وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
تغییر عملکرد و یا ردیابی توابع ویندوز با استفاده از Hookهای دات نتی
مقدمه
در حالت پیشرفته‌ی تزریق وابستگی‌ها در دات نت، با توجه به اینکه کار وهله سازی کلاس‌ها به یک کتابخانه جانبی به نام IoC Container واگذار می‌شود، امکان یک سری دخل و تصرف نیز در این میان فراهم می‌گردد. برای مثال الان که ما می‌توانیم یک کلاس را توسط IoC container به صورت خودکار وهله سازی کنیم، خوب، چرا اجرای متدهای آن‌را تحت نظر قرار ندهیم. مثلا حاصل آن‌ها را بتوانیم پیش از اینکه به فراخوان بازگشت داده شود، کش کنیم یا کلا تغییر دهیم. به این کار AOP یا Aspect orinted programming نیز گفته می‌شود.
واقعیت این است که یک چنین مفهومی از سال‌های دور به نام Hooking در برنامه‌های WIN32 API خالص نیز وجود داشته است. Hookها یا قلاب‌ها دقیقا کار Interception دنیای AOP را انجام می‌دهند. به این معنا که خودشان را بجای یک متد ثبت کرده و کار ردیابی یا حتی تغییر عملکرد آن متد خاص را می‌توانند انجام دهند. برای مثال اگر برای متد gethostbyname ویندوز یک Hook بنویسیم، برنامه استفاده کننده، تنها متد ما را بجای متد اصلی gethostbyname واقع در Kernel32 ویندوز، مشاهده می‌کند و درخواست‌های DNS خودش را به این متد ویژه ما ارسال خواهد کرد؛ بجای ارسال درخواست‌ها به متد اصلی. در این بین می‌توان درخواست‌های DNS را لاگ کرد و یا حتی تغییر جهت داد.
انجام Interception در دنیای دات نت با استفاده از امکانات Reflection و Reflection.Emit قابل انجام است و یا حتی بازنویسی اسمبلی‌ها و افزودن کدهای IL مورد نیاز به آن‌ها که به آن IL Weaving هم گفته می‌شود. اما در دنیای WIN32 انجام چنین کاری ساده نیست و ترکیبی است از زبان اسمبلی و کتابخانه‌های نوشته شده به زبان C.
برای ساده سازی نوشتن Hookهای ویندوزی، کتابخانه‌ای به نام easy hook ارائه شده است که امکان تزریق Hookهای دات نتی را به درون پروسه برنامه‌های Native ویندوز دارد. این قلاب‌ها که در اینجا متدهای دات نتی هستند، نهایتا بجای توابع اصلی ویندوز جا زده خواهند شد. بنابراین می‌توانند عملیات آن‌ها را ردیابی کنند و یا حتی پارامترهای آن‌ها را دریافت و مقدار دیگری را بجای تابع اصلی، بازگشت دهند. در ادامه قصد داریم اصول و نکات کار با easy hook را در طی یک مثال بررسی کنیم.


صورت مساله
می‌خواهیم کلیه درخواست‌های تاریخ اکسپلورر ویندوز را ردیابی کرده و بجای ارائه تاریخ استاندارد میلادی، تاریخ شمسی را جایگزین آن کنیم.


از کجا شروع کنیم؟
ابتدا باید دریابیم که اکسپلورر ویندوز از چه توابع API ایی برای پردازش‌های درخواست‌های تاریخ و ساعت خودش استفاده می‌کند، تا بتوانیم برای آن‌ها Hook بنویسیم. برای این منظور می‌توان از برنامه‌ی بسیار مفیدی به نام API Monitor استفاده کرد. این برنامه‌ی رایگان را از آدرس ذیل می‌توانید دریافت کنید:
اگر علاقمند به ردیابی برنامه‌های 32 بیتی هستید باید apimonitor-x86.exe را اجرا کنید و اگر نیاز به ردیابی برنامه‌های 64 بیتی دارید باید apimonitor-x64.exe را اجرا نمائید. بنابراین اگر پس از اجرای این برنامه، برای مثال فایرفاکس را در لیست پروسه‌های آن مشاهده نکردید، یعنی apimonitor-x64.exe را اجرا کرده‌اید؛ از این جهت که فایرفاکس عمومی تا این تاریخ، نسخه 32 بیتی است و نه 64 بیتی.
پس از اجرای برنامه API Monitor، در قسمت API Filter آن باید مشخص کنیم که علاقمند به ردیابی کدامیک از توابع API ویندوز هستیم. در اینجا چون نمی‌دانیم دقیقا کدام تابع کار ارائه تاریخ را به اکسپلورر ویندوز عهده دار است، شروع به جستجو می‌کنیم و هر تابعی را که نام date یا time در آن وجود داشت، تیک می‌زنیم تا در کار ردیابی لحاظ شود.



سپس نیاز است بر روی نام اکسپلورر در لیست پروسه‌های این برنامه کلیک راست کرده و گزینه Start monitoring را انتخاب کرد:



اندکی صبر کنید یا یک صفحه جدید اکسپلورر ویندوز را باز کنید تا کار ردیابی شروع شود:


همانطور که مشاهده می‌کنید، ویندوز برای ردیابی تاریخ در اکسپلورر خودش از توابع GetDateFormatW و GetTimeFormatW استفاده می‌کند. ابتدا یک تاریخ را توسط آرگومان lpDate یا lpTime به یکی از توابع یاد شده ارسال کرده و سپس خروجی را از آرگومان lpDateStr یا lpTimeStr دریافت می‌کند.
خوب؛ به نظر شما اگر این خروجی‌ها را با یک ساعت و تاریخ شمسی جایگزین کنیم بهتر نیست؟!


نوشتن Hook برای توابع GetDateFormatW و GetTimeFormatW ویندوز اکسپلورر

ابتدا کتابخانه easy hook را از مخزن کد CodePlex آن دریافت کنید:

سپس یک پروژه کنسول ساده را آغاز کنید. همچنین به این Solution، یک پروژه Class library جدید را نیز اضافه نمائید. پروژه کنسول، کار نصب Hook را انجام می‌دهد و پروژه کتابخانه‌ای اضافه شده، کار مدیریت هوک‌ها را انجام خواهد داد. سپس به هر دو پروژه، ارجاعی را به اسمبلی EasyHook.dll  اضافه کنید.

الف) ساختار کلی کلاس Hook
کلاس Hook  واقع در پروژه Class library باید یک چنین امضایی را داشته باشد:
namespace ExplorerPCal.Hooks
{
    public class GetDateTimeFormatInjection : IEntryPoint
    {

        public GetDateTimeFormatInjection(RemoteHooking.IContext context, string channelName)
        {
            // connect to host...
            _interface = RemoteHooking.IpcConnectClient<MessagesReceiverInterface>(channelName);
            _interface.Ping();
        }

        public void Run(RemoteHooking.IContext context, string channelName)
        {
        }
    }
}
یعنی باید اینترفیس IEntryPoint کتابخانه easy hook را پیاده سازی کند. این اینترفیس خالی است و صرفا کار علامتگذاری کلاس Hook را انجام می‌دهد. همچنین این کلاس باید دارای سازنده‌ای با امضایی که ملاحظه می‌کنید و یک متد Run، دقیقا با همین امضای فوق باشد.

ب) نوشتن توابع Hook
کار نوشتن قلاب برای توابع API ویندوز در متد Run انجام می‌شود. سپس باید توسط متد LocalHook.Create کار را شروع کرد. در اینجا مشخص می‌کنیم که نیاز است تابع GetDateFormatW واقع در kernel32.dll ردیابی شود.
        public void Run(RemoteHooking.IContext context, string channelName)
        {
                GetDateFormatHook = LocalHook.Create(
                                        InTargetProc: LocalHook.GetProcAddress("kernel32.dll", "GetDateFormatW"),
                                        InNewProc: new GetDateFormatDelegate(getDateFormatInterceptor),
                                        InCallback: this);
در ادامه توسط یک delegate، کلیه فراخوانی‌های ویندوز را که قرار است به GetDateFormatW اصلی ارسال شوند، ردیابی کرده و تغییر می‌دهیم.

ج) نحوه مشخص سازی امضای delegateهای Hook
اگر امضای متد GetDateFormatW به نحو ذیل باشد:
        [DllImport("kernel32.dll", CallingConvention = CallingConvention.StdCall, CharSet = CharSet.Auto, SetLastError = true)]
        public static extern int GetDateFormatW(
                                        uint locale,
                                        uint dwFlags, // NLS_DATE_FLAGS
                                        SystemTime lpDate,
                                        [MarshalAs(UnmanagedType.LPWStr)] string lpFormat,
                                        StringBuilder lpDateStr,
                                        int sbSize);
دقیقا delegate متناظر با آن نیز باید ابتدا توسط ویژگی UnmanagedFunctionPointer مزین شده و آن نیز دارای امضایی همانند تابع API اصلی باشد:
        [UnmanagedFunctionPointer(CallingConvention.StdCall, CharSet = CharSet.Auto, SetLastError = true)]
        private delegate int GetDateFormatDelegate(
                                        uint locale,
                                        uint dwFlags,
                                        SystemTime lpDate,
                                        [MarshalAs(UnmanagedType.LPWStr)] string lpFormat,
                                        StringBuilder lpDateStr,
                                        int sbSize);
سپس callback نهایی که کار دریافت پیام‌های ویندوز را انجام خواهد داد نیز، همان امضاء را خواهد داشت:
        private int getDateFormatInterceptor(
                                        uint locale,
                                        uint dwFlags,
                                        SystemTime lpDate,
                                        string lpFormat,
                                        StringBuilder lpDateStr,
                                        int sbSize)
        {

        }
در اینجا برای تغییر فرمت تاریخ ویندوز تنها کافی است lpDateStr را مقدار دهی کنیم. ویندوز lpDate و سایر پارامترها را به این متد ارسال می‌کند؛ در اینجا فرصت خواهیم داشت تا بر اساس این اطلاعات، lpDateStr صحیحی را تولید و مقدار دهی کنیم.

د) نصب Hook نوشته شده
باید دقت داشت که هر دو برنامه نصاب Hook و همچنین کتابخانه Hook، باید دارای امضای دیجیتال باشند. بنابراین به برگه signing خواص پروژه مراجعه کرده و یک فایل snk را به هر دو پروژه اضافه نمائید.
سپس در برنامه نصاب، یک کلاس را با امضای ذیل تعریف کنید:
public class MessagesReceiverInterface : MarshalByRefObject
{
    public void Ping()
    {
    }
}
این کلاس با استفاده از امکانات Remoting دات نت، پیام‌های دریافتی از هوک دات نتی تزریق شده به درون یک پروسه دیگر را دریافت می‌کند.
سپس در ابتدای برنامه نصاب، یک کانال Remoting باز شده (که آرگومان جنریک آن دقیقا همین نام کلاس MessagesReceiverInterface فوق را دریافت می‌کند)
 var channel = RemoteHooking.IpcCreateServer<MessagesReceiverInterface>(ref _channelName, WellKnownObjectMode.SingleCall);
و سپس توسط متد RemoteHooking.Inject کار تزریق ExplorerPCal.Hooks.dll به درون پروسه اکسپلورر ویندوز انجام می‌شود:
 RemoteHooking.Inject(
  explorer.Id,
  InjectionOptions.Default | InjectionOptions.DoNotRequireStrongName,
  "ExplorerPCal.Hooks.dll", // 32-bit version (the same, because of using AnyCPU)
  "ExplorerPCal.Hooks.dll", // 64-bit version (the same, because of using AnyCPU)
  _channelName
);
پارامتر اول متد RemoteHooking.Inject، شماره PID یک پروسه است. این شماره را از طریق متد Process.GetProcesses می‌توان بدست آورد. سپس یک سری پیش فرض مشخص می‌شوند و در ادامه مسیر کامل دو DLL هوک دات نتی باید مشخص شوند. چون تنظیمات پروژه هوک را بر روی Any CPU قرار داده‌ایم، فقط کافی است یک نام DLL را برای هوک‌های 64 بیتی و 32 بیتی ذکر کنیم.
پارامتر و پارامترهای بعدی، اطلاعاتی هستند که به سازنده کلاس هوک ارسال می‌شوند. بنابراین این سازنده می‌تواند تعداد پارامترهای متغیری داشته باشد:
 .ctor(IContext, %ArgumentList%)
void Run(IContext, %ArgumentList%)


چند نکته تکمیلی مهم برای کار با کتابخانه Easy hook
- کتابخانه easy hook فعلا با ویندوز 8 سازگار نیست.
- برای توزیع هوک‌های خود باید تمام فایل‌های همراه کتابخانه easy hook را نیز توزیع کنید و فقط به چند DLL ابتدایی آن بسنده نباید کرد.
- اگر هوک شما بلافاصله سبب کرش پروسه هدف شد، یعنی امضای تابع API شما ایراد دارد و نیاز است چندین و سایت را جهت یافتن امضایی صحیح بررسی کنید. برای مثال در امضای عمومی متد GetDateFormatW، پارامتر SystemTime به صورت struct تعریف شده است؛ درحالیکه ویندوز ممکن است برای دریافت زمان جاری به این پارامتر نال ارسال کند. اما struct دات نت برخلاف struct زبان C یک value type است و نال پذیر نیست. به همین جهت کلیه امضاهای عمومی که در مورد این متد در اینترنت یافت می‌شوند، در عمل غلط هستند و باید SystemTime را یک کلاس دات نتی که Refrence type است، تعریف کرد تا نال پذیر شود و hook کرش نکرده یا اشتباه عمل نکند.
- زمانیکه یک هوک easy hook بر روی پروسه هدف نصب می‌شود، دیگر قابل unload کامل نیست و نیاز است برای کارهای برنامه نویسی و به روز رسانی فایل dll جدید، پروسه هدف را خاتمه داد.
- متد Run هوک باید همیشه در حال اجرا باشد تا توسط CLR بلافاصه خاتمه نیافته و هوک از حافظه خارج نشود. اینکار را توسط روش ذیل انجام دهید:
             try
            {
                while (true)
                {
                    Thread.Sleep(500);
                    _interface.Ping();
                }
            }
            catch
            {
                _interface = null;
                // .NET Remoting will raise an exception if host is unreachable

            }
تا زمانیکه برنامه نصاب هوک که توسط Remoting دات نت، کانالی را به این هوک گشوده است، باز است، حلقه فوق اجرا می‌شود. با بسته شدن برنامه نصاب، متد Ping دیگر قابل دستیابی نبوده و بلافاصله این حلقه خاتمه می‌یابد.
- استفاده همزمان از API Monitor ذکر شده در ابتدای بحث و یک هوک نصب شده، سبب کرش برنامه هدف خواهد شد.

سورس کامل این پروژه را در اینجا می‌توانید دریافت کنید

 
‫۱۱ سال و ۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۱ مهر ۱۳۹۲، ساعت ۱۷:۳۰
مهمان مهمان
پاسخ به بازخورد‌های پروژه‌ها
نشان دادن گزارش قبل از ذخیره یا چاپ
الان یک ماهی میشه که ویندوز 8 - 64 bit نصب کردم و Adobe Reader هم ندارم ولی وقتی ویندوز سون 64 بیتی داشتم (Adobe Reader هم بود) باز هم همین مشکل رو داشتم.
‫۱۱ سال و ۱۰ ماه قبل، دوشنبه ۲۵ دی ۱۳۹۱، ساعت ۲۳:۳۲
علیرضا آرانی علیرضا آرانی
نظرات مطالب
یکدست کردن «ی» و «ک» در ASP.NET Core با پیاده‌سازی یک Model Binder سفارشی
برای پیاده سازی این روش در Blazor، هم از مقاله شما استفاده کردم و هم از روش این مقاله، اما متاسفانه نشد. راه حلی که خودم به نظرم رسید پالایش مدل دریافت شده از کامپوننت در لایه سرویس برنامه توسط یک متد مثل زیر است:
        public static string funConvertToStandard(string inputString)
        {            
            //تبدیل اعداد فارسی به انگلیسی جهت ذخیره سازی یکنواخت در بانک
            inputString = inputString.Replace("٠", "0");
            inputString = inputString.Replace("١", "1");
            inputString = inputString.Replace("٢", "2");
            inputString = inputString.Replace("٣", "3");
            inputString = inputString.Replace("۴", "4");
            inputString = inputString.Replace("۵", "5");
            inputString = inputString.Replace("۶", "6");
            inputString = inputString.Replace("٧", "7");
            inputString = inputString.Replace("٨", "8");
            inputString = inputString.Replace("٩", "9");
            //تبدیل ی و ک عربی به‌ی و ک فارسی
            inputString = inputString.Replace((char)1609, (char)1740);
            inputString = inputString.Replace((char)1610, (char)1740);
            inputString = inputString.Replace((char)1603, (char)1705);
            //یکنواخت سازی نیم فاصله          
            //inputString = inputString.Replace("‏", "‌");//تبدیل نیم فاصله 8207 به نیم فاصله 8204          
            return inputString.Trim();
        }
اما خوب روش مقاله شما خیلی جامع‌تر است اگر قابلیت استفاده در Blazor را داشته باشد.
‫۲ سال قبل، چهارشنبه ۲۰ مهر ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۱۹
وحید نصیری وحید نصیری
نظرات مطالب
افزونه فارسی به پارسی برای word 2007
چند مورد رو می‌تونید بررسی کنید
- البته نیازی نیست آن 200 و خرده‌ای مگ را دریافت کنید. علت بالا بودن حجم آن این است که 32 بیتی و 64 بیتی و غیره، همه را با هم دارد. به آدرس زیر مراجعه کنید
http://msdn.microsoft.com/en-us/netframework/aa569263.aspx
روی دکمه نصب کلیک کنید تا یک برنامه 2 مگی در اختیار شما قرار دهد. این برنامه قسمت‌های مورد نیاز سیستم شما رو از سایت مایکروسافت دریافت و نصب خواهد کرد. بنابراین حجم کمتری دارد.
- آیا این افزونه به لیست add-in ها در word‌ اضافه شده؟ (شکل سوم در این صفحه)
- event viewer ویندوز را باز کنید. در قسمت run ویندوز تایپ کنید eventvwr.msc و سپس enter (و یا به قسمت administrative tools ویندوز مراجعه کنید این برنامه را مشاهده خواهید کرد). در صفحه باز شده به قسمت applications مراجعه کنید. آیا موردی با source مساوی FarsiToParsi از نوع خطا با آیکون قرمز مشاهده می‌شود؟ اگر بله، لطفا دوبار روی آن کلیک کنید و توضیحات صفحه باز شده را اینجا ارسال کنید. از روی این خطا می‌شود مشکل را بهتر بررسی کرد.

با تشکر
‫۱۵ سال و ۱۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۰ آبان ۱۳۸۷، ساعت ۱۳:۵۹
ابراهیم حمزه ساربانقلی ابراهیم حمزه ساربانقلی
اشتراک‌ها
کتابخانه ساده جاوااسکریپتی برای کارهای بومی زبان فارسی

کتابخانه‎‌ای جاوااسکریپتی برای تبدیل اعداد انگلیسی به فارسی و بر عکس. ی و ک عربی و فارسی و اعداد عربی و فارسی

اما ویژگی جالب این کتابخانه در Decode کردن آدرس لینک‎های دارای کلمات فارسی و همچنین تبدیل حروف انگلیسی به فارسی معادل صفحه کلید. مانند تصویر زیر

کتابخانه ساده جاوااسکریپتی برای کارهای بومی زبان فارسی
‫۵ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۶ تیر ۱۳۹۸، ساعت ۰۴:۱۶
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
جایگزینی اسکریپت‌های WebResource.axd با فایل‌های استاتیک در ASP.NET Web forms
مدتی قبل سؤال مهمی در سایت مطرح شد، به شرح زیر:
«من از کنترل‌های تلریک استفاده می‌کنم که یک سری اسکریپت را بصورت
 http://localhost:1244/WebResource.axd?d=aklE6L8AEfPEgIS3T-oXc6mevPfbpi6VRp_ZTP2nBVrnt5ULOFYD3GNWRrDHwANC3VDQlL8dLAa5g35dzgHyuzAgAguIpYrf-_NXIJwNNu0YRSnH3-MgKMfnwKBKF_Lk2E5oeIcLL78uDlQ0se_GxQ2&t=635231470568640000 
به فرم تزریق می‌کند و بعضی وقت‌ها داخلش xp و یا یک سری دستورات اس‌کیوال تولید می‌شوند. در این حالت این مسیرها توسط ISA Server در شبکه داخلی حمله تشخیص داده شده و بلاک خواهند شد و عملا برنامه از کار می‌افتد. آیا راهی برای خلاصی از دست آن‌ها هست؟»

پاسخ: بلی. از دات نت 3 و نیم به بعد، امکان جایگزینی کامل اسکریپت‌های خودکار مدفون شده در اسمبلی‌ها با فایل‌های استاتیک پیش بینی شده‌است که در ادامه نحوه‌ی استخراج و کار با آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

الف) یافتن اسکریپت‌های مدفون در اسمبلی‌ها

در ابتدا اسمبلی حاوی کنترل‌های وب فرم مدنظر خود را باید توسط برنامه‌های Reflector یا ILSpy و امثال آن‌ها گشوده و نام دقیق منبع و همچنین محتوای آن فایل اسکریپت را استخراج کنید. برای مثال:


در این تصویر، اسمبلی استاندارد System.Web.Extensions مورد بررسی قرار گرفته است. برای نمونه اگر بخواهید اسکریپت‌های متناظر با ScriptManager و UpdatePanel را با معادل‌های استاتیک آن‌ها جایگزین کنید، باید دو فایل MicrosoftAjaxWebForms.js و MicrosoftAjax.js را از این اسمبلی استخراج نمائید. (برنامه‌های یاد شده امکان ذخیره سازی منابع را نیز می‌دهند)


ب) وادار کردن ASP.NET به استفاده از نسخه‌ی استاتیک منابع 

    <asp:ScriptManager ID="Scriptmanager1" runat="server">
            <Scripts>
                <asp:ScriptReference Name="MicrosoftAjaxWebForms.js" Assembly="System.Web.Extensions"
                    Path="~/staticJS1.js" />
                <asp:ScriptReference Name="MicrosoftAjax.js" Assembly="System.Web.Extensions" Path="~/staticJS2.js" />
            </Scripts>
    </asp:ScriptManager>
فرض کنید دو اسکریپت یاد شده را در فایل‌های staticJS1.js و staticJS2.js در ریشه‌ی سایت خود ذخیره کرده‌اید. اکنون یک ScriptManager را به صفحه اضافه کرده و مطابق کدهای فوق، اسکریپت‌های مدفون شده در اسمبلی System.Web.Extensions را به این فایل‌های استاتیک هدایت کنید. همانطور که عنوان شد نام این مداخل باید دقیقا با نام موجود در اسمبلی یکی باشد؛ در غیر اینصورت با خطای ذیل مواجه خواهید شد:
 The assembly 'System.Web.Extensions' does not contain a Web resource that has the name 'xyz.js'.
Make sure that the resource name is spelled correctly.
Make sure that the application references the correct version of an ASP.NET AJAX Framework assembly.
اکنون اگر برنامه را اجرا کنید (با فرض قرار داشتن یک ScriptManager و UpdatePanel در صفحه)، اینبار دیگر در سورس صفحه، شاهد آدرس‌های طولانی WebResource.axd و ScriptResource.axd نخواهید بود. به صورت خودکار از دو فایل استاتیک تنظیم شده، استفاده می‌شود:
 <script src="staticJS1.js" type="text/javascript"></script>
<script src="staticJS2.js" type="text/javascript"></script>
بدیهی است در صورت نیاز، باید تعاریف سایر اسکریپت‌های مدفون در اسمبلی یاد شده یا اسمبلی System.Web را نیز به صفحه از طریق ScriptManager اضافه کرد. در مورد کنترل‌های ثالث نیز وضع به همین صورت است و استاندارد آن تفاوتی نمی‌کند.


یک نکته‌ی تکمیلی
در مطلب «ASP.NET 4.5 ScriptManager Improvements in WebForms » مشاهده خواهید کرد که از ASP.NET 4.5 به بعد، طی دو بسته‌ی نیوگت که هر از چندگاهی به روز می‌شوند، کلیه اسکریپت‌های System.Web و System.Web.Extensions خارج از این اسمبلی‌ها نیز قابل دریافت بوده و با استفاده از سیستم bunding & minification می‌توان آن‌ها را فشرده و یکی کرد.
‫۱۰ سال و ۱۰ ماه قبل، سه‌شنبه ۱۷ دی ۱۳۹۲، ساعت ۱۳:۳۰
وحید نصیری وحید نصیری
مطالب
مشکل ی و ک فارسی و عربی در یک دیتابیس اس کیوال سرور

دیروز به من اطلاع دادند که در یکی از برنامه‌ها دو تا گروه "تاسیسات مکانیکی" پیدا شده!!
تاسیسات مکانیکی
تاسیسات مکانیکی

استاندارد این شرکت، استفاده از kbdfa.dll مخصوص و نسبتا قدیمی است. بنابراین استاندارد مورد استفاده همان ی و ک عربی است. (کاری ندارم خوب است یا بد، یا باید اینطور باشد یا نه، بحث این است که فعلا اینطور است و قرار نیست چیزی عوض بشود!)
در مثال فوق، ی و ک عبارت دوم فارسی است. یعنی نصب kbdfa.dll روی ویندوز تازه نصب شده، فراموش شده بوده.

راه حل‌ها:
الف) قبل از ثبت، یکسان سازی صورت گیرد. یعنی اجرای متدی شبیه به متد زیر بر روی هر ورودی متنی فارسی:

   public string SafeFarsiStr(string input)
   {
       return input.Replace("ی", "ی").Replace("ک", "ک");
   }

ب) خوب، الان که این یکسان سازی صورت نگرفته چه باید کرد؟
اسکریپتی را تهیه کرده‌ام (مخصوص SQL Server 2005 به بعد) به صورت زیر که این تبدیل را برای شما انجام می‌دهد.
به صورت خودکار تمامی فیلدهای متنی کلیه جداول دیتابیس جاری شما را یافته و ی و ک آن‌ها را یکسان می‌کند. البته همانطور که عرض شد، مطابق استاندارد این شرکت و استفاده از فایل kbdfa.dll قدیمی مورد استفاده، تمام ی و ک های فارسی به عربی تبدیل می‌شوند.

--اسکریپتی برای یک دست سازی ی و ک در تمامی رکوردهای تمامی جداول دیتابیس جاری
-- اسکریپت زیر ی و ک فارسی را به عربی تبدیل می‌کند
-- در صورت نیاز به حالت عکس ، جای مقادیر عددی یونیکد را تعویض نمائید

USE TestDb;

DECLARE @Table NVARCHAR(MAX),
       @Col NVARCHAR(MAX)

DECLARE Table_Cursor CURSOR 
FOR
   --پیدا کردن تمام فیلدهای متنی تمام جداول دیتابیس جاری
   SELECT a.name, --table
          b.name --col
   FROM   sysobjects a,
          syscolumns b
   WHERE  a.id = b.id
          AND a.xtype = 'u' --User table
          AND (
                  b.xtype = 99 --ntext
                  OR b.xtype = 35 -- text
                  OR b.xtype = 231 --nvarchar
                  OR b.xtype = 167 --varchar
                  OR b.xtype = 175 --char
                  OR b.xtype = 239 --nchar
              )

OPEN Table_Cursor FETCH NEXT FROM  Table_Cursor INTO @Table,@Col
WHILE (@@FETCH_STATUS = 0)
BEGIN
   EXEC (
            'update [' + @Table + '] set [' + @Col +
            ']= REPLACE(REPLACE(CAST([' + @Col +
            '] as nvarchar(max)) , NCHAR(1740), NCHAR(1610)),NCHAR(1705),NCHAR(1603)) '
        )
  
   FETCH NEXT FROM Table_Cursor INTO @Table,@Col
END CLOSE Table_Cursor DEALLOCATE Table_Cursor

توضیحات و نکاتی در مورد اسکریپت فوق:
الف) برای آشنایی با انواع XType Datatype مورد استفاده در کوئری فوق به این آدرس مراجعه نمائید.
ب) همانطور که در مطالب قبلی این وبلاگ نیز ذکر شد، امکان استفاده از تابع replace بر روی فیلدهای text و ntext وجود ندارد. هیچ اشکالی ندارد! تمام آن‌ها به nvarchar از نوع max دار cast شده و این مشکل به این صورت حل می‌شود.
ج) اس کیوال سرور اجازه تعریف یک جدول یا فیلد را به صورت متغیر بکار رفته در یک کوئری T-SQL نمی‌دهد. برای حل این موضوع باید عبارت SQL مورد نظر را به صورت یک رشته درآورد و سپس exec کرد.
د) مجبور شدم از معاد‌ل‌های عددی برای دقت بیشتر کار استفاده کنم



(در کل از تابع UNICODE اس کیوال سرور برای بدست آوردن این اعداد می‌توان استفاده کرد)

تذکر: این اسکریپت بر روی یک دیتابیس کاری تست شده و نتیجه رضایت بخش بوده؛ اما اگر شما روزی خواستید از آن استفاده کنید، حتما full backup را قبل از اجرای آن فراموش نکنید و پس از اجرا، تابع SafeFarsiStr فوق را برای ادامه کار حتما لحاظ نمائید یا از یک kbdfa.dll هماهنگ استفاده کنید.


‫۱۵ سال و ۱۰ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۴ دی ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۲۹