وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
بررسی کارآیی کوئری‌ها در SQL Server - قسمت اول - جمع آوری اطلاعات آماری کوئری‌های زنده
بسیاری از شرکت‌ها دارای نقشی مانند «مدیران بانک اطلاعاتی» نیستند؛ اما تعدادی «توسعه دهنده‌ی بانک‌های اطلاعاتی» را به همراه دارند که گاهی از اوقات از آن‌ها خواسته می‌شود تا کارآیی پایین کوئری‌های صورت گرفته را بررسی و رفع کنند و ... آن‌ها دقیقا نمی‌دانند که باید از کجا شروع کنند! فقط می‌دانند که یک کوئری، مدت زمان زیادی را برای اجرا به خود اختصاص می‌دهد؛ اما نمی‌دانند که چگونه باید به کوئری پلن آن دسترسی یافت و چگونه باید آن‌را تفسیر کرد. در این حالت حداکثر کاری را که ممکن است انجام دهند، افزودن یک ایندکس جدید است که ممکن است کار کند و یا خیر و حتی اگر کار کند، دقیقا نمی‌دانند که چگونه! هدف از این سری، بررسی مقدماتی روش‌های بهبود کارآیی کوئری‌ها در SQL Server، از دید یک «توسعه دهنده‌ی بانک‌های اطلاعاتی» است.


پیشنیازهای این سری

در این سری از بانک اطلاعاتی استاندارد مثال به همراه SQL Server 2016، به نام WideWorldImporters استفاده می‌کنیم. برای دریافت آن، به قسمت releases مثال‌های مایکروسافت مراجعه کرده و فایل WideWorldImporters-Full.bak را دریافت کنید. پس از دریافت این فایل، برای restore سریع آن، می‌توانید دستور زیر را اجرا کنید که در آن باید مسیر فایل bak دریافتی و همچنین مسیر ایجاد فایل‌های mdf/ldf/ndf را مطابق مسیرهای سیستم خودتان اصلاح نمائید (فقط مسیر پوشه‌ها را نیاز است تغییر دهید):
use master;

RESTORE DATABASE WideWorldImporters 
FROM disk='D:\path\WideWorldImporters-Full.bak'
WITH MOVE 'WWI_Primary' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters.mdf',
MOVE 'WWI_Log' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters_log.ldf',
MOVE 'WWI_UserData' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters_UserData.ndf',
MOVE 'WWI_InMemory_Data_1' TO 'D:\SQL_Data\WideWorldImporters_InMemory_Data_1'
همچنین صرفنظر از نگارش SQL Server ای که در حال استفاده‌ی از آن هستید (البته به حداقل SQL Server 2016 نیاز خواهید داشت)، بهتر است آخرین نگارش برنامه‌ی management studio را نیز به صورت مستقل دریافت و نصب کنید که در این زمان نگارش 18.1 است.


یافتن اطلاعاتی در مورد کوئری‌ها

SQL Server زمانیکه یک کوئری را اجرا می‌کند، اطلاعاتی را نیز به همراه آن تولید خواهد کرد که سبب ایجاد یک Query Plan می‌شود و در آن، اطلاعاتی مانند جداول مورد استفاده، نوع جوین‌ها، ایندکس‌های استفاده شده و غیره وجود دارند. علاوه بر آن، Query Statistics نیز قابل دسترسی هستند که در آن مدت زمان اجرای یک کوئری، میزان I/O صورت گرفته و میزان مصرف CPU کوئری، ذکر می‌شوند. برای دسترسی یافتن به این اطلاعات، می‌توان به اشیاء مختلف SQL Server مراجعه کرد؛ مانند dynamic management objects یا به اختصار DMO's، همچنین extended events، traces، query stores و یا حتی management studio. مهم‌ترین تفاوت این‌ها نیز در نحوه‌ی دسترسی به اطلاعات آن‌ها است که می‌تواند زنده (live) و یا ذخیره شده در جائی باشند. در اینجا تنها منبعی که امکان مشاهده‌ی این اطلاعات را به صورت زنده میسر می‌کند، management studio است. البته live در اینجا به معنای امکان مشاهده‌ی تمام اطلاعات مرتبط با یک کوئری، مانند آمار و کوئری پلن آن در داخل محیط management studio، پس از اجرای یک کوئری است. در این قسمت بیشتر به روش استخراج اطلاعات آماری کوئری‌های زنده می‌پردازیم و در قسمت‌های بعدی، سایر گزینه‌های نامبرده شده را نیز بررسی خواهیم کرد.


مشاهده‌ی زنده‌ی داده‌های مرتبط با اجرای یک کوئری در management studio

پس از restore بانک اطلاعاتی مثال WideWorldImporters که عنوان شد، در برنامه‌ی Microsoft SQL Server Management Studio، کوئری زیر را اجرا می‌کنیم:
USE [WideWorldImporters];
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
با اجرای آن، اگر به ذیل ردیف‌های بازگشت داده شده‌ی در Management Studio دقت کنیم، مشخص کرده‌است که این کوئری، 53 ردیف را بازگشت داده و همچنین کمتر از 1 ثانیه مدت زمان اجرای آن، طول کشیده‌است:


اینجا است که نیاز به اطلاعات بیشتری در مورد نحوه‌ی اجرای این کوئری داریم. برای استخراج این اطلاعات، اینبار گزینه‌های تولید و جمع آوری اطلاعات آماری IO و TIME را روشن می‌کنیم و سپس همان کوئری قبلی را اجرا خواهیم کرد:
USE [WideWorldImporters];
GO

SET STATISTICS IO ON;
GO
SET STATISTICS TIME ON;
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
ظاهر اجرای این کوئری با کوئری قبلی، تفاوت خاصی ندارد. اما اگر در همینجا به برگه‌ی messages، که در کنار برگه‌ی results و نمایش ردیف‌ها قرار دارد، مراجعه کنیم، یک چنین خروجی قابل مشاهده است: 
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 504 ms.

(53 rows affected)
Table 'Countries'. Scan count 0, logical reads 118, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.
Table 'StateProvinces'. Scan count 1, logical reads 43, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 10 ms.
در اینجا اطلاعات آماری مدت زمان کامپایل و همچنین مدت زمان اجرای کوئری، ارائه شده‌اند. به علاوه در میانه‌ی این آمار، اطلاعات IO کوئری مانند logical reads درج شده‌اند.


استخراج اطلاعات Actual Execution Plan یک کوئری

کوئری را زیر با فرض IO ON و TIME ON حاصل از اجرای کوئری قبل، اجرا می‌کنیم:
USE [WideWorldImporters];
GO

SET STATISTICS XML ON;
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO

SET STATISTICS XML OFF;
GO
با فعالسازی اطلاعات آماری XML (و خاموش کردن آن در انتهای کار)، اینبار در برگه‌ی messages، اطلاعات بیشتری ارائه شده‌اند:
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 0 ms.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 0 ms.
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 0 ms.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 0 ms.
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 7 ms.

(53 rows affected)
Table 'Countries'. Scan count 0, logical reads 118, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.
Table 'StateProvinces'. Scan count 1, logical reads 43, physical reads 0, read-ahead reads 0, lob logical reads 0, lob physical reads 0, lob read-ahead reads 0.

(1 row affected)

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 15 ms,  elapsed time = 179 ms.
SQL Server parse and compile time: 
   CPU time = 0 ms, elapsed time = 0 ms.

 SQL Server Execution Times:
   CPU time = 0 ms,  elapsed time = 0 ms.
اگر دقت کنید اینبار زمان اجرا اندکی بیشتر شده‌است؛ چون درخواست تهیه‌ی query plan را داده‌ایم. این plan را در ذیل قسمت نتایج کوئری می‌توان مشاهده کرد:


اگر بر روی این XML کلیک کنیم، برگه‌ی جدید نمایش گرافیکی این plan ظاهر می‌شود:


با کلیک راست بر روی این برگه، می‌توان اطلاعات آن‌را جهت بررسی‌های بعدی و یا به اشتراک گذاری آن ذخیره کرد.
در این plan اگر اشاره‌گر ماوس را بر روی هر کدام از عناصر آن حرکت دهیم، اطلاعاتی مانند actual number of rows نیز مشاهده می‌شود، در کنار اطلاعات تخمینی؛ به همین جهت به آن Actual Execution Plan هم گفته می‌شود.


این یک روش دسترسی به Execution Plan است. روش دوم آن با استفاده از امکانات رابط کاربری خود Management Studio است؛ با فشردن دکمه‌های Ctrl+M و یا انتخاب گزینه‌ی Include actual execution plan از منوی Query آن. پس از آن کوئری زیر را اجرا کنید:
SET STATISTICS IO ON;
GO
SET STATISTICS TIME ON;
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
اینبار در برگه‌ی نتایج کوئری، برگه‌ی سوم Execution Plan قابل مشاهده‌است:




استخراج اطلاعات Estimated Execution Plan یک کوئری

تا اینجا نحوه‌ی استخراج اطلاعات Actual Execution Plan را بررسی کردیم که به همراه اطلاعات دقیق حاصل از اجرای کوئری نیز بود؛ مانند actual number of rows. نوع دیگری از Execution Planها را نیز می‌توان از SQL Server درخواست کرد که به آن‌ها Estimated Execution Plan گفته می‌شود و حاصل اجرای کوئری نیستند؛ بلکه تخمینی هستند از روش اجرای این کوئری توسط SQL Server. برای فعالسازی محاسبه‌ی آن، ابتدا کوئری زیر را در management studio انتخاب کنید:
USE [WideWorldImporters];
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
سپس از منوی Query، گزینه‌ی Display estimated execution plan را انتخاب نمائید و یا دکمه‌های Ctrl+L را فشار دهید. در این حالت برگه‌های حاصل، حاوی قسمت results نیستند؛ چون کوئری اجرا نشده‌است. اما هنوز برگه‌ی Execution Plan قابل مشاهده است:


همانطور که مشاهده می‌کنید، اینبار نتیجه‌ی حاصل، به همراه اطلاعاتی مانند actual number of rows نیست و صرفا تخمینی است از روش اجرای این کوئری، توسط SQL Server.


جمع آوری اطلاعات آماری کلاینت‌ها

در منوی Query، گزینه‌ای تحت عنوان Include client statistics نیز وجود دارد. با انتخاب آن، اگر کوئری زیر را اجرا کنیم:
USE [WideWorldImporters];
GO

SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [c].[CountryName] = 'United States';
GO
اینبار برگه‌ی جدید client statistics ظاهر می‌شود:


در اینجا مشخص می‌شود که آیا عملیات insert/update/delete انجام شده‌است. چه تعداد ردیف تحت تاثیر اجرای این کوئری قرار گرفته‌اند. چه تعداد تراکنش انجام شده‌است. همچنین اطلاعات آماری شبکه و زمان نیز در اینجا ارائه شده‌اند.
در همین حالت، کوئری جدید زیر را با تغییر قسمت where کوئری قبلی، اجرا کنید:
SELECT
    [s].[StateProvinceName],
    [s].[SalesTerritory],
    [s].[LatestRecordedPopulation],
    [s].[StateProvinceCode]
FROM [Application].[Countries] [c]
    JOIN [Application].[StateProvinces] [s]
    ON [s].[CountryID] = [c].[CountryID]
WHERE [s].[StateProvinceName] LIKE 'O%';
GO
نتیجه‌ی آن، ظاهر شدن ستون جدید trial 2 است که می‌تواند جهت مقایسه‌ی کوئری‌های مختلف با هم، بسیار مفید باشد:


در اینجا حداکثر 10 کوئری را می‌توان با هم مقایسه کرد و بیشتر از آن سبب حذف موارد قدیمی از لیست می‌شود.


عدم نمایش ردیف‌های بازگشت داده شده‌ی توسط کوئری در حین جمع آوری اطلاعات آماری

هربار اجرای یک کوئری در management studio، به همراه بازگشت و نمایش ردیف‌های مرتبط با آن کوئری نیز می‌باشد. اگر می‌خواهید در حین بررسی کارآیی کوئری‌ها از نمایش این ردیف‌ها صرف نظر کنید (تا بار این برنامه کاهش یابد)، می‌توانید از منوی Query، گزینه‌ی Query Options را انتخاب کرده و در قسمت Results، گزینه‌ی Grid آن، گزینه‌ی discard results after execution را انتخاب کنید تا دیگر برگه‌ی results نمایش داده نشود و وقت و منابع را تلف نکند. بدیهی است پس از پایان کار بررسی آماری، نیاز به عدم انتخاب این گزینه خواهد بود.
‫۵ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۹ تیر ۱۳۹۸، ساعت ۰۰:۰۵
وحید نصیری وحید نصیری
نظرات اشتراک‌ها
چه زبان برنامه نویسی‌ای را در ایران برای یادگیری انتخاب کنم؟
این آمار باز کار هست صرفا از دیدگاه فناوری‌های مورد استفاده‌ی در « آگهی‌های روزنامه‌ها » و نه زبان‌های برنامه نویسی. برای مثال ASP.NET و یا Android و خیلی از موارد دیگر در این لیست، فناوری هستند و نه زبان. جاوا اسکریپت هم در تعدادی از کتابخانه‌ها و فناوری‌های ذکر شده مانند nodejs، Ajax، Angular و غیره کاربرد دارد.
‫۶ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۵ شهریور ۱۳۹۷، ساعت ۲۰:۲۸
امیدنصری امیدنصری
اشتراک‌ها
واکشی اطلاعات فایل XML با استفاده از کتابخانه jQuery

فرض کنید می‌خواهید اطلاعات موجود در فایل محلی index.xml که لیست از کتاب‌های در آن درج شده است با استفاده از کتابخانه jQuery بخوانیم، یعنی امکان برنامه نویسی سمت سرور نداریم و می‌خواهیم با استفاده از زبان اسکریپتی جاوااسکریپت لیست کتاب‌ها را به کاربران نمایش دهیم...

واکشی اطلاعات فایل XML با استفاده از کتابخانه jQuery
‫۸ سال قبل، پنجشنبه ۱۵ مهر ۱۳۹۵، ساعت ۰۰:۰۵
مهدی طهانیان مهدی طهانیان
اشتراک‌ها
چطور با استفاده از زبان JavaScript و VS Code می‌توان روی Raspberry Pi 3 کد نوشت

برای افرادی که برنامه نویسی IoT علاقه دارند، Raspberry Pi 3 یک سخت افزار هیجان انگیز به حساب می‌آید. مهمترین ویژگی این مدل نسبت به مدل‌های قبلی وجود Builtin WiFi در آن می‌باشد. در این مقاله از Scott Hanselman نشان داده شده که چطور با استفاده از زبان JavaScript و VS Code می‌توان روی این سخت‌افزار کد نوشت.
 

چطور با استفاده از زبان JavaScript و VS Code می‌توان روی Raspberry Pi 3 کد نوشت
‫۸ سال و ۵ ماه قبل، یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۵، ساعت ۱۲:۵۷
فلونی فلونی
نظرات مطالب
همه چیز در مورد CLR : قسمت اول
زبان‌های CLR همیشه این مزیت را داشته‌اند که اصول امنیتی چون DEP یا Data Execution Prevention و همچنین ASLR یا Address Space Layout Randomization در آن‌ها لحاظ شده باشد.
 DEP و ASLR مکانیزهای امنیتی سیستم عامل‌ها هستند و ربطی به CLR و زبان برنامه نویسی ندارند .  
‫۹ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۷:۰۰
حسین مرادی نیا حسین مرادی نیا
نظرات مطالب
در مورد ادامه ...
سلام
من هم اکانت رو در ایمیلم دریافت کردم.
ایمیلی که استفاده کردم یاهو بود و خوشبختابه به قسمت اسپم نرفته بود :)
تبریک میگم
سایت بسیار زیبایی شده.واقعا خسته نباشید
من هم امیدوارم با همیاری و همکاری دوستان به بزرگترین سایت منبع فارسی زبان در خصوص برنامه نویسی تبدیل بشه.
‫۱۲ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۲۹ خرداد ۱۳۹۱، ساعت ۰۴:۰۴
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
Blazor 5x - قسمت اول - معرفی
با استفاده از Blazor می‌توان برنامه‌های وب تعاملی را با کمک زبان #C تهیه کرد که پیشتر برای نوشتن آن‌ها به جاوا اسکریپت نیاز بود. به این ترتیب می‌توان برای تهیه‌ی قسمت‌های front-end و backend پروژه‌ی خود، از زبانی که به آن تسلط دارید استفاده کنید. یکی از مزایای آن امکان به اشتراک گذاری کدهای سمت سرور و کلاینت است؛ با توجه به اینکه هر دو به یک زبان تهیه می‌شوند.


وضعیت توسعه‌ی برنامه‌های وب، پیش از ارائه‌ی Blazor

عموما برای توسعه‌ی برنامه‌های وب، در سمت سرور آن‌ها از زبان‌هایی مانند C#، Java و Python و امثال آن‌ها استفاده می‌شود؛ اما این وضعیت در سمت کلاینت فرق می‌کند. در سمت کلاینت، عموما از فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌های جاوا اسکریپتی مانند Angular ،React ،Vue.js ،jQuery و غیره استفاده می‌شود.


همانطور که مشاهده می‌کنید، فراگیری و اجرای این دو گروه متفاوت از زبان‌ها، مشکل و وقت‌گیر است. بنابراین چقدر خوب می‌شد اگر امکان تهیه‌ی هر دو قسمت برنامه‌های وب، تنها با یک زبان میسر می‌شد. با استفاده از Blazor، این آرزو میسر شده‌است.


با استفاده از Blazor می‌توان کدهای تعاملی UI را بجای استفاده از زبان جاوا اسکریپت، با کمک زبان #C تهیه کرد. به این ترتیب با استفاده از یک زبان می‌توان کدهای سمت سرور و سمت کلاینت را پیاده سازی کرد. البته شاید این سؤال مطرح شود که مرورگرها تنها قادر به درک کدهای HTML و جاوا اسکریپت هستند و نه #C، بنابراین چگونه می‌توان از زبان #C در مرورگرها نیز استفاده کرد؟ پاسخ به آن، به فناوری جدید «وب اسمبلی» بر می‌گردد. Blazor با استفاده از «وب اسمبلی» است که می‌تواند کدهای #C را درون مرورگر اجرا کند.


حالت‌های مختلف هاست و ارائه‌ی برنامه‌های مبتنی بر Blazor

برنامه‌های مبتنی بر Blazor، به دو روش مختلف قابل ارائه هستند:

الف) Blazor Server

Blazor Server، در اساس یک برنامه‌ی استاندارد ASP.NET Core است که در آن تمام قابلیت‌های سمت سرور، مانند کار با EF-Core، میسر است و امکان دسترسی به این امکانات به صورت یکپارچه‌ای در سراسر برنامه وجود دارد. در این حالت، کامپوننت‌های Blazor، بجای اجرای بر روی مرورگر کاربر، در سمت سرور اجرا می‌شوند. این تعاملات و به روز رسانی‌های UI، توسط یک اتصال دائم SignalR مدیریت می‌شوند.


همانطور که مشاهده می‌کنید، در حالت هاست سمت سرور، همه چیز، منجمله کامپوننت‌های Blazor، در همان سمت سرور قرار دارند و این اتصال پشت صحنه‌ی SignalR است که کار تبادل اطلاعات ارسالی و رندر شده را بر عهده می‌گیرد.

ب) Blazor web assembly

در این حالت با استفاده از فناوری جدید «وب اسمبلی»، تمام کدهای یک برنامه‌ی مبتنی بر Blazor به کمک NET Runtime.، داخل مرورگر اجرا می‌شود. به Blazor web assembly باید همانند فریم‌ورک‌های SPA (تک صفحه‌ای وب)، مانند Angular و React نگاه کرد؛ با یک تفاوت مهم: در اینجا بجای استفاده از جاو اسکریپت برای نوشتن برنامه‌ی SPA، از #C استفاده می‌شود. اگر به تصویر فوق دقت کنید، در حالت اجرای برنامه‌های Blazor web assembly، تنها به مرورگر کاربر نیاز است و همه چیز داخل آن قرار می‌گیرد. در اینجا دیگر خبری از یک اتصال دائم SignalR با سرور وجود ندارد.
البته باید دقت داشت که از فناوری وب اسمبلی، در تمام مرورگرهای جدید پشتیبانی می‌شود؛ منهای IE 11. در این حالت مرورگر کل برنامه‌ی Blazor را دریافت می‌کند (همانند دریافت کل کدهای یک برنامه‌ی Angular و یا React) و بدون استفاده از رندر سمت سرور حالت الف، قابلیت تعامل با کاربر را دارد.
بدیهی است با توجه به اینکه Blazor web assembly مستقیما داخل مرورگر اجرا می‌شود، دیگر همانند حالت الف، امکان دسترسی مستقیم به فناوری‌ها و امکانات سمت سرور، مانند کار مستقیم با EF-Core را نخواهد داشت. برای این منظور دقیقا همانند روش کار با سایر فریم ورک‌های SPA، نیاز به تهیه‌ی یک ASP.NET Core Web API جهت تعامل با سرور خواهد بود.


مزایا و معایب حالت‌های مختلف هاست برنامه‌های Blazor

الف) Blazor Server
مزایا:
- حجم دریافتی توسط مرورگر در این حالت بسیار کم است.
- امکان دسترسی به تمام امکانات سمت سرور را دارد؛ مانند تمام کتابخانه‌های سمت سرور و همچنین امکان دیباگ آن نیز همانند سایر برنامه‌های سمت سرور است.
- بر روی مرورگرهای قدیمی نیز قابل اجرا است؛ چون بدون نیاز به فناوری جدید «وب اسمبلی» کار می‌کند.

معایب:
- رندر شدن UI آن نسبت به حالت ب، کندتر است. از این جهت که تمام تعاملات UI آن، توسط اتصال SignalR به سمت سرور ارسال شده و سپس نتیجه‌ی نهایی رندر شده، به سمت کلاینت بازگشت داده می‌شود.
- پشتیبانی از اجرای offline آن وجود ندارد. اگر اتصال SignalR موجود قطع شود، دیگر نمی‌توان از برنامه استفاده کرد.
- با توجه به نیاز به استفاده‌ی از یک اتصال دائم SignalR به ازای هر کاربر، مقیاس پذیری این نوع برنامه‌ها کمتر است. البته اگر تعداد کاربران برنامه‌های شما در یک شبکه‌ی اینترانت داخلی شرکتی محدود است، این مورد مشکل خاصی نخواهد بود. از دیدگاهی دیگر اگر تعداد کاربران برنامه‌ی شما بسیار زیاد است، استفاده از Blazor Server توصیه نمی‌شود. البته باید دقت داشت که سروری با 4GB RAM، می‌تواند 5000 کاربر همزمان SignalR را مدیریت کند.


ب) Blazor web assembly یا به اختصار Blazor WASM
مزایا:
- هیچ نوع وابستگی به سمت سرور ندارد. همینقدر که برنامه توسط مرورگر دریافت شد، قابل اجر است.
- برای هاست آن الزاما نیازی به یک سرور IIS و یا یک وب سرور ASP.NET Core نیست.
- امکان ارائه‌ی آن توسط یک CDN نیز وجود دارد.
- چون در این حالت کل برنامه توسط مرورگر دریافت می‌شود، قابلیت اجرای آفلاین را نیز پیدا می‌کند.
- برای کار، نیازی به اتصال دائم SignalR را ندارد؛ به همین جهت مقیاس پذیری آن بیشتر است.

معایب:
- حتما نیاز به استفاده‌ی از مرورگرهای جدید با پشتیبانی از web assembly را دارد؛ برای مثال نیاز به کروم نگارش 57 به بعد و فایرفاکس نگارش 52 به بعد را دارد و بر روی IE اجرا نمی‌شود.
- چون کل برنامه در این حالت توسط مرورگر دریافت می‌شود، حجم ابتدایی دریافت آن کمی بالا است.
- میدان دید و عملکرد آن همانند سایر برنامه‌های SPA، محدود است به امکاناتی که مرورگر، در اختیار برنامه قرار می‌دهد.



ایجاد پروژه‌های خالی Blazor Server و Blazor web assembly

یا می‌توانید از ویژوال استودیوی کامل و منوی افزودن پروژه‌ی آن برای اینکار استفاده کنید و یا اگر به خروجی دستور dotnet new --list مراجعه کنیم، SDK دات نت 5، به همراه دو قالب مرتبط زیر نیز هست:
C:\Users\Vahid>dotnet new --list
Templates                                         Short Name               Language          Tags
--------------------------------------------      -------------------      ------------      ----------------------
Blazor Server App                                 blazorserver             [C#]              Web/Blazor
Blazor WebAssembly App                            blazorwasm               [C#]              Web/Blazor/WebAssembly
بنابراین فقط کافی است دستور dotnet new blazorserver و یا dotnet new blazorwasm را در یک پوشه‌ی خالی اجرا کنیم تا بر اساس قالب‌های پیش‌فرض ارائه شده، بتوان پروژه‌های خالی Blazor Server و یا Blazor WebAssembly را ایجاد کرد.


در قسمت بعد، این دو پروژه‌ی خالی فوق را ایجاد کرده و ساختار آن‌ها را بررسی می‌کنیم. همچنین نکاتی را هم که در این قسمت در مورد نحوه‌ی هاست این برنامه‌ها عنوان شد، بر روی این پروژه‌ها مشاهده خواهیم کرد.
‫۳ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۷ اسفند ۱۳۹۹، ساعت ۱۵:۱۵
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
Minimal API's در دات نت 6 - قسمت اول - معرفی
یکی از مهم‌ترین تغییرات دات نت 6، ارائه‌ی Minimal API's به همراه آن است که نسبت به MVC و سایر مشتقات ASP.NET Core، کمتر به همراه پیش‌فرض‌های نظری خاص و بسیار مقید و متعصبانه (opinionated) است؛ که این مورد خود مزیتی است جهت انجام امور متداول، به نحوی دیگر و دلخواه و با آزادی عمل بیشتری در طراحی endpoints مورد نیاز و کل برنامه. خصوصا این سبک جدید، با معماری برش‌های عمودی (vertical slices) ارائه شده‌ی توسط نویسنده‌ی AutoMapper، هماهنگی خاصی دارد و اینطور به نظر می‌رسد که جهت ساده سازی طراحی برنامه‌های ASP.NET Core با معماری CQRS ارائه شده‌است. با وجود Minimal API's می‌توان از دو لایه‌ی متداول برنامه‌ها رها شد: لایه‌ی سرویس‌ها و لایه‌ی مخازن یا Repositories. در معماری برش‌های عمودی، برنامه به ویژگی‌های خاصی (Features) تقسیم شده و هر ویژگی، متکی به خود طراحی می‌شود. زمانیکه از هندلرها برای هر Command و Query معماری CQRS استفاده می‌کنیم، این‌ها مختص به یک ویژگی متکی به خود طراحی می‌شوند و به همراه تمام اطلاعات و اعمال مرتبط هستند و دیگر در این حالت، وجود لایه‌های سرویس و مخزن، بی‌معنا و غیرضروری می‌شوند.

در ادامه قصد داریم تمام این موارد را مانند Minimal API's و معماری برش‌های عمودی به همراه CQRS، در طی یک سری و یک پروژه‌ی عملی ساخت یک Blog به نام MinimalBlog، بررسی کنیم. البته هدف ما در اینجا صرفا ساخت backend ساختار یافته‌ی این برنامه‌است؛ منهای UI آن. هدف اصلی ما از این سری، ارائه‌ی یک معماری، جهت کار با Minimal API's است.


دریافت کدهای کامل این سری

جهت مرور سریعتر و ساده‌تر این سری، کدهای کامل آن‌را از اینجا می‌توانید دریافت کنید: MinimalBlog.zip


پروژه‌هایی که برنامه‌ی MinimalBlog را تشکیل می‌دهند

برنامه‌ی MinimalBlog، تنها از سه پروژه‌ی زیر تشکیل می‌شود:
MinimalBlog.Api: این پروژه از نوع minimal API's است که توسط دستور جدید «dotnet new webapi --use-minimal-apis» آغاز خواهد شد و به صورت پیش‌فرض به همراه پشتیبانی از OpenAPI نیز هست. البته اگر از VS2022 استفاده می‌کنید، در حین آغاز یک پروژه‌ی Web API جدید، تیک مربوط به use controllers را در UI بردارید تا از Minimal API's استفاده شود.
MinimalBlog.Dal: که Dal در اینجا مخفف data access layer است و یک class library می‌باشد و با دستور dotnet new classlib آغاز می‌شود.
MinimalBlog.Domain: نیز یک class library است و با دستور dotnet new classlib آغاز می‌شود.

همانطور که مشاهده می‌کنید، این طراحی جدید، بدون وجود لایه‌ی متداول سرویس‌ها و یا مخازن است.


بررسی ساختار ابتدایی پروژه‌ی MinimalBlog.Api

در اینجا تنها تک فایل Program.cs، به همراه تنظیمات برنامه قابل مشاهده‌است و فایل Starup.cs از آن حذف شده‌است (اطلاعات بیشتر). این فایل نیز بر مبنای مفهوم top level programs طراحی شده‌است و به همراه تعریف class و یا فضای نامی نیست:
var builder = WebApplication.CreateBuilder(args);

builder.Services.AddEndpointsApiExplorer();
builder.Services.AddSwaggerGen();
همانطور که ملاحظه می‌کنید، تمام اتفاقات در همین تک فایل رخ می‌دهند. برای مثال سرویس‌های مورد نیاز برنامه به مجموعه‌ی builder.Services اضافه می‌شوند؛ شبیه به کاری که پیشتر در فایل Startup.cs و متد ConfigureServices آن انجام می‌دادیم.

پس از آن به تعاریف زیر می‌رسیم؛ تعاریف میان افزارهایی که پیشتر در متد Configure کلاس Startup انجام می‌شدند، الان همگی در تک فایل Program.cs قرار دارند:
var app = builder.Build();

if (app.Environment.IsDevelopment())
{
    app.UseSwagger();
    app.UseSwaggerUI();
}

app.UseHttpsRedirection();
البته هنوز هم می‌توان در صورت نیاز به همان ساختار کلاس Startup پیشین نیز رسید.


در انتهای این فایل نیز تعاریف پیش‌فرض زیر قرار دارند:
var summaries = new[]
{
    "Freezing", "Bracing", "Chilly", "Cool", "Mild", "Warm", "Balmy", "Hot", "Sweltering", "Scorching"
};

app.MapGet("/weatherforecast", () =>
{
    var forecast =  Enumerable.Range(1, 5).Select(index =>
        new WeatherForecast
        (
            DateTime.Now.AddDays(index),
            Random.Shared.Next(-20, 55),
            summaries[Random.Shared.Next(summaries.Length)]
        ))
        .ToArray();
    return forecast;
})
.WithName("GetWeatherForecast");

app.Run();

record WeatherForecast(DateTime Date, int TemperatureC, string? Summary)
{
    public int TemperatureF => 32 + (int)(TemperatureC / 0.5556);
}
در اینجا متد متد MapGet یک endpoint را تعریف کرده و سپس اکشنی را به آن انتساب می‌دهد. یعنی اگر آدرس weatherforecast/ درخواست شود، lambda expression تعریف شده، اجرا می‌شود. هدف از ارائه‌ی Minimal API نیز همین است تا بتوان با حداقل کدنویسی، سریعا به نتیجه‌ی مدنظر خود رسید.
در همین حال اگر برنامه‌ی Api را اجرا کنیم، به تصویر زیر خواهیم رسید:


در ادامه کدهای موجود در این فایل را Refactor کرده و به کلاس‌های دیگری منتقل می‌کنیم؛ چون اگر قرار باشد در طول زمان تمام endpoints مدنظر را در همینجا تعریف کنیم، کنترل برنامه از دست خارج خواهد شد.


غنی سازی Solution و کامپایلر #C با استفاده از فایل‌های editorconfig. و Directory.Build.props

در مورد این دو فایل در مطلب «غنی سازی کامپایلر C# 9.0 با افزونه‌ها » بیشتر بحث شده‌است. هدف از آن‌ها، اعمال یکسری تنظیمات سراسری، به تمام پروژه‌های یک solution به صورت یک‌دست است؛ مانند تنظیمات کامپایلر جهت نمایش اخطارها به صورت خطاها، تعریف usingهای سراسری سی‌شارپ 10 و یا اعمال Roslyn analyzers به تمام پروژه‌ها. این دو فایل را به همراه پروژه‌ی پیوست می‌توانید دریافت کنید و ... باید جزء استاندارد تمام پروژه‌های جدید باشند. چون وجود آن‌ها سبب خواهد شد که به شدت کیفیت کدهای نهایی افزایش یابند و مبتنی بر یکسری best practices شوند.
‫۲ سال و ۶ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۴ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۱۳:۵۵
یاسر مرادی یاسر مرادی
مطالب
توسعه برنامه های Cross Platform با Xamarin Forms & Bit Framework - قسمت اول
یکی از دغدغه‌های جدی امروزه توسعه دهندگان نرم افزار در سمت Front end، توسعه برنامه‌های Cross Platform است. در این سری آموزشی به صورت قدم به قدم و پروژه محور می‌خواهیم برنامه‌ای را برای Android/iOS/Windows توسعه دهیم که روی کامپیوتر، تبلت و موبایل به خوبی کار کند.
انتخاب ابزار درست برای شروع به کار از اهمیت شایانی برخوردار است و بد نیست در ابتدا به بررسی دلایل انتخاب ابزارهایی بپردازیم که قرار است در این دوره از آنها استفاده شود.
۱- زبان برنامه نویسی: CSharp
CSharp با وجود امکاناتی مانند Generics‌، Lambda Expressions، Linq، Async و ... که تا حدودی در سایر زبان‌ها هم هستند، زبانی خوش ساختار و کاربردی است. همچنین اضافه شدن امکانات جدیدی مانند ref returns و ... نشان دهنده این است که این زبان رو به جلو در حرکت و در برخی موارد پیشرو است. اما در توسعه یک برنامه Cross Platform مواردی اهمیت پیدا می‌کنند که شاید توسعه دهنده نرم افزار مستقیما با آنها درگیر نشود، ولی از آن‌ها تاثیر می‌پذیرد. در زبان CSharp مواردی مانند P/Invoke ،Pointers، Extern و ... جزء این دست از موارد هستند که کمک می‌کنند CSharp به یکی از لذت بخش‌ترین زبان هایی تبدیل شود که قابلیت فراخوانی 100% امکانات زبان‌های دیگر را بدون اما و اگرهای فراوان داشته باشد.
در سایر زبان‌های Cross Platform اگر کتابخانه‌های توسعه داده شده و ترکیب زبان‌های برنامه نویسی استفاده شده در آنها را بررسی کنید، می‌بینید که اگر قرار است کتابخانه مربوطه مثلا در JavaScript استفاده شود، توسعه دهنده کد، درصدی از کد را با Java، درصدی را با Swift و درصدی را با JavaScript توسعه داده است! اگر معادل همان کتابخانه را برای CSharp پیدا کنید، می‌بینید که تمامی قسمت‌های مربوط به اندروید، iOS و ویندوز به زبان CSharp است.
برای مثال در ادامه کدهای مربوط به پروژه‌ای را می‌بینید که هدف آن، ارائه متدهایی ساده برای کار با امکانات مختلف دستگاه، به صورت Cross Platform هست. مثلا برای بررسی وضعیت باطری بنویسید:
var state = Battery.State; //  Charging, Full, Discharging, ...
که تماما با CSharp توسعه داده شده است.
اما معادل چنین پروژه‌ای در هیچ زبان دیگری به صورت 100% با خود آن زبان توسعه داده نشده‌است و بیشتر مواقع با چنین چیزی مواجه می‌شوید:

این مسئله وقتی حائز اهمیت می‌شود که در پروژه‌تان به سمت کارهایی حرکت کنید که کمی خاص باشند و نتوانید کتابخانه‌ای را پیدا کنید که نیازهای شما را پوشش دهد و یا از کیفیت خوبی برخوردار نباشد و ... و خلاصه بخواهید کمی بیشتر دست به کد شوید. در چنین مواقعی شما عملا درگیر چندین زبان و محیط توسعه و سیستم عامل و Debugger و ... می‌شوید. به هر میزان که برنامه شما خاص باشد، این هزینه افزایش پیدا می‌کند تا جایی که ممکن است ادامه توسعه نرم افزار را غیر ممکن کند.
در CSharp شما به صد در صد امکانات سیستم عامل‌ها (Android/iOS/Windows/Linux/Mac/Tizen) دسترسی دارید.

۲- اجرا کننده برنامه: NET.
انتخاب NET. و کتابخانه‌های آن مانند Task Parallel Library - Entity Framework(Sqlite) - Noda - JSON.NET که در هر زمینه‌ای بالاترین کیفیت ممکن را به شما ارائه می‌کنند به خودی خود منطقی به نظر می‌رسد. اما تمامی این‌ها در کنار سرعت اجرای NET. به صورت Native و همچنین قابلیت اجرای NET. در تمامی سیستم عامل‌ها و همچنین امکان اجرای آن در مرورگر به کمک استاندارد Web Assembly آن را به انتخابی فوق العاده بدل می‌کند. سرعت گسترش محبوبیت و استفاده از NET. در دنیا نیز دلیل دیگری است برای اطمینان خاطر از انتخاب درست.
۳- Xamarin forms
Xamarin forms همه آن چیزهای پایه‌ای است که برای نوشتن یک برنامه لازم داریم. کنترل هایی مانند ListView، Button و ...به همراه Binding - Navigation و ...
در عمل می‌توانید آن را معادل Angular & Angular Material بدانید. وقتی شما فرمی را با Xamarin Forms توسعه می‌دهید و درون آن دکمه‌ای است که از فرم اول، شما را به فرم دوم می‌برد، می‌توانید آن را در هر جایی که Xamarin forms پشتیبانی می‌کند، استفاده کنید. پشتیبانی Xamarin forms برای Android/iOS/Windows خوب و برای Linux/Mac/Tizen و Web در مراحل اولیه است.
در Xamarin forms شما UI کاملا Native خواهید داشت.

۴- Prism Patterns & practices
Prism همه آن چیزی است که برای نوشتن یک برنامه با کیفیت، با قابلیت نگهداری بالا و تست پذیر احتیاج داریم.
با نقش Bit و کمک‌های آن در طول مسیر آموزش بیشتر آشنا خواهیم شد.

در قسمت‌های بعدی به آموزش نصب و نحوه دیباگ کردن کد و ارائه پابلیش در Android-iOS-Windows خواهیم پرداخت و سپس وارد کدنویسی شده و پروژه اولیه را خواهیم ساخت و در قسمت‌های بعد از آن هم کار با دیتابیس کلاینت ساید، ارتباط با سرور و ... را آموزش می‌بینیم.
اگر قبلا Xamarin Forms را تست کرده‌اید و به علت مسائلی مانند حجم بالای خروجی برنامه و یا کندی در توسعه برنامه یا اجرای آن در دستگاه مشتری آن را کنار گذاشته‌اید، توصیه می‌کنم بار دیگر آن را با ما تست کنید و با رعایت چند نکته ساده از نوشتن برنامه Cross Platform به بهترین شکل لذت ببرید و خروجی خوبی را در نهایت به مشتریان سیستم ارائه کنید.
‫۶ سال قبل، شنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۷، ساعت ۲۲:۴۵
فرشید علی اکبری فرشید علی اکبری
بازخوردهای دوره
استفاده از StructureMap به عنوان یک IoC Container
مجددا خسته نباشید

مهندس جان کد زیر رو نگاه کنین : 

ObjectFactory.Configure(c =>
{
    c.For<IUnitOfWork>().CacheBy(InstanceScope.Hybrid).Use<My_Context>();
    c.For<ICityService>().Use<EFCityService>();
    c.For<ICountryService>().Use<EFCountryService>();
});
درحالیکه Resharper میگه که CachBy منسوخ شده و باید از LifecycleIs استفاده کنی میخوام بدونم چطوری باید تغییرش بدم که حالت  InstanceScope.Hybrid هم براش تعیین شده باشه؟ درضمن اگه رفرنس خوبی برای تسلط به کار با StructureMap درنظر دارین رو محبت کنین ولینکش رو بذارین ممنون میشم.

با تشکر.

‫۱۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۷ فروردین ۱۳۹۲، ساعت ۱۸:۱۲