالعه نمائید) :
الف) Object Relational Mapping
ORM یکی از بازیگرهای واضح خواهد بود. خصوصا پروژهای مانند Fluent NHibernate با ویژگیهای زیر:
- سابقهای 10 ساله (قسمت عمدهای از این سابقه به دنیای جاوا بر میگردد)
- امکان استفاده از انواع و اقسام دیتابیسها توسط آن
- پشتیبانی از Linq
- و ...
ب) نرم افزار به عنوان سرویس ( Software as a Service یا SaaS )
نرم افزار به عنوان سرویس یک مفهوم تجاری است که در آن مصرف کننده بر اساس نیازهایش هزینهی یک نرم افزار را خواهد پرداخت. بر این اساس برنامه نویسی در زمینههای طراحی و مدیریت دست خوش تغییرات عمدهای میشود. شاید نیازی به ذکر نباشد که حتی مایکروسافت نیز در حال برنامه ریزی برای این نوع از توسعه است.
پرداختن به SaaS نیازمند یک سری از ویژگیها است:
- سادگی توسعه و دستیابی: در این مدل تجاری، استفاده و دسترسی به نرم افزار مورد نظر باید بسیار ساده باشد. بر این اساس برنامههای تحت وب، یا برنامههای هاست شده توسط مرورگرها (مانند سیلورلایت) محبوبیت بیش از پیشی را خواهند یافت.
- قابلیت تنظیم و ماژولار بودن برنامهها: در این مدل نیاز است تا کاربر تنها هزینهی ماژولهایی را بپردازد که به آنها نیاز دارد و این امر سبب بازنگری در طراحی و توسعهی برنامههای موجود خواهد شد.
- نیاز به زیر ساخت بهینه و سریعی خواهد بود: از آنجائیکه کاربران بسیار ساده میتوانند از یک برنامه به برنامه و شرکتی دیگر رجوع کنند، برای بقا باید جنگید! نیاز به زیر ساختهایی وجود خواهد داشت که توسط آنها بتوان نیازهای کاربران را در حداقل زمان ممکن برآورده کرد و این موارد نیاز به آموختن یکی از فریم ورکهای مطرح موجود را خواهد داشت به همراه آموختن مباحث مدیریت پروژه، آشنایی با آزمونهای واحد، کنترل کیفیت ، یکپارچگی مداوم و امثال آن.
ج) پردازش ابری
پردازش ابری شبیه به آنچیزی که مایکروسافت Azure ارائه میدهد، نیز یکی از نتایج مفهوم تجاری SaaS است. تمرکز پردازش ابری بر روی ارائهی وب سرورها، مکانهای ذخیره داده و امثال آن است. به این صورت شما دیگر درگیر تهیه و پرداخت هزینه جهت راه اندازی دیتاسنتر ویژهی خود نخواهید شد و بسیاری از هزینههای شما کاهش خواهند یافت. بهره برداری تجاری گسترده از این روش با توجه به توسعهی فریم ورکهای ویژهی این نوع پردازشها، آموزش و غیره ، بین سالهای 2010 و 2015 شروع خواهد شد.
د) اجرای موازی
پردازش ابری اثرات خاص خودش را بر روی دنیای نرم افزار و برنامه نویسی خواهد گذاشت. این طبیعت توزیع شده سبب خواهد شد که در آینده از برنامه نویسیهای چند ریسمانی و مسایل همزمانی حاصل از آنها بیشتر بشنوید و نهایتا معماری برنامهها به سمت استفاده از روشهای زیر سوق خواهند یافت:
Message-based distributed architectures, i.e.: see NServiceBus, Mass Transit or Rhino Service Bus
ه) برنامههای غنی وب یا Rich Internet Applications
Rich Internet Applications یا RIA نقش مهمی را در SaaS بازی خواهند کرد و هدفگیری مایکروسافت در این باره ارائه Silverlight 3.0 و Microsoft .NET RIA Services است. هر چند این موارد راه طولانی (یکی دو ساله) را در پیش خواهند داشت تا به حد استانداردهای لازم برسند اما حرکتهای مهمی در این زمینه به شمار میروند.
برداشتی آزاد از Development in 5 Years Would be Affected by
جهت اینکار یک پروژه از نوع class library ایجاد کنید. فایل class1.cs را که به طور پیش فرض ایجاد میشود، حذف کنید و رفرنسهای Microsoft.Web.Management.dll و Microsoft.Web.Administration.dll را از مسیر زیر اضافه کنید:
\Windows\system32\inetsrv
در مرحله بعدی در تب Build Events کد زیر را در بخش Post-build event command line اضافه کنید. این کد باعث میشود بعد از هر بار کامپایل پروژه، به طور خودکار در GAC ثبت شود:
call "%VS80COMNTOOLS%\vsvars32.bat" > NULL gacutil.exe /if "$(TargetPath)"
نکته:در صورتی که از VS2005 استفاده میکنید در تب Debug در قسمت Start External Program مسیر زیر را قرار بدهید. اینکار برای تست و دیباگینگ پروژه به شما کمک خواهد کرد. این تنظیم شامل نسخههای اکسپرس نمیشود.\windows\system32\inetsrv\inetmgr.exe
ساخت یک Module Provider
رابطهای کاربری IIS همانند هسته و کل سیستمش، ماژولار و قابل خصوصی سازی است. رابط کاربری، مجموعهای از ماژول هایی است که میتوان آنها را حذف یا جایگزین کرد. تگ ورودی یا معرفی برای هر UI یک module provider است. خیلی خودمانی، تگ ماژول پروایدر به معرفی یک UI در IIS میپردازد. لیستی از module providerها را میتوان در فایل زیر در تگ بخش <modules> پیدا کرد.
%windir%\system32\inetsrv\Administration.config
در اولین گام یک کلاس را به اسم imageCopyrightUIModuleProvider.cs ایجاد کرده و سپس آنرا به کد زیر، تغییر میدهیم. کد زیر با استفاده از ModuleDefinition یک نام به تگ Module Provider داده و کلاس imageCopyrightUI را که بعدا تعریف میکنیم، به عنوان مدخل entry رابط کاربری معرفی کرده:
using System; using System.Security; using Microsoft.Web.Management.Server; namespace IIS7Demos { class imageCopyrightUIProvider : ModuleProvider { public override Type ServiceType { get { return null; } } public override ModuleDefinition GetModuleDefinition(IManagementContext context) { return new ModuleDefinition(Name, typeof(imageCopyrightUI).AssemblyQualifiedName); } public override bool SupportsScope(ManagementScope scope) { return true; } } }
با ارث بری از کلاس module provider، سه متد بازنویسی میشوند که یکی از آن ها SupportsScope هست که میدان عمل پروایدر را مشخص میکند، مانند اینکه این پرواید در چه میدانی باید کار کند که میتواند سه گزینهی server,site,application باشد. در کد زیر مثلا میدان عمل application انتخاب شده است ولی در کد بالا با برگشت مستقیم true، همهی میدان را جهت پشتیبانی از این پروایدر اعلام کردیم.
public override bool SupportsScope(ManagementScope scope) { return (scope == ManagementScope.Application) ; }
حالا که پروایدر (معرف رابط کاربری به IIS) تامین شده، نیاز است قلب کار یعنی ماژول معرفی گردد. اصلیترین متدی که باید از اینترفیس ماژول پیاده سازی شود متد initialize است. این متد جایی است که تمام عملیات در آن رخ میدهد. در کلاس زیر imageCopyrightUI ما به معرفی مدخل entry رابط کاربری میپردازیم. در سازندههای این متد، پارامترهای نام، صفحه رابط کاربری وتوضیحی در مورد آن است. تصویر کوچک و بزرگ جهت آیکن سازی (در صورت عدم تعریف آیکن، چرخ دنده نمایش داده میشود) و توصیفهای بلندتر را نیز شامل میشود.
internal class imageCopyrightUI : Module { protected override void Initialize(IServiceProvider serviceProvider, ModuleInfo moduleInfo) { base.Initialize(serviceProvider, moduleInfo); IControlPanel controlPanel = (IControlPanel)GetService(typeof(IControlPanel)); ModulePageInfo modulePageInfo = new ModulePageInfo(this, typeof(imageCopyrightUIPage), "Image Copyright", "Image Copyright",Resource1.Visual_Studio_2012,Resource1.Visual_Studio_2012); controlPanel.RegisterPage(modulePageInfo); } }
شیء ControlPanel مکانی است که قرار است آیکن ماژول نمایش داده شود. شکل زیر به خوبی نام همه قسمتها را بر اساس نام کلاس و اینترفیس آنها دسته بندی کرده است:
پس با تعریف این کلاس جدید ما روی صفحهی کنترل پنل IIS، یک آیکن ساخته و صفحهی رابط کاربری را به نام imageCopyrightUIPage، در آن ریجستر میکنیم. این کلاس را پایینتر شرح دادهایم. ولی قبل از آن اجازه بدهید تا انواع کلاس هایی را که برای ساخت صفحه کاربرد دارند، بررسی نماییم. در این مثال ما با استفاده از پایهایترین کلاس، سادهترین نوع صفحه ممکن را خواهیم ساخت. 4 کلاس برای ساخت یک صفحه وجود دارند که بسته به سناریوی کاری، شما یکی را انتخاب میکنید.
ModulePage | شامل اساسیترین متدها و سورسها شده و هیچگونه رابط کاری ویژهای را در اختیار شما قرار نمیدهد. تنها یک صفحهی خام به شما میدهد که میتوانید از آن استفاده کرده یا حتی با ارث بری از آن، کلاسهای جدیدتری را برای ساخت صفحات مختلف و ویژهتر بسازید. در حال حاضر که هیچ کدام از ویژگیهای IIS فعلی از این کلاس برای ساخت رابط کاربری استفاده نکردهاند. |
ModuleDialogPage | یک صفحه شبیه به دیالوگ را ایجاد میکند و شامل دکمههای Apply و Cancel میشود به همراه یک سری متدهای اضافیتر که اجازهی override کردن آنها را دارید. همچنین یک سری از کارهایی چون refresh و از این دست عملیات خودکار را نیز انجام میدهد. از نمونه رابطهایی که از این صفحات استفاده میکنند میتوان machine key و management service را اسم برد. |
ModulePropertiesPage | این صفحه یک رابط کاربری را شبیه پنجره property که در ویژوال استادیو وجود دارد، در دسترس شما قرار میدهد. تمام عناصر آن در یک حالت گرید grid لیست میشوند. از نمونههای موجود میتوان به CGI,ASP.Net Compilation اشاره کرد. |
ModuleListPage | این کلاس برای مواقعی کاربرد دارد که شما قرار است لیستی از آیتمها را نشان دهید. در این صفحه شما یک ListView دارید که میتوانید عملیات جست و جو، گروه بندی و نحوهی نمایش لیست را روی آن اعمال کنید. |
public sealed class imageCopyrightUIPage : ModulePage { public string message; public bool featureenabled; public string color; ComboBox _colCombo = new ComboBox(); TextBox _msgTB = new TextBox(); CheckBox _enabledCB = new CheckBox(); public imageCopyrightUIPage() { this.Initialize(); } void Initialize() { Label crlabel = new Label(); crlabel.Left = 50; crlabel.Top = 100; crlabel.AutoSize = true; crlabel.Text = "Enable Image Copyright:"; _enabledCB.Text = ""; _enabledCB.Left = 200; _enabledCB.Top = 100; _enabledCB.AutoSize = true; Label msglabel = new Label(); msglabel.Left = 150; msglabel.Top = 130; msglabel.AutoSize = true; msglabel.Text = "Message:"; _msgTB.Left = 200; _msgTB.Top = 130; _msgTB.Width = 200; _msgTB.Height = 50; Label collabel = new Label(); collabel.Left = 160; collabel.Top = 160; collabel.AutoSize = true; collabel.Text = "Color:"; _colCombo.Left = 200; _colCombo.Top = 160; _colCombo.Width = 50; _colCombo.Height = 90; _colCombo.Items.Add((object)"Yellow"); _colCombo.Items.Add((object)"Blue"); _colCombo.Items.Add((object)"Red"); _colCombo.Items.Add((object)"White"); Button apply = new Button(); apply.Text = "Apply"; apply.Click += new EventHandler(this.applyClick); apply.Left = 200; apply.AutoSize = true; apply.Top = 250; Controls.Add(crlabel); Controls.Add(_enabledCB); Controls.Add(collabel); Controls.Add(_colCombo); Controls.Add(msglabel); Controls.Add(_msgTB); Controls.Add(apply); } public void ReadConfig() { try { ServerManager mgr; ConfigurationSection section; mgr = new ServerManager(); Configuration config = mgr.GetWebConfiguration( Connection.ConfigurationPath.SiteName, Connection.ConfigurationPath.ApplicationPath + Connection.ConfigurationPath.FolderPath); section = config.GetSection("system.webServer/imageCopyright"); color = (string)section.GetAttribute("color").Value; message = (string)section.GetAttribute("message").Value; featureenabled = (bool)section.GetAttribute("enabled").Value; } catch { } } void UpdateUI() { _enabledCB.Checked = featureenabled; int n = _colCombo.FindString(color, 0); _colCombo.SelectedIndex = n; _msgTB.Text = message; } protected override void OnActivated(bool initialActivation) { base.OnActivated(initialActivation); if (initialActivation) { ReadConfig(); UpdateUI(); } } private void applyClick(Object sender, EventArgs e) { try { UpdateVariables(); ServerManager mgr; ConfigurationSection section; mgr = new ServerManager(); Configuration config = mgr.GetWebConfiguration ( Connection.ConfigurationPath.SiteName, Connection.ConfigurationPath.ApplicationPath + Connection.ConfigurationPath.FolderPath ); section = config.GetSection("system.webServer/imageCopyright"); section.GetAttribute("color").Value = (object)color; section.GetAttribute("message").Value = (object)message; section.GetAttribute("enabled").Value = (object)featureenabled; mgr.CommitChanges(); } catch { } } public void UpdateVariables() { featureenabled = _enabledCB.Checked; color = _colCombo.Text; message = _msgTB.Text; } }
mgr.CommitChanges();
%vs110comntools%\vsvars32.bat
GACUTIL /l ClassLibrary1
<add name="imageCopyrightUI" type="ClassLibrary1.imageCopyrightUIProvider, ClassLibrary1, Version=1.0.0.0, Culture=neutral, PublicKeyToken=d0b3b3b2aa8ea14b"/>
%windir%\system32\inetsrv\config\administration.config
از آنجا که این مقاله طولانی شده است، باقی موارد ویرایشی روی این UI را در مقاله بعدی بررسی خواهیم کرد.