Blazor، چارچوبی است ارائه شده توسط مایکروسافت که به ما اجازه میدهد برنامه‌های تعاملی وب را با CSharp و بدون JavaScript بنویسیم. Blazor از اساس، Component based بوده و در برنامه‌هایی که Backend نیز با CSharp نوشته شده باشد ( مثلا با ASP.NET Core) امکان به اشتراک گذاری کد بین کلاینت و سرور را نیز فراهم میکند. معماری Blazor معماری‌ای مدرن است که در دل خود از امکانات CSharp نیز به خوبی بهره برده است تا بتوان پروژه را به‌صورتی که قابلیت نگهداری بالایی داشته باشد، توسعه داد. Blazor در ذات معماری خود امکان نوشتن برنامه‌های Native موبایل را نیز میدهد و برای اثبات این مهم چندین دمو برای Proof of concept ارائه شده است؛ اما تا به امروز امکانی که به صورت Production ready باشد، ارائه نشده است.
Blazor به دو شکل کار میکند. Blazor Server و Blazor Client
در Blazor Client با استفاده از پشتیبانی نزدیک به 90% ای مرورگرها از Web Assembly که اجازه اجرای کدهای غیر JavaScript ای را در مرورگر میدهد، ابتدا DLLها به همراه HTML-CSS و عکس‌ها و ... دانلود شده و برنامه به صورت Single Page App کار میکند. در این مدل شما میتوانید از تکنیک Pre rendering یا SSR نیز استفاده کنید تا تجربه کاربری بهتری را نیز ارائه دهید و یا در بحث SEO بهتر عمل کنید.
Blazor در سمت کلاینت از NET Standard 2.1 پشتیبانی میکند که عملا به شما اجازه میدهد بازه‌ی گسترده‌ای از Nuget Packageها را استفاده کنید.
البته Blazor Client به صورت Preview ارائه شده است و "فعلا" دو مشکل را دارد:
۱- امکان دیباگ خوبی ندارد.
۲- در عمل باید فایلهای اجرایی برنامه به صورت wasm یا web assembly دانلود شوند که در این حالت سرعتی بسیار بالا و بیش از جاوااسکریپت خواهند داشت؛ اما تا این لحظه این فایلها به صورت DLL دانلود میشوند و در سمت مرورگر "تفسیر" میشوند که باعث میشود سرعت گاه تا 70 برابر کمتر شود.
البته این دو مشکل در زمان ارائه نسخه NET 5. حل خواهند شد و در پروژه نسخه نهایی خود این دو مشکل را نخواهد داشت.
Blazor مدل اجرای دومی نیز دارد که به آن Blazor Server نیز می‌گوییم. در این مدل کدها تماما سمت سرور اجرا میشوند و تعاملات UI به صورت Web Socket به کلاینت منتقل و یا از آن دریافت میشوند که در این مدل، امکان Debug بدون کوچک‌ترین مشکلی کار میکند و مشکلی از بابت کندی دانلود و اجرای DLLها ندارد. فقط چون کدها تماما سمت سرور اجرا میشوند، در زمانیکه ارتباط شبکه‌ای، مناسب نباشد، میتوانیم در سناریوهای مختلف، شاهد لگ و کندی باشیم.
آینده‌ی Blazor در مدل اول آن تعریف شده‌است و در گذر زمان برای مدل Blazor Server، نمیتوان آینده‌ی زیادی را متصور بود. اما نکته‌ی مهم و جالب اینجاست که کد پروژه در هر دو مدل یکی است و فقط Configuration این دو از هم متفاوت است. پس اگر علاقمند به شروع به استفاده از Blazor هستید، یک راه این است که با مدل Blazor Server شروع و بعدا با تغییر Configuration، به Blazor Client سوئیچ کنید. البته در این میان باید به نکاتی دقت کنید:
۱- Blazor Server از NET Core 3.1. پشتیبانی میکند و Blazor Client از NET Standard 2.1. در مواقعی خاص ممکن است یک کلاس یا یک متد در NET Core 3.1. باشد و در NET Standard 2.1. نباشد.
۲- در Blazor Server شما حتی میتوانید با Entity Framework Core مثلا به Sql Server وصل شوید؛ ولی طبیعتا Browser امکان اتصال مستقیم به Sql Server را در مدل Client به شما نخواهد داد.
این موارد باعث میشود که اگر پروژه را با Blazor Server شروع کنید، شاید در آن کارهایی را انجام دهید که در BlazorServer کار میکنند، ولی در BlazorClient کار نمی‌کنند و این باعث شود بعدا که نسخه نهایی و کامل BlazorClient آماده شد، شاید نتوانید به آن، به صورت ساده و آسانی سوئیچ کنید.
ایده آل این است که پروژه‌ای داشته باشید که به سادگی عوض کردن یک کلمه، بین این دو مدل سوئیچ کنید و بر صحت عملکرد پروژه در هر دو حالت نظارت داشته باشید. برای رسیدن به این مهم، پروژه‌ای را ساخته‌ام به نام BlazorDualMode که عمده‌ی بررسی‌ها را به صورت اتوماتیک انجام میدهد و عملا تضمینی بر مهاجرت آسان شما از BlazorServer به BlazorClient در آینده خواهد بود
اگر در نت جستجو کنید، پروژه‌هایی با این اسم را خواهید دید؛ اما این پروژه دو مزیت مهم را دارد که الباقی فاقد آن هستند:
۱- مدل Blazor Client آن دارای تکنیک Pre rendering یا SSR است.
۲- پروژه Api آن، از پروژه‌ی Blazor آن جداست. اگر پروژه‌ی Api را پروژه‌ای بدانیم که به همراه Model، Data و ... امکان دسترسی به DbContext و دیتابیس را دارد، جدا بودن پروژه‌ی Blazor باعث میشود که حتی در مدل Server آن نیز مجبور باشیم دیتا را از Api به صورت Rest Api call بگیریم و به واسطه پروژه Shared مابین Api و Blazor نهایت Dtoها و سایر کدهای مشترک را ببینیم.
البته در پروژه DualMode فقط پروژه Api درست شده‌است و ما کاری با جزئیات آن، اینکه مثلا CQRS میخواهیم یا نه، آیا میخواهیم لایه‌ای کار کنیم و ... نداریم و فقط روی موارد مرتبط با Blazor متمرکز شده‌ایم.
در پروژه یک فایل داریم به نام Directory.build.props. زمانیکه چنین فایلی در فولدری قرار بگیرد، تمامی موارد نوشته شده در آن به صورت ضمنی در تمامی فایلهای csproj زیر مجموعه آن اعمال میشود.
در این فایل داریم:
<Project>
<PropertyGroup>
<BlazorMode>Client</BlazorMode>
<DefineConstants Condition=" '$(BlazorMode)' == 'Client' ">$(DefineConstants);BlazorClient</DefineConstants>
<DefineConstants Condition=" '$(BlazorMode)' == 'Server' ">$(DefineConstants);BlazorServer</DefineConstants>
<LangVersion>8.0</LangVersion>
</PropertyGroup>
</Project> در ادامه Define Constant کرده‌ایم که اجازه میدهد کدهای CSharp دخیل در Configuration پروژه Blazor را شرطی کنیم. برای مثال بنویسیم:
#if BlazorClient ... #elif BlazorServer ... #endif
نسخه CSharp تمامی پروژه‌ها نیز 8.0 قرار داده شده است.
پروژه‌ی BlazorDualMode.Api آن پروژه‌ای است که Api Controllerها در آن قرار می‌گیرند و همچنین در حالت Blazor Client، پروژه را برای مرورگرها ارائه یا Serve میکند. به واقع در این مدل، درخواستی که به هیچ Api Controller ای نرسد، به Blazor تحویل میشود. Blazor نیز ابتدا به دنبال Component ای می‌گردد که برای Route مربوطه نوشته شده باشد و آن را اجرا میکند و سپس Response آماده، به کلاینت ارسال میشود. در ادامه، مرورگر فایلهای DLL را دانلود و برنامه به صورت Single Page App به کار خود ادامه میدهد.
پروژه BlazorDualMode.Shared پروژه‌ای است که کد مشترک بین Api و Blazor در آن قرار میگیرد. برای مثال میتوانید Dtoها را در این قسمت قرار دهید.
پروژه BlazorDualMode.Web پروژه‌ای است که در آن Componentهای Blazor قرار دارند. در حالت Server این پروژه نیز قابلیت اجرا می‌یابد و باید با امکانات Visual Studio یا IDE دلخواه خود پروژه Web و Api را به صورت همزمان اجرا کنید تا به درستی کار کند.
فایلهای Program.cs، Startup.cs و همچنین خود csprojها و در نهایت فایل Host.cshtml، نهایت تفاوت این دو حالت بوده و کدهای بیزینسی پروژه و حتی Componentها و Api Controllerها در هر دو حالت یکی هستند. Configuration با شرط if server یا if client هندل شده‌اند و درک جزئیات تنظیمات مربوطه نیاز به تسلط بر روی خود Blazor را دارد که از موضوع این پست خارج است؛ ولی در صورت داشتن هر گونه سوالی، میتوانید از قسمت پرسش و پاسخ همین سایت استفاده کنید.
