در بسیاری از مواقع برای تعامل با صفحه اینترنتی نیاز
به تغییر دادن بخشی از یکی از اشیا موجود در صفحه داریم. اما پیش از آنکه
قادر باشیم آنها را تغییر دهیم، ابتدا باید با استفاده از مکانیزمی شی مورد
نظر را مشخص و سپس آن را انتخاب کنیم تا پس از آن قادر به اعمال تغییری در
آن باشیم. بنابراین اجازه دهید تا به یک بررسی عمیق از راههای مختلف
انتخاب عناصر صفحه و ایجاد تغییر در آنها بپردازیم.
اولین قدم برای استفاده از هر گونه تابع jQuery، مشخص
کردن و انتخاب عناصری است که میخواهیم تابع روی آن عناصر اعمال شود. گاهی
اوقات انتخاب این مجموعه عناصر با یک توضیح ساده مشخص میشود، برای مثال
"تمام عناصر پاراگراف موجود در صفحه". اما گاهی اوقات مشخص کردن این مجموعه
نیاز به توضیح پیچیدهتری دارد، برای مثال "تمام عناصر لیست در صفحه که
دارای کلاس listElement هستند و لینکی دارند که اولین عضو آن لیست
میباشد".
خوشبختانه jQuery یک مکانیزم بسیار قوی و قدرتمند ارایه کرده است که انتخاب
هر عنصری از صفحه را به سادگی امکان پذیر میسازد. انتخاب کنندههای
jQuery از ساختار مربوط به CSS استفاده میکنند، بنابراین ممکن است شما هم
اکنون با تعداد زیادی از آنها آشنا باشید . در ادامه شمار بیشتر و
قدرتمندتری خواهید آموخت.
برای درک بهتر شما از مطالب مربوط به بخش انتخاب کننده ها، یک مثال آماده مختص به این مبحث، در قالب یک صفحه اینترنتی، را در
فایل صفحه کارگاهی
قرار داده ایم، این فایل در ادرس chapter2/lab.selector.htm قابل دسترسی
میباشد. این مثال از پیش آماده و کامل (نوشته شده توسط نویسنده کتاب)،
این امکان را به شما میدهد تا با وارد کردن یک رشته، به عنوان پارامتر
انتخاب کننده، در همان زمان عنصر انتخاب کننده در صفحه را رویت کنید. زمانی
که این صفحه را اجرا میکنید تصویری مانند زیر ظاهر خواهد شد.
برای درک بهتر مطالب این سلسله پستها میتوانید فایلهای کتاب را از
آدرس اصلی آن یا از
این آدرس در همین سایت دانلود نمایید.
این صفحه سه پنجره مجزا دارد. در پنجره سمت چپ ، یک textBox و یک دکمه دیده
میشود، که با وارد کردن یک انتخاب کننده در textBox و فشردن دکمه، عنصر
مورد نظر در پنجره سمت راست انتخاب میشود. برای شروع در textBox عبارت li
را بنویسید و دکمه Apply را کلیک کنید.
با انجام این عمل تصویر زیر باید خروجی شما باشد. میتوانید حالتهای دیگر را خودتان امتحان کنید.
1-1- استفاده از انتخاب کنندههای ابتدایی CSS
برنامه نویسان وب برای اعمال فرمتهای ظاهری گوناگون به بخشها و عناصر
مختلف یک صفحه اینترنتی، از ایک راه بسیار ساده، در عین حال قدرتمند و کارا
استفاده میکنند که در تمام مرورگرهای مختلف نیز جوابگو باشد. این انتخاب
کنندهها عناصر را بر اساس نام شناسه آنها، نام کلاس و یا ساختار سلسله
مراتبی موجود در صفحه انتخاب میکنند.
در زیر به معرفی چند نمونه از این انتخاب کنندههای ساده CSS میپردازیم:
- a : تمام عناصر <a> را انتخاب میکند.
- specialID# : عنصری را که دارای ID با عنوان specialID باشد انتخاب میکند.
- specialClass. : عناصری را که دارای کلاس specialClass هستند انتخاب میکند.
- a#specialID.specialClass : این عبارت عنصری را انخاب میکند که
شناسه آن specialID باشد، به شرط آنکه این عنصر <a> باشد و دارای
کلاس specialClass نیز باشد را انتخاب میکند.
- p a.specialClass: تمام عناصر لینک (<a>) را که دارای کلاس
specialClass باشند و درون یک عنصر پاراگراف (<p>) قرار گرفته باشند
را انتخاب میکند.
این انتخاب کنندهها شاید ساده به نظر برسند، اما در بسیاری از مواقع
پاسخگوی ما میباشند؛ به علاوه آنه که با ادغام این انتخاب کنندههای ساده،
ما میتوانیم انتخاب کنندههای پیچیدهتر و تخصصیتر ایجاد کنیم.
نکته مثبت در مورد انتخاب کنندههای CSS این است که از همین انتخاب
کنندهها میتوانیم در jQuery نیز استفاده کنیم. برای این کار تنها کافیست
انتخاب کننده مورد نظر را به تابع ()$ ارسال کنیم. در زیر یک نمونه را
مشاهده میکنید:
به جز چند مورد خاص که استثنا وجود دارد،
CSS3
و jQuery کاملا با هم سازگاری دارند. بنابراین انتخاب عناصر به این شکل
طبیعی خواهد بود. به عبارتی دیگر هر عنصر که از این طریق توسط CSS انتخاب
شود، همان انتخاب حاصل انتخاب کننده jQuery نیز خواهد بود.
اما باید به این نکته توجه داشت که jQuery وابسته به CSS نیست و اگر
مرورگری پیاده سازی استانداردی برای CSS نداشته باشد، انتخاب کننده jQuery
به مشکل بر نمیخورد، بلکه jQuery انتخاب خود را به درستی انجام میدهد،
چرا که jQuery از قوانین استاندارد W3C تبعیت میکند.2-1- استفاده از انتخاب کنندههای فرزند (Child) ، نگهدارنده (Container) و صفت (Attribute)برای انتخاب کنندههای پیشرفته تر، jQuery از جدیدترین مرورگرهایی که
CSS را پشتیبانی میکنند، استفاده میکند که میتوان به Mozilla Firefox,
Internet Explorer 7, Safariو سایر مرورگرهای پیشرفته (مدرن) اشاره کرد.
این انتخاب کنندههای پیشرفته شما را قادر میسازند تا مستقیما فرزند یک
عنصر را انتخاب کنید و یا از ساختار سلسله مراتبی عناصر صفحه، مستقیما به
عنصر مورد نظر دسترسی داشته باشید و یا حتی تمام عناصری که یک صفت خاص را
شامل میشوند، انتخاب کنید. گاهی اوقات انتخاب فرزندی از یک شی برای ما
مطلوب است. برای مثال ممکن است ما به چند مورد از یک لیست احتیاج داشته
باشیم، نه یک زیر مجموعه ای از آن لیست. به قطعه کد زیر که از صفحه کارگاهی
این پست گرفته شده است دقت نمایید:
<ul>
<li><a href="http://jquery.com">jQuery supports</a>
<ul>
<li><a href="css1">CSS1</a></li>
<li><a href="css2">CSS2</a></li>
<li><a href="css3">CSS3</a></li>
<li>Basic XPath</li>
</ul>
</li>
<li>jQuery also supports
<ul>
<li>Custom selectors</li>
<li>Form selectors</li>
</ul>
</li>
</ul>
حال فرض کنید از این ساختار، لینک وب سایت jQuery مد نظر ماست و این کار
بدون انتخاب سایر لینکهای مربوط به CSS مطلوب است. اگر بخواهیم از
دستورهای انتخاب کننده CSS استفاده کینم، دستوری به شکل ul.myList li a
خواهیم داشت. اما متاسفانه این دستور تمام لینکهای این ساختار را انتخاب
میکند، زیرا همه آنها لینک هایی در عنصر li میباشند. با نوشتن این دستور
در صفحه کارگاهی خروجی به شکل زیر خواهد بود:
راه حل مناسب برای انتخاب چنین حالتی استفاده از
انتخاب فرزند می باشد که به این منظور Parent (والد) و Child (فرزند)، به وسیله یک کاراکتر < از یکدیگر جدا میشوند:
این دستور تنها لینک (<a>) هایی را بر میگرداند که فرزند مستقیم یک
عنصر <p> میباشند. بنابراین اگر در یک <p> لینکی در عنصر
<span> معرفی شده باشد، این لینک انتخاب نمیشود، چرا که فرزند
مستقیم <p> به حساب نمیآید. در مورد مثال لینکهای موجود در لیست،
میتوانیم دستور زیر را به منظور انتخاب لینک مورد نظرمان استفاده کنیم:
دستور انتخاب فوق از میان عناصر <ul>، عنصری را که دارای کلاس
myList میباشد، انتخاب میکند و پس از آن لینکهایی (<a>) که فرزند
مستقیم گزینههای آن هستند، برگردانده میشوند. همانگونه که در شکل زیر
مشاهده میکنید لینکهای زیرمجموعه عنصر <ul> انتخاب نمیشوند، زیرا
فرزند مستقیم این عنصر محصوب نمیشوند.
انتخاب کنندههای صفت نیز بسیار قدرتمند میباشند و ما را تواناتر
میسازند، فرض کنید برای منظوری خاص قصد دارید به تمام لینکهای موجود در
صفحه که به مکانی خارج از این وب سایت اشاره دارند، رفتاری را اضافه کنید
(مثلا مانند همین سایت به کنار آنها یک آیکن اضافه نمایید) . فرض کنید این
کد (کد موجود در مثال کارگاهی) را در صفحه خود دارید:
<li><a href="http://jquery.com">jQuery supports</a>
<ul>
<li><a href="css1">CSS1</a></li>
<li><a href="css2">CSS2</a></li>
<li><a href="css3">CSS3</a></li>
<li>Basic XPath</li>
</ul>
</li>
موردی که یک لینک با اشاره به وب سایت خارجی را از سایر لینکها متمایز
میسازد، شروع شدن مقدار صفت href آن با //:http میباشد. انتخاب لینک هایی
که مقدار href آنها با //:http آغاز میشود، به سهولت و از طریق دستور زیر
صورت میپذیرد:
این دستور باعث انتخاب تمام لینک هایی که مقدار صفت href آنها
دقیقا با //:http آغاز میشود، میگردد. علامت
^ موجب میشود تابررسی، لزوما از ابتدای مقادیر صورت پذیرد و از آنجا که استفاده از این کاراکتر در سایر
عبارات منظم به همین منظور صورت میپذیرد، به خاطر سپردن آن دشوار نخواهد بود.
می توانید این کد را در صفحه کار گاهی تست کنید.
راهای دیگری برای استفاده از انتخاب کنندههای صفت وجود دارد.
این دستور تمام عناصر <form> را که یک صفت method دارند را انتخاب میکند.
این انتخاب کننده تمام عناصر input را که type آنها برابر text با شد انتخاب میکند.
دستور زیر مثالی دیگر برای بررسی یک مقدار بر اساس کاراکترهای نخست آن میباشد:
همانطور که از دستور فوق بر میآید، عناصر div که مقدار title آنها با رشته my اغاز میشود، هدف این انتخاب کننده خواهد بود.
اما اگر بخواهیم تنها بر اساس کاراکترهای انتهایی انتخابی انجام دهیم،
دستور مناسب چه خواهد بود؟ برای چنین منظوری مانند زیر عمل میکنیم:
این دستور کاربرد زیادی برای شناسایی لنکهای اشاره کننده به فایلهای pdf
دارد. ساختار زیر نیز زمانی استفاده میشود که یک عبارت منظم در جایی از یک
صفت قرار گرفته باشد، خواه این عبارت از کاراکتر دوم آغاز شده باشد و یا
از هرجای دیگر.
همانگونه که انتظار میرود این انتخاب کننده ، تمام لینک هایی که به وب سایت jQuery اشاره دارند را برمی گرداند.
فراتر از خصوصیات، بعضی مواقع ما میخواهیم بررسی کنیم که آیا یک عنصر شامل
عنصر دیگری هست یا خیر. در مثالهای قبلی فرض کنید ما میخواهیم بدانیم که
آیا یک li شامل a هست یا خیر، jQuery با
استفاده از انتخاب کنندههای Containerها این را پشتیبانی میکند:
این انتخاب کننده همه li هایی را برمی گرداند که شامل لینک (<a>)
هستند. دقت کنید که این انتخاب گر مانند li a نیست، انتخاب گر دوم تمامی
لینک هایی را که در li هستند بر میگرداند اما دستور بالا li هایی را بر
میگرداند که دارای لینک (<a>) هستند.
تصویر زیر انتخاب گرهایی را نشان میدهد که ما میتوانیم در jQuery استفاده نماییم.
انشالله در پستهای بعدی ادامه مباحث را بررسی خواهد شد.